ન્યૂઝ ડેસ્કઃ કામ અને સંભાળ અથવા ઉત્પાદન અને પ્રજનનની (Decreased fertility rate a concern) સ્પર્ધાત્મક માગને સંતુલિત કરવી એ પરંપરાગત રીતે સ્ત્રીઓ દ્વારા વહન કરાયેલો બોજ છે. ઘણી સ્ત્રીઓ તમને કહી શકે છે. આ ઘણી વાર વ્યક્તિગત ખર્ચે આવે છે. અમારા સંશોધનમાં સામેલ મહિલાઓ માટે તે અસામાન્ય નથી કે, તેઓ તેમની બાળસંભાળ અથવા વડીલ સંભાળની જવાબદારીઓને સમાવવા માટે પ્રમોશન છોડી દે છે. અથવા પાર્ટ-ટાઈમ કામ કરે છે અને ઓછી કમાણી કરે છે. કારણ કે પૂર્ણ સમયની નોકરીઓમાં અડચણ (Experts propose to provide reproductive leave in workplaces) આવે છે.
વ્યક્તિગત ખર્ચ સિવાય અર્થતંત્ર, કાર્યસ્થળો અને લિંગ સમાનતા પર અસર પડે છે
પરંતુ વ્યક્તિગત ખર્ચ સિવાય અર્થતંત્ર, કાર્યસ્થળો અને લિંગ સમાનતા પર અસર (Impact of fertility rate on the economy) પડે છે. ઓસ્ટ્રેલિયામાં ઘટતા પ્રજનન દર અને કોરોનાના કારણે શ્રમ બજારમાંથી મહિલાઓની સંખ્યામાં ઘટાડો (The number of women in the labor market declined) જોવા મળ્યો છે. જ્યારે ભાવિ પ્રજનન દર સ્ત્રીદીઠ લગભગ 1.6 બાળકોના રેકોર્ડ નીચા સ્તરે જવાની આગાહી (Fertility rate in India) કરવામાં આવી છે, જે રેકોર્ડ પરના સૌથી નીચા દરોમાંનો એક છે. આ રિપ્લેસમેન્ટ લેવલથી નીચે છે, જે પહેલાથી જ તણાવગ્રસ્ત કર્મચારીઓ પર વધારાનું દબાણ લાવે છે.
ઓસ્ટ્રેલિયામાં ઉત્પાદન અને પ્રજનની સ્થિતિનું ગંભીર ચિત્ર આવ્યું સામે
દાયકાઓ પછી રોજગારમાં મહિલાઓની ભાગીદારી પણ ઘટી રહી (Decreased participation of women in employment) છે, જે સંભવિતપણે લૉકડાઉનના ચાલુ તાણ અને કામ અને સંભાળની જવાબદારીઓના પુનઃપ્રાપ્તિને કારણે પ્રેરિત છે. આ વલણો ઓસ્ટ્રેલિયામાં ઉત્પાદન અને પ્રજનનની સ્થિતિનું ગંભીર ચિત્ર બતાવી રહ્યું છે, પરંતુ અમે યુવાનોને કામ અને સંભાળમાં નેવિગેટ કરવામાં વધુ સારી રીતે મદદ કરવા માટે નીતિમાં ફેરફાર કરી શકીએ છીએ. આમાંથી એક પ્રજનન રજા (Need of Reproductive Leave) છે.
પ્રજનન રજા શું છે?
ઓસ્ટ્રેલિયા, યુનાઈટેડ કિંગડમના દેશો, ભારત અને ન્યૂ ઝિલેન્ડ જેવા દેશોમાં પ્રજનન રજા એ (Need of Reproductive Leave) કામ અને માનવ પ્રજનન વચ્ચેના તણાવના એક નવીન પ્રતિભાવ તરીકે ઉભરી આવ્યું છે. આ નીતિઓનો ઉદ્દેશ્ય કામદારોને તેમની પ્રજનન જરૂરિયાતો, જાતીય આરોગ્ય અને એકંદર સુખાકારી સાથે તેમની ચૂકવણીની જવાબદારીઓને સંતુલિત કરવામાં મદદ કરવાનો છે.
આ નીતિઓ એવા કામદારો કે, જેઓ કુટુંબ શરૂ કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે અથવા માનવ શરીરની કેટલીક જટિલ જરૂરિયાતોનું સંચાલન કરી રહ્યા હોય તેવા કામદારોને સમર્થન આપી શકે છે, જેને જીવન દરમિયાન વિવિધ સ્તરના ધ્યાન અને જાળવણીની જરૂર હોય છે. ઉદાહરણ તરીકે એવા પુરાવા છે કે, ઓસ્ટ્રેલિયન મહિલાઓ IVF સારવારની માગને પેઈડ કામની જવાબદારીઓ સાથે સંતુલિત કરવા સંઘર્ષ કરે છે. પીડાદાયક સમયગાળો ગેરહાજરીમાં ફાળો આપી શકે છે. તે સૂચવવા માટેનો ડેટા પણ છે.
યુનિયનો, ખાનગી કંપનીઓ માર્ગ દોરી જાય છે
અમે આ ક્ષેત્રમાં કાર્ય સ્થળની નીતિઓની વિશાળ શ્રેણી જોવાનું શરૂ કરી રહ્યા છીએ. વર્ષ 2020માં વિક્ટોરિયામાં આરોગ્ય અને સમુદાય સેવા સંઘે તેમની એન્ટરપ્રાઈઝ સોદાબાજી પ્રક્રિયાના ભાગરૂપે પ્રજનન સ્વાસ્થ્ય અને સુખાકારી રજા માટે દબાણ શરૂ કર્યું હતું. આ દાવામાં માસિક સ્રાવ, મેનોપોઝ, કસુવાવડ અને મૃતજન્મ, પ્રજનન સારવાર, નસબંધી, હિસ્ટરેકટમી અને લિંગ સમર્થન ઉપચાર (વાટાઘાટો ચાલુ છે) માટે ચૂકવણીની રજા અને લવચીક કાર્ય વ્યવસ્થાનો સમાવેશ થાય છે.
આ વર્ષની શરૂઆતમાં એથિકલ સુપરએન્યૂએશન કંપની ફ્યૂચર સુપરે માસિક સ્રાવ અને મેનોપોઝ માટે પેઈડ લીવની જાહેરાત કરી હતી. જેમ કે, ઓસ્ટ્રેલિયન માલિકીની પીરિયડ અન્ડરવેર બ્રાન્ડ મોદીબોડીએ કર્યું હતું. ગ્લોબલ મ્યૂઝિક સ્ટ્રીમિંગ પ્લેટફોર્મ, Spotifyએ તેના ઉદાર કૌટુંબિક નિર્માણ લાભો માટે તાજેતરમાં હેડલાઈન્સ પણ બનાવી છે, જે કર્મચારીઓને IVF સારવાર, દાતા સેવાઓ અને પ્રજનન મૂલ્યાંકન માટે આજીવન ભથ્થું પ્રદાન કરે છે.
વૈશ્વિક ચળવળનો ભાગ
પ્રજનન રજા (Need of Reproductive Leave) એ નવો ખ્યાલ નથી. ઑસ્ટ્રેલિયામાં આ નીતિઓ 2000ના દાયકાની શરૂઆતની છે. જ્યારે સિડની યુનિવર્સિટી ખાતે વિદ્યાર્થીઓની પ્રતિનિધિ પરિષદ અને ઓસ્ટ્રેલિયન મેન્યુફેક્ચરિંગ વર્કર્સ યુનિયન માસિક રજાની જોગવાઈને લઈને 2 અલગ-અલગ ઔદ્યોગિક વિવાદોમાં સામેલ હતા, પરંતુ પ્રજનન રજાની (Need of Reproductive Leave) આસપાસ નવી ઉર્જા છે, જે કામ અને અંગત જીવનના જટિલ ગૂંચવણોની વધતી જતી સ્વીકૃતિ દર્શાવે છે.
શરીરને આધુનિક કાર્ય સ્થળમાં લાવવા અને આર્થિક ઉત્પાદનમાં સહાયતાના સાધન તરીકે જૈવિક અને સામાજિક પ્રજનન પર ધ્યાન આપવાનો પ્રયાસ છે. સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહીએ તો, જો આપણે આજના કામદારો અને કરદાતાઓની પ્રજનન જરૂરિયાતો અને પ્રવૃત્તિઓને સમાયોજિત કરવામાં નિષ્ફળ જઈશું તો કામદારો અને કરદાતાઓની ભાવિ પેઢી આપણી પાસે રહેશે નહીં. આ નીતિઓ જીવનના તમામ તબક્કે શરીરને સામાન્ય બનાવવા અને સમાવવાની વૈશ્વિક ચળવળનો પણ એક ભાગ છે અને લિંગ અને લિંગ સ્પેક્ટ્રમના તમામ લોકો માટે, જેમાં સિસજેન્ડર, ટ્રાન્સજેન્ડર, લિંગ વૈવિધ્યસભર અને બિન-દ્વિસંગી લોકોનો સમાવેશ થાય છે.
આ પણ વાંચો- Prevent Cancer : મોસંબીની છાલનો ગુણધર્મ કેન્સર સહિતની બીમારીઓથી બચાવી શકે, જોણો કેવી રીતે...
પરંતુ આ નીતિઓ કેટલી સારી રીતે સ્વીકારવામાં આવશે?
કેટલાક કિસ્સાઓમાં પ્રજનન રજા (Need of Reproductive Leave) આશ્ચર્ય અથવા એલાર્મનું કારણ બને છે. કામ પર પ્રજનન ક્ષમતા અને લિંગ ભેદભાવ વચ્ચેની લિંકને જોતાં કેટલાક નારીવાદીઓ કામદારો વચ્ચેના જૈવિક તફાવતો તરફ ધ્યાન દોરતી નીતિઓથી સમજી શકાય તે રીતે સાવચેત છે. વંધ્યત્વ અથવા માસિક પીડા જેવી અત્યંત અંગત સમસ્યાઓની જાહેરાત પર ગોપનીયતાની ચિંતાઓ પણ છે. તેમ જ આ નીતિઓ શ્રમના ખર્ચમાં વધારો કરી શકે છે અથવા નકારાત્મક સ્ટીરિયોટાઈપ્સને વધુ મજબૂત બનાવી શકે છે.
પ્રજનન રજાની (Need of Reproductive Leave) સંભવિત ખામીઓને સ્વીકારવી એ પોલિસી વાતચીતનો ભાગ હોવો જોઈએ. આ નીતિઓનો સાવધાનીપૂર્વક સંપર્ક કરવો જોઈએ અને લિંગ સ્ટિરિયોટાઈપિંગના જોખમને ઓછું કરી શકાય તે રીતે ડિઝાઈન કરવી જોઈએ.
આ પણ વાંચો- Naga Insurgency Movement: ભારતના પૂર્વોત્તર ક્ષેત્રમાં ચાઇના-મ્યાનમારની રહેમ નજર હેઠળ નાગા બળવાખોરો
ઓસ્ટ્રેલિયામાં પ્રજનન રજાનું (Reproductive Leave) ભવિષ્ય
ટ્રેડ યુનિયનો અને ખાનગી કંપનીઓમાં નોંધપાત્ર વિકાસ હોવા છતાં રાષ્ટ્રીય કાયદામાં પ્રજનન રજા (Provision for reproductive leave in national law) માટેની મર્યાદિત જોગવાઈઓ છે. ઘણા કામદારો માટે તેમનો એક માત્ર વિકલ્પ વ્યક્તિગત રજાનો દાવો કરવાનો છે એટલે કે માંદગીની રજા.
ફેડરલ અને NSW સરકારો દ્વારા તાજેતરની જાહેરાત કે, જે માતાપિતા કસુવાવડ અથવા મૃત્યુ પામ્યા છે. તેઓ હવે પેઈડ શોક રજા માટે પાત્ર છે. તે એક શરૂઆત છે, પરંતુ તેઓએ આગળ વધવાની જરૂર છે. ઉદાહરણ તરીકે અમે આધુનિક પુરસ્કારોમાં પ્રજનન રજા માટેની મોડેલ કલમ અથવા લિંગ-સમાવેશક પ્રજનન રજાની (Provision for reproductive leave in national law) જોગવાઈને સમાવવા માટે રાષ્ટ્રીય રોજગાર ધોરણોમાં કાયદાકીય સુધારાનું અન્વેષણ કરી શકીએ છીએ. આ જોગવાઈ કદાચ પેરેન્ટલ રજા અને તાજેતરમાં ઘરેલું અને કૌટુંબિક હિંસા રજાના મૂળની સમાન રીતે અવેતન અથવા પેઈડ જોબ સુરક્ષિત રજાના દિવસો પ્રદાન કરશે. અમારા લિંગ કરારને ફરીથી ગોઠવવા આપણે COVID-19 ની તક લેવી જોઈએ. તે સ્પષ્ટ છે કે લોકોને કામ કરવા, સંભાળ અને પુનઃઉત્પાદન કરવામાં સક્ષમ બનાવતી નીતિઓ વિના, ઑસ્ટ્રેલિયા એક ગરીબ અને નાનું રાષ્ટ્ર હશે.
