ન્યુઝ ડેસ્ક: ગણેશ વિસર્જન અનંત ચતુર્દશી તિથિના (Ganesha Dissolution of Anant Chaturdashi) રોજ કરવામાં આવે છે. 10 દિવસ સુધી ચાલનારા ગણેશોત્સવ પર્વ અનંત ચતુર્દશીના દિવસે ઘરો અને મોટા પંડાલોમાં સ્થાપિત ભગવાન ગણેશની મૂર્તિઓનું પાણીમાં વિસર્જન કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે, ભગવાન ગણેશનો જન્મ ભાદ્રપદ મહિનાની ચતુર્થી તિથિએ થયો હતો. ભગવાન ગણેશએ બધા દેવી-દેવતાઓમાં સૌથી પહેલા પૂજાય છે. આ સિવાય દરેક પ્રકારના શુભ કાર્યોમાં ભગવાન ગણેશની પૂજા અને સ્મરણ અવશ્ય કરવામાં આવે છે. કારણ કે એવી માન્યતા છે કે, કોઈ પણ શુભ કાર્ય કરતા પહેલા ભગવાન ગણેશની પૂજા કરવામાં આવે તો કાર્યમાં કોઈ અવરોધો આવતા નથી અને કાર્ય સફળ થાય છે.
અનંત ચતુર્દર્શી 2022 શુભ મુહૂર્ત
અનંત ચતુર્દશી પૂજા મુહૂર્ત: 06:02 મિનિટથી 18:09 મિનિટ
સમયગાળો: 12 કલાક 6 મિનિટ
ગણેશ વિસર્જન મુહૂર્ત 2022
સવારે શુભ મુહૂર્ત - સવારે 06.30 થી 10.44 સુધી.
બપોરના શુભ મુહૂર્ત - બપોરે 12.18 થી 1:52 સુધી
સાંજના શુભ મુહૂર્ત - સાંજે 05 થી 06.31 સુધી
ગણેશ વિસર્જનનું મહત્વ સનાતન ધર્મમાં ભગવાન ગણેશને જ્ઞાન, વાણી, બુદ્ધિ અને સમૃદ્ધિના દેવતા માનવામાં આવે છે. કોઈપણ શુભ કાર્યમાં સૌથી પહેલા ભગવાન ગણેશની પૂજા (Significance of Ganesh Visarjan) કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ગણેશજીની પૂજા કરવાથી દરેક પ્રકારની સમસ્યાઓનો અંત આવે છે. ગણેશ પૂજા દ્વારા વાસ્તુ સંબંધિત તમામ પ્રકારના દોષ તરત જ દૂર થઈ જાય છે. ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર, ભગવાન ગણેશનો જન્મ ભાદ્રપદ શુક્લ પક્ષની ચતુર્થી તિથિએ થયો હતો, આ કારણથી ગણેશ ચતુર્થીના દિવસે ઘરમાં ભગવાન ગણેશની મૂર્તિની સ્થાપના કરીને 10 દિવસ સુધી તેમની પૂજા કરવામાં આવે છે. ત્યારબાદ 10માં દિવસે અનંત ચતુર્દશીના દિવસે ગણેશજીની મૂર્તિનું વિસર્જન કરતી વખતે તેમના આશીર્વાદ લેવામાં આવે છે.
ગણેશ વિસર્જન શા માટે કરવામાં આવે છે?
- ગણેશ વિસર્જન પાછળ એક દંતકથા છે. પૌરાણિક માન્યતા અનુસાર, મહર્ષિ વેદ વ્યાસે મહાભારતની રચના માટે ગણેશજીનું આહ્વાન કર્યું હતું. તેમણે તેમને મહાભારત લખવા વિનંતી કરી. ગણેશજીએ તેમની પ્રાર્થના સ્વીકારી પણ તેમણે એક શરત મૂકી કે 'જ્યારે હું લખવાનું શરૂ કરીશ, ત્યારે હું કલમ બંધ નહીં કરું, જો કલમ બંધ થઈ જશે તો હું લખવાનું બંધ કરીશ'. ત્યારે વેદવ્યાસજીએ કહ્યું કે પ્રભુ તમે દેવતાઓમાં અગ્રિમ છો, જ્ઞાન અને બુદ્ધિના દાતા છો અને હું એક સરળ ઋષિ છું. જો હું કોઈ શ્લોકમાં ભૂલ કરું તો તમારે તે શ્લોક સુધારીને લખી લેવો જોઈએ.
- ગણપતિજીએ સંમતિ આપી દીધી અને લેખન કાર્ય દિવસ-રાત ચાલુ થયું અને તેના કારણે ગણેશજીને થાકવું પડ્યું, પરંતુ તેમને પાણી પીવાની પણ મનાઈ હતી. તેથી, ગણપતિજીના શરીરનું તાપમાન ન વધ્યું, તેથી વેદ વ્યાસે તેમના શરીર પર માટી લગાવી અને ભાદ્રપદ શુક્લ ચતુર્થીના રોજ ગણેશજીની પૂજા કરી. માટીના લેપને સૂકવવાથી ગણેશજીનું શરીર કડક થઈ ગયું, જેના કારણે ગણેશજીનું નામ પાર્થિવ ગણેશ પણ પડ્યું.
- મહાભારતનું લેખન કાર્ય 10 દિવસ સુધી ચાલ્યું અને લેખન કાર્ય અનંત ચતુર્દશી પર પૂર્ણ થયું. જ્યારે વેદ વ્યાસે જોયું કે ગણપતિના શરીરનું તાપમાન હજુ પણ ઘણું ઊંચું છે અને તેમના શરીર પર પડેલી માટી સુકાઈ રહી છે અને પડી રહી છે, ત્યારે વેદ વ્યાસે તેમને પાણીમાં ફેંકી દીધા. આ દસ દિવસો દરમિયાન વેદ વ્યાસે ગણેશજીને ખાવા માટે વિવિધ વસ્તુઓ આપી. તેથી ગણેશ ચતુર્થી પર ગણેશની સ્થાપના કરવામાં આવે છે અને 10 દિવસ સુધી મન, વચન, કાર્ય અને ભક્તિથી તેમની પૂજા કર્યા પછી અનંત ચતુર્દશીએ વિસર્જન કરવામાં આવે છે.
ગણેશ વિસર્જન વિઘિ
- ગણેશ વિસર્જન પહેલા ભગવાન ગણેશની વિધિવત પૂજા કરો.
- ગણેશજીની પૂજા કરતી વખતે તેમને મોદક, દુર્વા અને ફળ અર્પણ કરો.
- આ પછી ગણેશ આરતી કરો. આરતી કર્યા પછી, ગણેશજીને વિદાય આપવા માટે પ્રાર્થના કરો.
- આ પછી, જ્યાં છેલ્લા 10 દિવસથી ભગવાન ગણેશની સ્થાપના કરવામાં આવી છે, ત્યાંથી તેમની મૂર્તિને સંભાળ અને સન્માન સાથે ઉપાડો.
- ત્યારબાદ મૂર્તિને લાકડાના પાટિયા પર મૂકો જેમાં લાલ કે ગુલાબી કપડું ફેલાયેલું હોય.
- ત્યારબાદ ગણેશજીની મૂર્તિ પર ગંગાજળનો છંટકાવ કરો.
- આ પછી ગણેશજીની મૂર્તિની સાથે તમામ પ્રકારની સામગ્રીને એક પોટલામાં બાંધીને મૂર્તિની પાસે રાખો.
- હવે વહેતા પાણીમાં ગણેશજીની મૂર્તિનું વિસર્જન કરો.
