અમદાવાદ: હિન્દી ભાષા અને તેનાથી સંબંધિત લોકો માટે 10મી જાન્યુઆરી ખૂબ જ ખાસ દિવસ છે. કારણ કે આ દિવસે સમગ્ર વિશ્વમાં 'વિશ્વ હિન્દી દિવસ' (World Hindi Day 2023) ઉજવવામાં આવે છે. ભારત સરકારે 10 જાન્યુઆરી 2006ના રોજ આ દિવસને વિશ્વ હિન્દી દિવસ તરીકે ઉજવવાની જાહેરાત કરી હતી. આ દિવસે વિશ્વભરમાં ભારતીય દૂતાવાસો વિવિધ કાર્યક્રમોનું આયોજન કરે છે અને વિશ્વ હિન્દી દિવસની ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવણી કરે છે. (WHEN AND WHY CELEBRATED HINDI DAY) હિન્દી ભાષા વિશ્વમાં સૌથી વધુ બોલાતી ભાષાઓમાંની એક છે. ભારત ઉપરાંત, આ ભાષા ગુયાના, સુરીનામ, નેપાળ, મોરેશિયસ, ત્રિનિદાદ અને ટોબેગો અને ફિજી જેવા અન્ય દેશોમાં પણ બોલાય છે.
આ પણ વાંચો:National Bird Day 2023 : શા માટે રાષ્ટ્રીય પક્ષી દિવસ ઉજવવામાં આવે છે; તેનો ઇતિહાસ અને મહત્વ જાણો
વિશ્વ હિન્દી દિવસનો ઈતિહાસ અને મહત્વ: 10 જાન્યુઆરી, (History and Significance of World Hindi Day) 1975ના રોજ મહારાષ્ટ્રના નાગપુરમાં પ્રથમ હિન્દી દિવસ સંમેલનનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. આ કોન્ફરન્સના આયોજનનો હેતુ સમગ્ર વિશ્વમાં હિન્દીને પ્રોત્સાહન આપવાનો હતો. હિન્દીના પ્રચાર માટે આયોજિત આ સંમેલનમાં 30 દેશોના 122 પ્રતિનિધિઓએ ભાગ લીધો હતો. આ કોન્ફરન્સનું ઉદ્ઘાટન તત્કાલિન વડાપ્રધાન ઈન્દિરા ગાંધીએ કર્યું હતું. વિશ્વભરની ઘણી યુનિવર્સિટીઓમાં હિન્દી ભાષાનો અભ્યાસ કરવામાં આવે છે અને હિન્દી વિશ્વની ત્રીજી સૌથી વધુ બોલાતી ભાષા છે.
ભારતની માતૃભાષા: 1918માં હિન્દી (Mother tongue of India) સાહિત્ય સમેલામાં ગાંધીજીએ તેને રાષ્ટ્રભાષા બનાવવાનો પ્રયાસ કર્યો અને હિન્દીને લોકોની ભાષા ગણાવી. હિન્દી શબ્દ ફારસી શબ્દ હિંદ પરથી આવ્યો છે, જેનો અર્થ થાય છે સિંધુ નદીનો દેશ. હિન્દી માત્ર એક ભાષા નથી પણ ભારતની માતૃભાષા પણ છે. 1975માં જ, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ ઑફ અમેરિકા, ત્રિનિદાદ, યુનાઇટેડ કિંગડમ, મોરેશિયસ અને ટોબેગોએ પણ વિશ્વ હિન્દી સંમેલન (ક્યારે અને શા માટે ઉજવવામાં આવે છે) નું આયોજન કર્યું હતું. વિશ્વ હિન્દી દિવસ હવે દર વર્ષે 'આ કોન્ફરન્સ ડે પર 10 જાન્યુઆરીએ' ઉજવવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચો: પ્રજાસત્તાક દિવસ 2023 : પ્રજાસત્તાક દિવસ શા માટે ઉજવવામાં આવે છે, તેનો ઇતિહાસ અને મહત્વ શું છે?
વિશ્વ હિન્દી દિવસ 2023 થીમ: દર વર્ષે વિશ્વ હિન્દી દિવસની ઉજવણી કરવા માટે ભારત સરકાર દ્વારા એક થીમ (World Hindi Day Theme) જારી કરવામાં આવે છે. આ વર્ષની થીમ છે 'હિન્દીને લોક અભિપ્રાયનો હિસ્સો બનાવવો, તેનો અર્થ માતૃભાષાને છોડી દેવાનો નથી.' આ છે