અમદાવાદઃ હિન્દુ કેલેન્ડર વૈદિક કેલેન્ડર તરીકે ઓળખાય છે. પંચાંગ દ્વારા સમય અને અવધિની ચોક્કસ ગણતરી કરવામાં આવે છે. મૂળભૂત રીતે પંચાંગ પાંચ ભાગોનો બનેલો છે. તિથિ, નક્ષત્ર વર, યોગ અને કારણ એ પાંચ ભાગ છે. અહીં અમે તમને દૈનિક પંચાંગમાં શુભ સમય, રાહુકાલ, સૂર્યોદય અને સૂર્યાસ્તનો સમય, તિથિ, કરણ, નક્ષત્ર, સૂર્ય અને ચંદ્રની સ્થિતિ, હિંદુ માસ અને પક્ષ વગેરે વિશે માહિતી આપીએ છીએ. આવો જાણીએ આજનો શુભ સમય અને રાહુકાલનો સમય, જ્યોતિષી શિવ મલ્હોત્રા પાસેથી આજનું જન્માક્ષર.
આજની તારીખઃ 30-04-2023
વાર: રવિવાર
ઋતુ: ગ્રીષ્મ
આજની તિથિ: વૈશાખ સુદ દશમ
નક્ષત્ર: મઘા
અમૃત કાલ: 15:50 to 17:27
વર્જ્યમ: 18:15 to 19:50
કાળ ચોઘડીયુ: 16:29 to 17:17
રાહુ કાલ: 17:27 to 19:04
સૂર્યોદય: 06:05:00 AM
સૂર્યાસ્ત: 07:05:00 PM
આજની પંચાંગ તિથિ : હિંદુ પંચાંગ અનુસાર, 'ચંદ્ર રેખા'ને 'સૂર્ય રેખા'થી 12 ડિગ્રી ઉપર જવામાં જે સમય લાગે છે તેને 'તિથિ' કહેવામાં આવે છે. એક મહિનામાં ત્રીસ તિથિઓ હોય છે અને આ તિથિઓને બે પક્ષોમાં વહેંચવામાં આવે છે. શુક્લ પક્ષના અંતિમ દિવસને પૂર્ણિમા અને કૃષ્ણ પક્ષના અંતિમ દિવસને 'અમાવસ્યા' કહેવામાં આવે છે. તિથિના નામ - પ્રતિપદા, દ્વિતિયા, તૃતીયા, ચતુર્થી, પંચમી, ષષ્ઠી, સપ્તમી, અષ્ટમી, નવમી, દશમી, એકાદશી, દ્વાદશી, ત્રયોદશી, ચતુર્દશી, અમાવસ્યા અને પૂર્ણિમા.
નક્ષત્રઃ આકાશમાં તારાઓના સમૂહને 'નક્ષત્ર' કહે છે. તેમાં 27 નક્ષત્રો છે અને આ નક્ષત્રોમાં નવ ગ્રહો છે. 27 નક્ષત્રોના નામ- અશ્વિન નક્ષત્ર, ભરણી નક્ષત્ર, કૃતિકા નક્ષત્ર, રોહિણી નક્ષત્ર, મૃગશિરા નક્ષત્ર, આર્દ્રા નક્ષત્ર, પુનર્વસુ નક્ષત્ર, પુષ્ય નક્ષત્ર, અસ્લેષા નક્ષત્ર, મઘ નક્ષત્ર, પૂર્વાક્ષત્રગુણ. વિશાખા નક્ષત્ર, અનુરાધા નક્ષત્ર, જ્યેષ્ઠા નક્ષત્ર, મૂળ નક્ષત્ર, પૂર્વાષદા નક્ષત્ર, ઉત્તરાષદા નક્ષત્ર, શ્રવણ નક્ષત્ર, ઘનિષ્ઠા નક્ષત્ર, શતભિષા નક્ષત્ર, પૂર્વાભાદ્રપદ નક્ષત્ર, ઉત્તરાક્ષત્ર નક્ષત્ર.
વાર: વાર એટલે દિવસ. અઠવાડિયામાં સાત દિવસ હોય છે. સોમવાર, મંગળવાર, બુધવાર, ગુરુવાર, શુક્રવાર, શનિવાર અને રવિવારના સાત દિવસના નામ પરથી ગ્રહોના નામ આપવામાં આવ્યા છે.
યોગઃ નક્ષત્ર પ્રમાણે 27 પ્રકારના યોગ છે. ચોક્કસ અંતરે સૂર્ય-ચંદ્રની સ્થિતિને 'યોગ' કહે છે. અંતરના આધારે રચાયેલા 27 યોગોના નામ - વિષ્કુંભ, પ્રીતિ, આયુષ્માન, સૌભાગ્ય, શોભન, અતિગંડ, સુકર્મા, ધૃતિ, શૂલ, ગંડ, વૃધિ, ધ્રુવ, વ્યાઘટ, હર્ષન, વજ્ર, સિદ્ધિ, વ્યતિપાત, વર્ણ, પરિઘ, શિવ, સિદ્ધ, સાધ્ય, શુભ, શુક્લ, બ્રહ્મા, ઇન્દ્ર અને વૈધૃતિ.
કરણઃ એક તિથિમાં બે કરણ હોય છે. એક તારીખના પહેલા ભાગ માટે અને એક તારીખના બીજા ભાગ માટે. કુલ 11 કરણોના નામ આ પ્રમાણે છે - બાવા, બલવ, કૌલવ, તૈતિલ, ગર, વણિજ, વિષ્ટિ, શકુની, ચતુષ્પદ, નાગ અને કિસ્તુઘ્ના. વૈષ્ટિ કરણને ભદ્રા કહેવામાં આવે છે અને ભદ્રામાં શુભ કાર્ય વર્જિત માનવામાં આવે છે.
