ETV Bharat / bharat

Chandrayaan 3: ભારતનું ચંદ્રયાન-3 મિશન સફળ, દક્ષિણ ધ્રુવ પર પહોંચનાર ભારત બન્યો પ્રથમ દેશ - ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર પહોંચનાર પ્રથમ દેશ

ભારતનું ત્રીજું ચંદ્રયાન મિશન સફળ રહ્યું છે. ભારતનું ચંદ્રયાન-3 બુધવારે સાંજે 6:04 કલાકે ચંદ્રની સપાટી પર સફળતાપૂર્વક લેન્ડ થયું હતું. ચંદ્રયાન-3નું લેન્ડર દક્ષિણ ધ્રુવ પર ઉતર્યું હતું. આ સાથે ભારત પહેલો દેશ બની ગયો છે જેનું મિશન ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર ઉતરાણ કરવામાં સફળ રહ્યું છે. આજ સુધી કોઈ દેશને આ સફળતા મળી નથી.

Etv Bharat
Etv Bharat
author img

By ETV Bharat Gujarati Team

Published : Aug 23, 2023, 6:04 PM IST

Updated : Aug 24, 2023, 6:08 AM IST

ચંદ્રયાન-3 ચંદ્રની સપાટી પર સફળતાપૂર્વક લેન્ડ

બેંગલુરુ: ભારતીય વૈજ્ઞાનિકોએ બુધવારે એવો કરિશ્મા બતાવ્યો, જેના પર સમગ્ર દેશને જ નહીં, પરંતુ સમગ્ર વિશ્વ ભારતના સામાર્થ્યને સ્વીકારવા માટે મજબૂર થઈ ગયું છે. આપણું ચંદ્રયાન-3 ચંદ્રની સપાટી પર સફળતાપૂર્વક લેન્ડ થયું છે. આજની તારીખ વિશ્વના ઈતિહાસમાં નોંધાયેલી છે. આપણા વૈજ્ઞાનિકોની આ સિદ્ધિ પર આખો દેશ ગર્વ અનુભવી રહ્યો છે.

  • Chandrayaan-3 Mission:
    'India🇮🇳,
    I reached my destination
    and you too!'
    : Chandrayaan-3

    Chandrayaan-3 has successfully
    soft-landed on the moon 🌖!.

    Congratulations, India🇮🇳!#Chandrayaan_3#Ch3

    — ISRO (@isro) August 23, 2023 " class="align-text-top noRightClick twitterSection" data=" ">

દક્ષિણ ધ્રુવ પર પહોંચનાર પ્રથમ દેશ: ભારત આમ કરનાર વિશ્વનો પ્રથમ દેશ બન્યો છે. આ એટલા માટે છે કારણ કે અત્યાર સુધી ચંદ્ર પર મોકલવામાં આવેલા તમામ મિશનમાં તેમાંથી કોઈ પણ ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર લક્ષ્ય રાખ્યું ન હતું. ચંદ્રના આ ક્ષેત્રમાં ખૂબ જ પ્રતિકૂળ સ્થિતિ માનવામાં આવે છે. અહીંનું તાપમાન પણ ઘણું ઓછું છે.

ચંદ્ર પર પહોંચનાર ચોથો દેશઃ ચંદ્ર પર 'સોફ્ટ લેન્ડિંગ'માં સફળતા હાંસલ કરીને ભારત આવી સિદ્ધિ મેળવનારો વિશ્વનો ચોથો દેશ બની ગયો છે. અગાઉ આ રેકોર્ડ અમેરિકા, અગાઉના સોવિયત સંઘ અને ચીનના નામે હતો, પરંતુ આ દેશો પણ ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પ્રદેશને જીતી શક્યા નથી. જોકે, ભારતના અવકાશ વૈજ્ઞાનિકોએ આ સાહસ સફળતાપૂર્વક પાર પાડ્યું છે.

PM નરેન્દ્ર મોદીએ પાઠવ્યા અભિનંદન: દેશના ત્રીજા ચંદ્ર મિશન ચંદ્રયાન-3ના સફળ લેન્ડિંગ પર પીએમ નરેન્દ્ર મોદી સહિત ઘણા નેતાઓએ પોતાની પ્રતિક્રિયા વ્યક્ત કરી છે. દક્ષિણ આફ્રિકાના જોહાનિસબર્ગમાં 15મી બ્રિક્સ સમિટમાં ભાગ લેવા ગયેલા પીએમ નરેન્દ્ર મોદીએ ઈસરોના વૈજ્ઞાનિકોને અભિનંદન પાઠવ્યા છે. વર્ચ્યુઅલ રીતે જોડાયેલા પીએમ મોદીએ કહ્યું કે મારા પરિવારના તમામ સભ્યો જ્યારે તેમની આંખો સામે આવો ઈતિહાસ બનતો જુએ છે ત્યારે આત્મા ધન્ય થઈ જાય છે. આવી ઐતિહાસિક ઘટનાઓ રાષ્ટ્રના જીવનની શાશ્વત ચેતના બની રહે છે. હું ટીમ ચંદ્રયાન, ઈસરો અને દેશના તમામ વૈજ્ઞાનિકોને અભિનંદન આપું છું જેમણે આ ક્ષણ માટે વર્ષોથી સખત મહેનત કરી છે.

ચંદ્ર પર લેન્ડિંગની પ્રક્રિયા: ઈસરોના અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, લેન્ડિંગ માટે લગભગ 30 કિમીની ઉંચાઈ પર, લેન્ડર 'પાવર બ્રેકિંગ ફેઝ'માં પ્રવેશ્યું અને ચંદ્રની સપાટી પર પહોંચવા માટે તેના ચાર થ્રસ્ટર એન્જિનની 'રેટ્રો ફાયરિંગ'ની ઝડપ ધીમે ધીમે ઓછી કરી અને તેનો ઉપયોગ કરવાનું શરૂ કર્યું. ચંદ્રના ગુરુત્વાકર્ષણની અસરને કારણે લેન્ડર 'ક્રેશ' ન થાય તે માટે આવું કરવામાં આવ્યું હતું. જ્યારે તે 6.8 કિમીની ઉંચાઈએ પહોંચ્યું ત્યારે માત્ર બે જ એન્જિનનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો અને અન્ય બે એન્જિનને બંધ કરી દેવામાં આવ્યા હતા, જેનો ઉદ્દેશ્ય 'રિવર્સ થ્રસ્ટ' (સામાન્ય દિશાની વિરુદ્ધ દિશામાં ધક્કો મારવો) સાથે લેન્ડરને આવી રહ્યો હતો. સપાટીની નજીક. , ઉતરાણ પછી લેન્ડરની ગતિ ધીમી કરવા માટે).

લેન્ડર અને રોવર પાસે અભ્યાસ માટે 14 દિવસ: અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે લગભગ 150 થી 100 મીટરની ઉંચાઈએ પહોંચ્યા પછી, લેન્ડરે તેના સેન્સર અને કેમેરાનો ઉપયોગ કરીને સપાટીની તપાસ કરી કે શું કોઈ અવરોધ છે કે કેમ અને પછી 'સોફ્ટ-લેન્ડિંગ' કરવાનો પ્રયાસ કર્યો. નીચે ઉતરવાનું શરૂ કર્યું. ISROના જણાવ્યા અનુસાર, ચંદ્રની સપાટી અને આસપાસના વાતાવરણનો અભ્યાસ કરવા માટે લેન્ડર અને રોવર પાસે એક ચંદ્ર દિવસ (લગભગ 14 પૃથ્વી દિવસની સમકક્ષ) હશે. જો કે, વૈજ્ઞાનિકોએ વધુ એક ચંદ્ર દિવસ સુધી બંને સક્રિય રહેવાની શક્યતાને નકારી નથી.

મિશન ચંદ્રયાન-2ની ભૂલો સુધારાઈ: ચંદ્ર પર ભારતનું આ ત્રીજું મિશન હતું. આ પહેલા પણ બે મિશન મોકલવામાં આવ્યા હતા. છેલ્લી વખત 2019માં પણ અમારું મિશન ચંદ્રયાન-2 લગભગ સફળતાની નજીક પહોંચી ગયું હતું. પરંતુ છેલ્લી ઘડીએ કેટલીક ટેકનિકલ ખામીના કારણે નિરાશા હાથ લાગી હતી. આ વખતે એ ભૂલો સુધારવામાં આવી અને આપણા વૈજ્ઞાનિકોએ પહેલેથી જ જાહેરાત કરી દીધી હતી કે આ વખતે કોઈ ભૂલ નહીં થાય. આમ છતાં છેલ્લી 15-20 મિનિટ દરમિયાન દરેકના ધબકારા બંધ થઈ ગયા હતા. આ દરમિયાન ઓટોફીડના આધારે લેન્ડરની ગતિને નિયંત્રિત કરવામાં આવી હતી.

  1. chandrayaan3 : ખાસ કારણથી ચંદ્રયાન 3ની આસપાસ લગાવવામાં આવ્યું છે ગોલ્ડન લેયર, જાણો શા માટે છે ખાસ
  2. Chandrayaan-3 Mission: ચંદ્રયાન-3ની પૃથ્વીથી ચંદ્ર સુધીની અત્યાર સુધીની સફર કેવી રહી, જાણો

ચંદ્રયાન-3 ચંદ્રની સપાટી પર સફળતાપૂર્વક લેન્ડ

બેંગલુરુ: ભારતીય વૈજ્ઞાનિકોએ બુધવારે એવો કરિશ્મા બતાવ્યો, જેના પર સમગ્ર દેશને જ નહીં, પરંતુ સમગ્ર વિશ્વ ભારતના સામાર્થ્યને સ્વીકારવા માટે મજબૂર થઈ ગયું છે. આપણું ચંદ્રયાન-3 ચંદ્રની સપાટી પર સફળતાપૂર્વક લેન્ડ થયું છે. આજની તારીખ વિશ્વના ઈતિહાસમાં નોંધાયેલી છે. આપણા વૈજ્ઞાનિકોની આ સિદ્ધિ પર આખો દેશ ગર્વ અનુભવી રહ્યો છે.

  • Chandrayaan-3 Mission:
    'India🇮🇳,
    I reached my destination
    and you too!'
    : Chandrayaan-3

    Chandrayaan-3 has successfully
    soft-landed on the moon 🌖!.

    Congratulations, India🇮🇳!#Chandrayaan_3#Ch3

    — ISRO (@isro) August 23, 2023 " class="align-text-top noRightClick twitterSection" data=" ">

દક્ષિણ ધ્રુવ પર પહોંચનાર પ્રથમ દેશ: ભારત આમ કરનાર વિશ્વનો પ્રથમ દેશ બન્યો છે. આ એટલા માટે છે કારણ કે અત્યાર સુધી ચંદ્ર પર મોકલવામાં આવેલા તમામ મિશનમાં તેમાંથી કોઈ પણ ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર લક્ષ્ય રાખ્યું ન હતું. ચંદ્રના આ ક્ષેત્રમાં ખૂબ જ પ્રતિકૂળ સ્થિતિ માનવામાં આવે છે. અહીંનું તાપમાન પણ ઘણું ઓછું છે.

ચંદ્ર પર પહોંચનાર ચોથો દેશઃ ચંદ્ર પર 'સોફ્ટ લેન્ડિંગ'માં સફળતા હાંસલ કરીને ભારત આવી સિદ્ધિ મેળવનારો વિશ્વનો ચોથો દેશ બની ગયો છે. અગાઉ આ રેકોર્ડ અમેરિકા, અગાઉના સોવિયત સંઘ અને ચીનના નામે હતો, પરંતુ આ દેશો પણ ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પ્રદેશને જીતી શક્યા નથી. જોકે, ભારતના અવકાશ વૈજ્ઞાનિકોએ આ સાહસ સફળતાપૂર્વક પાર પાડ્યું છે.

PM નરેન્દ્ર મોદીએ પાઠવ્યા અભિનંદન: દેશના ત્રીજા ચંદ્ર મિશન ચંદ્રયાન-3ના સફળ લેન્ડિંગ પર પીએમ નરેન્દ્ર મોદી સહિત ઘણા નેતાઓએ પોતાની પ્રતિક્રિયા વ્યક્ત કરી છે. દક્ષિણ આફ્રિકાના જોહાનિસબર્ગમાં 15મી બ્રિક્સ સમિટમાં ભાગ લેવા ગયેલા પીએમ નરેન્દ્ર મોદીએ ઈસરોના વૈજ્ઞાનિકોને અભિનંદન પાઠવ્યા છે. વર્ચ્યુઅલ રીતે જોડાયેલા પીએમ મોદીએ કહ્યું કે મારા પરિવારના તમામ સભ્યો જ્યારે તેમની આંખો સામે આવો ઈતિહાસ બનતો જુએ છે ત્યારે આત્મા ધન્ય થઈ જાય છે. આવી ઐતિહાસિક ઘટનાઓ રાષ્ટ્રના જીવનની શાશ્વત ચેતના બની રહે છે. હું ટીમ ચંદ્રયાન, ઈસરો અને દેશના તમામ વૈજ્ઞાનિકોને અભિનંદન આપું છું જેમણે આ ક્ષણ માટે વર્ષોથી સખત મહેનત કરી છે.

ચંદ્ર પર લેન્ડિંગની પ્રક્રિયા: ઈસરોના અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, લેન્ડિંગ માટે લગભગ 30 કિમીની ઉંચાઈ પર, લેન્ડર 'પાવર બ્રેકિંગ ફેઝ'માં પ્રવેશ્યું અને ચંદ્રની સપાટી પર પહોંચવા માટે તેના ચાર થ્રસ્ટર એન્જિનની 'રેટ્રો ફાયરિંગ'ની ઝડપ ધીમે ધીમે ઓછી કરી અને તેનો ઉપયોગ કરવાનું શરૂ કર્યું. ચંદ્રના ગુરુત્વાકર્ષણની અસરને કારણે લેન્ડર 'ક્રેશ' ન થાય તે માટે આવું કરવામાં આવ્યું હતું. જ્યારે તે 6.8 કિમીની ઉંચાઈએ પહોંચ્યું ત્યારે માત્ર બે જ એન્જિનનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો અને અન્ય બે એન્જિનને બંધ કરી દેવામાં આવ્યા હતા, જેનો ઉદ્દેશ્ય 'રિવર્સ થ્રસ્ટ' (સામાન્ય દિશાની વિરુદ્ધ દિશામાં ધક્કો મારવો) સાથે લેન્ડરને આવી રહ્યો હતો. સપાટીની નજીક. , ઉતરાણ પછી લેન્ડરની ગતિ ધીમી કરવા માટે).

લેન્ડર અને રોવર પાસે અભ્યાસ માટે 14 દિવસ: અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે લગભગ 150 થી 100 મીટરની ઉંચાઈએ પહોંચ્યા પછી, લેન્ડરે તેના સેન્સર અને કેમેરાનો ઉપયોગ કરીને સપાટીની તપાસ કરી કે શું કોઈ અવરોધ છે કે કેમ અને પછી 'સોફ્ટ-લેન્ડિંગ' કરવાનો પ્રયાસ કર્યો. નીચે ઉતરવાનું શરૂ કર્યું. ISROના જણાવ્યા અનુસાર, ચંદ્રની સપાટી અને આસપાસના વાતાવરણનો અભ્યાસ કરવા માટે લેન્ડર અને રોવર પાસે એક ચંદ્ર દિવસ (લગભગ 14 પૃથ્વી દિવસની સમકક્ષ) હશે. જો કે, વૈજ્ઞાનિકોએ વધુ એક ચંદ્ર દિવસ સુધી બંને સક્રિય રહેવાની શક્યતાને નકારી નથી.

મિશન ચંદ્રયાન-2ની ભૂલો સુધારાઈ: ચંદ્ર પર ભારતનું આ ત્રીજું મિશન હતું. આ પહેલા પણ બે મિશન મોકલવામાં આવ્યા હતા. છેલ્લી વખત 2019માં પણ અમારું મિશન ચંદ્રયાન-2 લગભગ સફળતાની નજીક પહોંચી ગયું હતું. પરંતુ છેલ્લી ઘડીએ કેટલીક ટેકનિકલ ખામીના કારણે નિરાશા હાથ લાગી હતી. આ વખતે એ ભૂલો સુધારવામાં આવી અને આપણા વૈજ્ઞાનિકોએ પહેલેથી જ જાહેરાત કરી દીધી હતી કે આ વખતે કોઈ ભૂલ નહીં થાય. આમ છતાં છેલ્લી 15-20 મિનિટ દરમિયાન દરેકના ધબકારા બંધ થઈ ગયા હતા. આ દરમિયાન ઓટોફીડના આધારે લેન્ડરની ગતિને નિયંત્રિત કરવામાં આવી હતી.

  1. chandrayaan3 : ખાસ કારણથી ચંદ્રયાન 3ની આસપાસ લગાવવામાં આવ્યું છે ગોલ્ડન લેયર, જાણો શા માટે છે ખાસ
  2. Chandrayaan-3 Mission: ચંદ્રયાન-3ની પૃથ્વીથી ચંદ્ર સુધીની અત્યાર સુધીની સફર કેવી રહી, જાણો
Last Updated : Aug 24, 2023, 6:08 AM IST
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.