અરરિયા/બિહાર: સ્વતંત્રતાના 73 વર્ષ પછી પણ બિહારના અરરિયા જિલ્લાના રામરાય ગામમાં શાળાઓ, હૉસ્પિટલો અને રસ્તા જેવી પાયાની સુવિધાઓનો અભાવ છે. ગામની દયનીય સ્થિતિનો અંદાજ એ વાતથી લગાવી શકાય છે કે તેની 90 ટકા વસ્તી નિરક્ષર છે અને તેમની નવી પેઢીમાં પણ ગામમાં શૈક્ષણિક સુવિધાઓનો અભાવ છે.
સ્વાસ્થ્ય સંભાળ સુવિધાઓનો અભાવ એ રામરાય ગામના રહેવાસીઓ માટે સૌથી મોટી મુશ્કેલી છે. ગામમાં સ્વચ્છતા અને સ્વચ્છતા માટેની કોઈ સુવિધા નથી. સરકાર પણ આ ગામમાં પોતાની બહુચર્ચિત સ્વચ્છ ભારત અભિયાન (એસબીએ) હેઠળ એક પણ મકાન બાંધવા સક્ષમ નથી નિવડી. અહીંના લોકો પાસે વૈકલ્પિક રસોઈ ઊર્જાની પહોંચ નથી. ગામડાના પરિવારો હજી પણ લાકડાં અને ઝાડનાં પાંદડાંઓનો ઉપયોગ રાંધવાના ઊર્જાના તેમના મુખ્ય સ્રોત તરીકે કરે છે.
સ્થાનિકોનું કહેવું છે કે તેઓ એવા ગુનેગારોની જેમ અનુભવે છે જેમને ભારતમાં બ્રિટીશ શાસન દરમિયાન કાલા પાની (આંદામાન અને નિકોબાર આઇલેન્ડ્સની વસાહતી જેલ) મોકલવામાં આવતા હતા. તેઓ કહે છે કે સરકારે તેમને ભગવાનની દયા પર છોડી દીધા છે. આ ગામ ત્રણ બાજુથી નદીઓથી ઘેરાયેલું હોવાને કારણે આંદામાન અને નિકોબાર તરીકે પણ હુલામણું નામ આપવામાં આવ્યું છે.
સ્થાનિકોના જણાવ્યા મુજબ, આ ગામ અરારિયા શહેરથી માત્ર 10 કિલોમીટર દૂર આવેલું છે અને બિહારના જોકીહાટ વિધાનસભા ક્ષેત્ર હેઠળ આવે છે છતાં આ ગામ દેશના વિકાસશીલ ગામોની સૂચિમાં એકીકૃત થઈ શક્યું નથી અને ગ્રામજનો કહે છે કે સ્વતંત્રતાનાં ૭૩ વર્ષ પછી પણ, બાકીના રાજ્યની સાથે, બાકરા નદીથી ઘેરાયેલા ગામને ગામને જોડવા માટે સરકારે હજી સુધી એક નક્કર પૂલ બનાવ્યો નથી.
- આરીફ ઈકબાલ
