નવી દિલ્હી: વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ વિજ્ઞાન ભવન ખાતે (PM Modi inaugurates the Joint Conference) રાજ્યોના મુખ્યપ્રધાનો અને હાઈકોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશોની સંયુક્ત પરિષદના ઉદ્ઘાટન (Chief Justice of India) સત્રમાં ભાગ લીધો (Conference of CM of the States and Chief Justices of High Courts ) હતો. વડા પ્રધાને કહ્યું હતું કે, આપણા દેશમાં ન્યાયતંત્રની ભૂમિકા બંધારણના રક્ષકની છે, ત્યારે વિધાનસભા નાગરિકોની આકાંક્ષાઓનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. મને ખાતરી છે કે બંધારણના આ બે વિભાગોનો આ સંગમ, આ સંતુલન દેશમાં અસરકારક અને સમયબદ્ધ ન્યાય વ્યવસ્થા માટે રોડમેપ તૈયાર કરશે. વડાપ્રધાને કહ્યું કે આઝાદીના આ 75 વર્ષોએ ન્યાયતંત્ર અને કાર્યપાલિકા બંનેની ભૂમિકા અને જવાબદારીઓને સતત સ્પષ્ટ કરી છે. જ્યાં જરૂરી છે ત્યાં, આ સંબંધ દેશને દિશા આપવા માટે સતત વિકસિત થયો છે.
આ પણ વાંચો: દેશના આ રાજ્યો શેકાઈ રહ્યા છે હીટવેવની આગમાં...
કોર્ટમાં સ્થાનિક ભાષાઓને પ્રોત્સાહિત કરવાની જરૂર: વડાપ્રધાને કહ્યું કે, 2047માં જ્યારે દેશ તેની આઝાદીના 100 વર્ષ પૂરા કરશે ત્યારે આપણે દેશમાં કેવા પ્રકારની ન્યાય વ્યવસ્થા જોવા માંગીએ છીએ? આપણે આપણી ન્યાય પ્રણાલીને એટલી સક્ષમ કેવી રીતે બનાવી શકીએ કે તે 2047ની ભારતની આકાંક્ષાઓને પૂર્ણ કરી શકે, તે પૂરી કરી શકે, આ પ્રશ્ન આજે આપણી પ્રાથમિકતા હોવો જોઈએ. તેમણે કહ્યું કે, ભારત સરકાર પણ ડિજીટલ ઈન્ડિયા મિશનના આવશ્યક ભાગ તરીકે ન્યાયિક પ્રણાલીમાં ટેકનોલોજીની શક્યતાઓને માને છે. ઉદાહરણ તરીકે, ઇ-કોર્ટ પ્રોજેક્ટ આજે મિશન મોડમાં લાગુ કરવામાં આવી રહ્યો છે. તેમણે કહ્યું કે, આપણે કોર્ટમાં સ્થાનિક ભાષાઓને પ્રોત્સાહિત કરવાની જરૂર છે. આનાથી દેશના સામાન્ય નાગરિકોનો ન્યાય વ્યવસ્થામાં વિશ્વાસ વધશે, તેઓ તેની સાથે જોડાયેલા અનુભવશે.
ન્યાયતંત્ર સામેના પડકારો અંગે ચર્ચા: આ પ્રસંગે દિલ્હીના સીએમ અરવિંદ કેજરીવાલ, છત્તીસગઢના સીએમ ભૂપેશ બઘેલ, આસામના સીએમ હિમંતા બિસ્વા સરમા, અરુણાચલ પ્રદેશના સીએમ પેમા ખાંડુ, મેઘાલયના સીએમ કોનરાડ સંગમા અને પંજાબના સીએમ ભગવંત માન દ્વારા રાજ્યોના મુખ્યપ્રધાનો અને હાઈકોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશોની સંયુક્ત બેઠક યોજાઈ હતી. વિજ્ઞાન ભવન ખાતે કોન્ફરન્સમાં ભાગ લીધો હતો. આ કોન્ફરન્સ છ વર્ષ પછી યોજાઈ રહી છે. અગાઉ આ કોન્ફરન્સ 2016માં યોજાઈ હતી. PMOએ કહ્યું કે 2016 થી અત્યાર સુધી, સરકારે 'ઈ-કોર્ટ્સ મિશન મોડ પ્રોજેક્ટ' હેઠળ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સુધારવા અને કોર્ટ પ્રક્રિયાઓમાં ડિજિટલ ટેક્નોલોજીને એકીકૃત કરવા માટે વિવિધ પગલાં લીધાં છે. આ કોન્ફરન્સ ન્યાયતંત્ર સામેના પડકારો અંગે ચર્ચા કરવા માટેનું એક મંચ છે.કોર્ટમાં ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરના વિકાસ માટે જસ્ટિસ રમનના પ્રસ્તાવને કોન્ફરન્સના એજન્ડાનો એક ભાગ બનાવવામાં આવ્યો છે.
છેલ્લી કોન્ફરન્સ એપ્રિલ 2016માં યોજાઈ: કાર્યક્રમની જાણકારી ધરાવતા સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, ન્યાયિક ખાલી જગ્યાઓ ભરવા, પડતર કેસ, કાનૂની સહાય સેવાઓ અને ભાવિ ડ્રાફ્ટ અને ઇ-અદાલત તબક્કો-III જેવા વિષયો એજન્ડાની ટોચ પર મૂકવામાં આવ્યા છે. જસ્ટિસ રમના અને કેન્દ્રીય કાયદા પ્રધાન કિરેન રિજિજુ પણ દિવસભરના કાર્યક્રમના ઉદ્ઘાટન સત્રને સંબોધશે. કોન્ફરન્સના ઉદ્ઘાટન બાદ વિવિધ બિઝનેસ સેશન યોજાશે, જેમાં મુખ્યપ્રધાન અને મુખ્ય ન્યાયાધીશ એજન્ડામાં સમાવિષ્ટ વિષયો પર ચર્ચા કરશે. સર્વસંમતિ સાધવાનો પ્રયાસ કરશે. સામાન્ય રીતે આવી પરિષદો દર બે વર્ષે યોજાય છે, પરંતુ તેમાં કેટલાક અપવાદો છે. છેલ્લી કોન્ફરન્સ એપ્રિલ 2016માં યોજાઈ હતી. તે અગાઉ 2015 અને અગાઉ 2013માં યોજાઈ હતી.
આ પણ વાંચો: રેલવેના પ્રવાસીઓએ ભોગવવું પડશે વીજળીની કટોકટીનું સંકટ, સરકારે અનેક ટ્રેનો કરી રદ
અદાલતો માટે પર્યાપ્ત માળખાકીય સુવિધાઓ: થોડા મહિનાઓ પહેલા, ન્યાયમૂર્તિ રમનાએ સરકારને અદાલતો માટે પર્યાપ્ત માળખાકીય સુવિધાઓ સુનિશ્ચિત કરવા માટે નેશનલ જ્યુડિશિયલ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયાની સ્થાપના કરવાનો પ્રસ્તાવ મોકલ્યો હતો. પ્રસ્તાવિત સંસ્થા ભારતીય કોર્ટ સિસ્ટમ માટે કાર્યાત્મક ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનું આયોજન, નિર્માણ, વિકાસ, જાળવણી કરવાનું છે. અને મેનેજમેન્ટ માટે ડ્રાફ્ટ તૈયાર કરવામાં કેન્દ્રીય સંસ્થા તરીકે કામ કરશે. સરકારે તાજેતરમાં સંસદને જાણ કરી હતી કે, ઉચ્ચ અદાલતો અને નીચલા ન્યાયતંત્ર માટે માળખાગત વિકાસ તરીકે તેમની ટિપ્પણીઓ માટે દરખાસ્ત રાજ્યોને મોકલવામાં આવી છે. રાજ્ય સરકારોની મુખ્ય ભૂમિકા છે.