ETV Bharat / state

બાલાસિનોરમાં આવેલા દુનિયાના ત્રીજા નંબરનો ડાયનોસોર અને ફોસીલપાર્ક ખુલ્લો મૂકાશે - Government

બાલાસિનોરઃ દુનિયાના ત્રીજા નંબરનો ડાયનોસોર અને ફોસીલ પાર્ક ખુલ્લો મૂકાવા જઈ રહ્યો છે ત્યારે રાજ્ય પ્રવાસન પ્રધાન જવાહર ચાવડાએ આ પાર્કની મુલાકાત લીધી હતી. તેમણે પાર્કની વિશેષતા વિશે વાત કરીને ગુજરાતના લોકોને તેની મુલાકાત લેવા માટે સૂચન કર્યુ હતું. રાજ્યના પ્રવાસન નિગમ દ્વારા આ પાર્કને માહિતીસભર મ્યુઝિયમના ઢાંચામાં ફેરવવામાં આવ્યું છે. જે તૈયાર થઇને હવે ટૂંક સમયમાં પ્રવાસ માટે ખુલ્લું મૂકવામાં આવશે.

બાલાસિનોરમાં આવેલા દુનિયાના ત્રીજા નંબરનો ડાયનોસોર અને ફોસીલ પાર્ક ખુલ્લો મૂકાશે.
author img

By

Published : May 29, 2019, 2:06 AM IST

બાલાસિનોરના રૈયાલી ગામે આવેલો આ પાર્ક પ્રવાસમાં માટેનું ઉત્તમ સ્થળ છે. લગભગ બાવન એકરમાં વિસ્તરેલાં આ પાર્કમાં 65 મિલીયન વર્ષ જૂનો ડાયનોસોરનો ઇતિહાસ સચવાયેલો છે. આજથી 36 વર્ષ પહેલાં ડાયોનોસોરના અવશેષો પાર્કમાંથી મળી આવ્યા હતા. આશરે 1983માં પુરાત્વ વિભાગ દ્વારા થતાં ખોદકામ વખતે ડાયનોસોરના અવશેષ મળ્યાં હતા. બાલાસિનોરથી 11 કિલોમીટરના અંતરે આવેલા રૈયાલી ગામ વર્ષોથી ગામ પેલિયોન્ટોલોજીસ્ટનું મુખ્ય આકર્ષણનું કેન્દ્ર રહ્યું છે.

પેલિયોન્ટોલોજીસ્ટ માને છે કે, ડાયનોસોરની લગભગ સાત જાતિઓ અહીં રહેતી હતી. અહીંથી સંશોઘકો દ્વારા ડાયનાસોરના આશરે દશેક હજાર જેટલા ઈંડાના અવશેષો શોધાયાં છે. આ વિશ્વનું બીજું સૌથી મોટું અકુદરતી સ્થળ છે જ્યાંથી ડાયનોસોરના કેટલાક ઈંડા સારી હાલતમાં મળ્યા હોય. જે આ ગામને ડાયનોસોરની વિશ્વની ત્રીજી સૌથી મોટી ફોસીલ વસાહત પુરવાર કરે છે.

આગાઉ 2003માં અહીથી નવી પ્રજાતિઓ પણ શોધાઇ હતી. આ પ્રજાતિઓમાં ટાયરેનોસૌરસરેકસ કુળની હતી. તેના ઈંડા એટલા વિશાળ કદના હતા એટલે તેને રાજાસૌરસ નર્માન્ડેન્સીસ-નર્મદાના રાજા નામ અપાયું હતું. આ પ્રજાતિઓના હાડકાં નર્મદા નદીના કિનારેથી મળી આવ્યાં હતા. ડાયોસોરનું ભવ્ય ઇતિહાસ ધરાવતા આ પાર્કને અદ્યતન ટેક્નોલોજીમાં ફેરવીને પ્રવાસીઓ અને અભ્યાસુઓ માટે ગુજરાત પ્રવાસન નિગમ દ્વારા ખુલ્લુ મુકવામાં આવી રહ્યું છે. જેની માટે રૈયોલી ખાતે ઇન્ફોર્મેટીક સેન્ટરનું આયોજન કરાયું છે. જેમાં ટેક્નોલોજીથી સજ્જ આકર્ષક પ્રદર્શનો મૂકવામાં આવ્યા છે.

બાલાસિનોરમાં આવેલા દુનિયાના ત્રીજા નંબરનો ડાયનોસોર અને ફોસીલ પાર્ક ખુલ્લો મૂકાશે.

ટાઈમ-મશીન, વિશ્વ અને ગુજરાતના અલગ અલગ ડાયનાસૌરના અવશેષનું કલાત્મક પ્રદર્શન હશે. તેમજ ફોસીલ ઇંડાઓ અને હાડકાં , 5D થિયેટર, 3D ફિલ્મ, મેસોઝોઈક સમયનું આબેહૂબ વાતાવરણ, મ્યુઝીયમ, અલ્પાહાર ગૃહ અને સોવેનિયર સોપ જોવા મળશે. આ ઉપરાંત ડાયનાસૌર ડિસ્પ્લે, મ્યૂઝિયમને અનુરૂપ આકર્ષક મુખ્ય પ્રવેશદ્વારની રચના, રાજાસૌરસ ડાયનાસૌરનું સ્કલ્પ્યર, ઇવોલ્વયુશન ઓફ અર્થનું ડિજિટલ ડિસ્પ્લે, વોલ-આર્ટ સહિતની સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ કરાઇ છે.

આ પાર્કની આસપાસ બાલાસિનોર મઢી નામનું એક રમણીય ઐતિહાસિક નગર છે અને એની આસપાસ અનેક ફરવા લાયક સ્થળો આવેલા છે. તેમજ સુદર્શન તળાવ, કેદારેશ્વર મહાદેવ, ભીમ ભમરડા, હનુમાન ટેકરી, કેડી ગઢ મહાકાળી મંદિર, જૂનું પ્રાચીન લીલવણીયા મહાદેવ, અંબાજી મંદિર, મધ્ય ગુજરાતની સિંચાઈ અને પાણીની જરૂરિયાત પૂરી પાડતો વણાકબોરી ડેમ સહિતના સુંદર સ્થળો અહીં આવેલાં છે માટે આ સ્થળની મુલાકાત લઇ તેની વિશેષતાથી પરિચિત થવા રાજ્ય પ્રવાસન પ્રધાન જવાહર ચાવડાએ જણાવ્યું છે.

બાલાસિનોરના રૈયાલી ગામે આવેલો આ પાર્ક પ્રવાસમાં માટેનું ઉત્તમ સ્થળ છે. લગભગ બાવન એકરમાં વિસ્તરેલાં આ પાર્કમાં 65 મિલીયન વર્ષ જૂનો ડાયનોસોરનો ઇતિહાસ સચવાયેલો છે. આજથી 36 વર્ષ પહેલાં ડાયોનોસોરના અવશેષો પાર્કમાંથી મળી આવ્યા હતા. આશરે 1983માં પુરાત્વ વિભાગ દ્વારા થતાં ખોદકામ વખતે ડાયનોસોરના અવશેષ મળ્યાં હતા. બાલાસિનોરથી 11 કિલોમીટરના અંતરે આવેલા રૈયાલી ગામ વર્ષોથી ગામ પેલિયોન્ટોલોજીસ્ટનું મુખ્ય આકર્ષણનું કેન્દ્ર રહ્યું છે.

પેલિયોન્ટોલોજીસ્ટ માને છે કે, ડાયનોસોરની લગભગ સાત જાતિઓ અહીં રહેતી હતી. અહીંથી સંશોઘકો દ્વારા ડાયનાસોરના આશરે દશેક હજાર જેટલા ઈંડાના અવશેષો શોધાયાં છે. આ વિશ્વનું બીજું સૌથી મોટું અકુદરતી સ્થળ છે જ્યાંથી ડાયનોસોરના કેટલાક ઈંડા સારી હાલતમાં મળ્યા હોય. જે આ ગામને ડાયનોસોરની વિશ્વની ત્રીજી સૌથી મોટી ફોસીલ વસાહત પુરવાર કરે છે.

આગાઉ 2003માં અહીથી નવી પ્રજાતિઓ પણ શોધાઇ હતી. આ પ્રજાતિઓમાં ટાયરેનોસૌરસરેકસ કુળની હતી. તેના ઈંડા એટલા વિશાળ કદના હતા એટલે તેને રાજાસૌરસ નર્માન્ડેન્સીસ-નર્મદાના રાજા નામ અપાયું હતું. આ પ્રજાતિઓના હાડકાં નર્મદા નદીના કિનારેથી મળી આવ્યાં હતા. ડાયોસોરનું ભવ્ય ઇતિહાસ ધરાવતા આ પાર્કને અદ્યતન ટેક્નોલોજીમાં ફેરવીને પ્રવાસીઓ અને અભ્યાસુઓ માટે ગુજરાત પ્રવાસન નિગમ દ્વારા ખુલ્લુ મુકવામાં આવી રહ્યું છે. જેની માટે રૈયોલી ખાતે ઇન્ફોર્મેટીક સેન્ટરનું આયોજન કરાયું છે. જેમાં ટેક્નોલોજીથી સજ્જ આકર્ષક પ્રદર્શનો મૂકવામાં આવ્યા છે.

બાલાસિનોરમાં આવેલા દુનિયાના ત્રીજા નંબરનો ડાયનોસોર અને ફોસીલ પાર્ક ખુલ્લો મૂકાશે.

ટાઈમ-મશીન, વિશ્વ અને ગુજરાતના અલગ અલગ ડાયનાસૌરના અવશેષનું કલાત્મક પ્રદર્શન હશે. તેમજ ફોસીલ ઇંડાઓ અને હાડકાં , 5D થિયેટર, 3D ફિલ્મ, મેસોઝોઈક સમયનું આબેહૂબ વાતાવરણ, મ્યુઝીયમ, અલ્પાહાર ગૃહ અને સોવેનિયર સોપ જોવા મળશે. આ ઉપરાંત ડાયનાસૌર ડિસ્પ્લે, મ્યૂઝિયમને અનુરૂપ આકર્ષક મુખ્ય પ્રવેશદ્વારની રચના, રાજાસૌરસ ડાયનાસૌરનું સ્કલ્પ્યર, ઇવોલ્વયુશન ઓફ અર્થનું ડિજિટલ ડિસ્પ્લે, વોલ-આર્ટ સહિતની સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ કરાઇ છે.

આ પાર્કની આસપાસ બાલાસિનોર મઢી નામનું એક રમણીય ઐતિહાસિક નગર છે અને એની આસપાસ અનેક ફરવા લાયક સ્થળો આવેલા છે. તેમજ સુદર્શન તળાવ, કેદારેશ્વર મહાદેવ, ભીમ ભમરડા, હનુમાન ટેકરી, કેડી ગઢ મહાકાળી મંદિર, જૂનું પ્રાચીન લીલવણીયા મહાદેવ, અંબાજી મંદિર, મધ્ય ગુજરાતની સિંચાઈ અને પાણીની જરૂરિયાત પૂરી પાડતો વણાકબોરી ડેમ સહિતના સુંદર સ્થળો અહીં આવેલાં છે માટે આ સ્થળની મુલાકાત લઇ તેની વિશેષતાથી પરિચિત થવા રાજ્ય પ્રવાસન પ્રધાન જવાહર ચાવડાએ જણાવ્યું છે.

Intro: બાલાસિનોર ખાતે દેશનો સર્વ પ્રથમ અને દુનિયાના ત્રીજા નંબરનો ડાયનાસૌર અને ફોસીલ પાર્ક ખુલ્લો મુકાશે.
મહીસાગર:-
ગુજરાત પ્રવાસન નિગમ દ્વારા બાલાસિનોર તાલુકાના રૈયોલી ગામે ગુજરાતને વિશ્વમાં નામના અપાવતો આશરે બાવન હેક્ટર વિસ્તારમાં વિસ્તરેલો ડાયનાસોર અને ફોસીલ પાર્ક આગામી દિવસોમાં બાલાસિનોર ખાતે જાહેર જનતા માટે ખુલ્લું મુકવામાં આવશે. રાજ્યના પ્રવાસન પ્રધાન જવાહર ચાવડાએ બાલાસિનોર ખાતે આકાર પામી રહેલા ડાયનાસૌર અને ફોસીલ પાર્કની સોમવારે લીધેલી મુલાકાત વેળાએ જણાવ્યું હતું. તેમણે કહ્યું હતું કે ગુજરાતનો આ ડાયનાસૌર ફોસીલ પાર્ક દુનિયાનો ત્રીજો સૌથી મોટો વિશિષ્ટ પાર્ક બની રહેશે.
મધ્ય ગુજરાતનું આ નવાબી નગર બાલાસિનોર, કે જ્યાં આજથી 36 વર્ષ પહેલાં જેના અવશેષો મળ્યા હતા એ વિશાળકાય ડાયનાસૌરના લગભગ 65 મિલીયન વર્ષના ઇતિહાસને આજે રજૂ કરતું ભારતનું સૌ પ્રથમ અદ્યતન 'ખોદકામ થી પ્રદર્શન' સુધીની ગાથા કહેતું માહિતીસભર મ્યુઝિયમ રાજ્યના પ્રવાસન નિગમ દ્વારા આકાર પામી રહ્યું છે. જે ટૂંક સમયમાં ખુલ્લું મુકવામાં આવશે. આ મ્યુઝિયમ વિશ્વનું ત્રીજા નંબરનું સૌથી મોટું હશે.જેમાં ડાયનાસૌરના રહેઠાણ, એની ટેવો, ખોરાક અને એના જીવનને લગતી અન્ય માહિતી વિવિધ સ્વરૂપે મુકવામાં આવશે.


Body: અત્રે ઉલ્લેખનીય છે કે, ભારતની આઝાદી પૂર્વે બાલાસિનોર 'બાલાસિનોર રાજ્ય' નામે ઓળખાતું બાબી વંશનું નવાબી રાજ્ય
હતું. અહીં, મરાઠા અને અંગ્રેજોનું શાસન રહી ચૂક્યું છે. અમદાવાદથી લગભગ 90 કિલોમીટર દૂર આવેલા બાલાસિનોરથી
થોડાક જ અંતરે આવેલા રૈયોલી ગામે પ્રથમવાર 1983 માં અને
ત્યારબાદ, અનેકવાર પુરાતત્વ વિભાગ દ્વારા ખોદકામ કરવામાં આવ્યું હતું અને ત્યાંથી ડાયનાસૌરના અનેક અવશેષ મળ્યા હતા.
બાલાસિનોરથી 11 કિલોમીટરના અંતરે આવેલ રૈયોલી ગામ
પેલિયોન્ટોલોજીસ્ટનું વર્ષોથી મુખ્ય આકર્ષણનું કેન્દ્ર બન્યું છે.
પેલિયોન્ટોલોજીસ્ટ માને છે કે ડાયનાસૌરની લગભગ સાત જાતિઓ અહીં રહેતી હતી. અહીંથી સંશોધકો દ્વારા ડાયનાસૌર
આશરે દશેક હજાર જેટલા ઈંડાના અવશેષો શોધ્યા છે.
આ વિશ્વનું બીજું સૌથી મોટું અકુદરતી સ્થળ છે જ્યાંથી ડાયનોસૌરના સારી હાલતમાં કેટલાક ઈંડા મળ્યા હોય. જે આ ગામને ડાયનોસૌરની વિશ્વની ત્રીજી સૌથી મોટી ફોસીલ વસાહત
પણ પુરવાર કરે છે. અગાઉ 2003 માં, અહીંથી નવી પ્રજાતિઓ પણ શોધી કાઢવામાં આવી હતી. આ પ્રજાતિઓ ટાયરેનોસૌરસ
રેકસ કુળની હતી. એના ઈંડા એટલા વિશાળ કદના હતા કે તેનું
રાજાસૌરસ નર્માન્ડેન્સીસ-નર્મદાના રાજા એવું નામ રાખવામાં આવ્યું હતું, એના હાડકાં નર્મદાના કિનારા પરથી પ્રાપ્ત થયા હતા.
2003 માં જે હાડકાં મળ્યા હતા એમાં, મગજના હાડકાં, કરોડરજ્જુ, થાપાના હાડકાં, પગ અને પૂંછડીના હાડકાનો સમાવેશ થાય છે.


Conclusion: ડાયનોસૌરના અતિપ્રાચીન ઈતિહાસ અને રૈયોલી ગામના મહત્વને લઈને પ્રવાસીઓ તથા અભ્યાસુઓને જરૂરી સુવિધાઓ મળી રહે એ હેતુથી ગુજરાત પ્રવાસન નિગમ દ્વારા રૈયોલી -બાલાસિનોર ખાતે ઇન્ફોર્મેટીક સેન્ટરનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે, જેમાં પ્રદર્શનોના મુખ્ય અકર્ષણોમાં ટાઈમ-મશીન,વિશ્વ અને ગુજરાતના અલગ અલગ ડાયનાસૌરના અવશેષનું કલાત્મક પ્રદર્શન હશે જેમાં ફોસીલ ઇંડાઓ અને હાડકાં હશે, 5D થિયેટર, 3D ફિલ્મ, મેસોઝોઈક સમયનું આબેહૂબ વાતાવરણ, મ્યુઝીયમ, અલ્પાહાર ગૃહ, સોવેનિયર સોપ, પીવાના પાણીની વ્યવસ્થા, શૌચાલય વગેરેની સુવિધાઓ હાથ ઉભી કરવામાં આવી રહી છે તથા ડાયનાસૌર ડિસ્પ્લે, મ્યૂઝિયમને અનુરૂપ આકર્ષક મુખ્ય પ્રવેશદ્વારની રચના, રાજાસૌરસ ડાયનાસૌરનું સ્કલ્પ્યર, ઇવોલ્વયુશન ઓફ અર્થનું ડિજિટલ ડિસ્પ્લે, વોલ-આર્ટ વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.
બાલાસિનોર મઢી ગુજરાતનું એક રમણીય સૌંદર્ય ધરાવતું ઐતિહાસિક નગર છે અને એની આસપાસ અનેક ફરવા લાયક સ્થળો આવેલા છે. જેમાં સુદર્શન તળાવ, કેદારેશ્વર મહાદેવ, ભીમ ભમરડા, હનુમાન ટેકરી, ડાયનાસૌર પાર્ક રૈયોલી, કેડી ગઢ મહાકાળી મંદિર, જૂનું પ્રાચીન લીલવણીયા મહાદેવ, અંબાજી મંદિર, મધ્ય ગુજરાતની સિંચાઈ અને પાણીની જરૂરિયાત પૂરી
પાડતો વણાકબોરી ડેમ મહત્ત્વનો છે.
બાઈટ- પ્રવાસી મહિલા ગામ :- ખારોલ
ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.