નવી દિલ્હી: ભારતીય વાયુસેના, ભારતીય આર્મી એવિએશન અને ભારતીય નૌકાદળ (India's military air flee)માં તૈનાત કુલ 2,182 સક્રિય લશ્કરી ફ્લાઇંગ પ્લેટફોર્મ સાથે, ભારત પાસે સક્રિય લશ્કરી એરક્રાફ્ટનો વિશ્વનો ચોથો સૌથી મોટો કાફલો છે, જે હમણાં જ બહાર પાડવામાં આવેલ વિશ્વએર ફોર્સનો અહેવાલ છે. ભારત પાસે લશ્કરી વિમાનોનો વિશ્વનો ચોથો સૌથી મોટો કાફલો (fourth largest in the world) છે, જે વૈશ્વિક પાઇનો 4 ટકા હિસ્સો બનાવે છે.
વૈશ્વિક કુલ લશ્કરી વિમાનોમાં ભારતનો હિસ્સો
ફ્લાઇટગ્લોબલની વાર્ષિક વિશ્વ વાયુ સેનાની નવીનતમ નિર્દેશિકા (Flight Global's annual World Air Force Directory) જણાવે છે કે, જ્યારે વૈશ્વિક કુલ લશ્કરી વિમાનોમાં ભારતનો હિસ્સો 4 ટકા રહે છે, ત્યારે ગયા વર્ષથી તેની સ્થિતિ બદલાઈ નથી. કાફલામાં લડાયક વિમાન અને હેલિકોપ્ટર, ટેન્કરો, ટ્રાન્સપોર્ટર્સ, ટ્રેનર્સ અને વિશેષ વિમાનોનો સમાવેશ થાય છે. લડાયક એરક્રાફ્ટ, ટ્રાન્સપોર્ટ એરક્રાફ્ટ અને કોમ્બેટ હેલિકોપ્ટર કેટેગરીમાં, ભારત અનુક્રમે 694, 253 અને 805 પ્લેટફોર્મ સાથે ચોથા ક્રમે છે, જ્યારે તે સ્પેશિયલ મિશન (71) પ્લેટફોર્મમાં પાંચમા અને ટ્રેનર્સ (353)માં છઠ્ઠા ક્રમે છે.
ભારતીય લડાયક વિમાનોની કુલ સંખ્યા 700
એરક્રાફ્ટ -કે જેમાં ભારત ગંભીર ખામીનો સામનો કરી રહ્યું છે - અહેવાલમાં 248 સુખોઈ-30 એસ, 130 જગુઆરસ, 128 મિગ-21એસ, 65 મિગ-29, 45 મિરાજ 2000એસ, 19 તેજસ અને 23 રાફેલની સૂચિ છે. વાસ્તવમાં, અહેવાલ દ્વારા આંકડાઓના સંકલન પછી તાજેતરના દિવસોમાં સાત વધુ રાફેલ ઉતર્યા છે, જે ભારતીય લડાયક વિમાનોની કુલ સંખ્યા 700 પર લઈ ગયા છે. ટેન્કર્સ કેટેગરીમાં ભારત ટોચના દસમાં સ્થાન ધરાવતું નથી કારણ કે તે ચલાવે છે ફક્ત 6 IL -78 ટેન્કરો જે સેવાક્ષમતા સમસ્યાઓનો પણ સામનો કરી રહ્યા છે. અહેવાલ મુજબ, આજે વિશ્વમાં 53,271 લશ્કરી વિમાનો સક્રિય છે, જેમાં યુ.એસ. તેના કુલ 13,246 વિમાનો સાથે આગળના પાંચ-ક્રમાંકિત રાષ્ટ્રો કરતાં વધુ છે. સંયુક્ત અમેરિકા પછી રશિયા (4,173) અને ચીન (3,285) છે જે ભારત કરતાં આગળ છે અને દક્ષિણ કોરિયા (1,595), જાપાન (1,449) અને પાકિસ્તાન (1,387) છે.
અહેવાલ દર્શાવે છે:
"કહેવાતા મહાન શક્તિ હરીફો બેઇજિંગ અને મોસ્કોની વધતી ક્ષમતા પર તેની ચિંતા હોવા છતાં, વોશિંગ્ટનનું એરપાવર વર્ચસ્વ સ્પષ્ટ રહે છે. તેના સશસ્ત્ર દળો અમારી ડિરેક્ટરીની તમામ છ મુખ્ય એરક્રાફ્ટ વપરાશ શ્રેણીઓમાં ટોચ પર છે અને તેમની સંયુક્ત કાફલાની તાકાત 13,246, અથવા વૈશ્વિક કુલના 25 ટકા." તાલિબાનોના કબજા પછી અફઘાનિસ્તાનની હવાઈ દળના નજીકના પતનને કારણે નોંધાયેલ કુલ 53,271 સક્રિય એરક્રાફ્ટ ગયા વર્ષના કુલ 292 એરક્રાફ્ટ કરતા ઓછા છે. એક નોંધપાત્ર હકીકત એ છે કે, કોમ્બેટ એરક્રાફ્ટ કેટેગરીમાં યુએસ એફ-16 લડવૈયાઓની વિશ્વભરમાં પ્રભુત્વ ધરાવે છે. સમગ્ર વિશ્વમાં હવાઈ દળોમાં 2,248 F-16 ઉડાન ભરી રહ્યાં છે જે ફાઈટર એરક્રાફ્ટ પાઈનો 15 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે. F-16 પછી 1,063 સુખોઈ-27/30 લડાકુ વિમાનો આવે છે, જેમાંથી 248 ભારતમાં ઉડાડવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચો: ગુજરાતનો પ્રથમ કિસ્સો : એરફોર્સ જવાનને કોરોના પોઝિટિવ, જવાનના ફ્લેટને કરાયો ક્વોરેન્ટાઈન