নিউজ ডেস্ক, ২৬ এপ্ৰিল: ভাৰতৰ মুখ্য ন্যায়াধীশ ডি ৱাই চন্দ্ৰচূড়ৰ নেতৃত্বত এখন বিচাৰপীঠে এক আবেদনৰ ওপৰত ভাৰতৰ নিৰ্বাচন আয়োগক জাননী জাৰি কৰি নিয়ম প্ৰস্তুত কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে যে যদি নোটাত গৰিষ্ঠ সংখ্যক ভোটদান হয়, তেন্তে নিৰ্দিষ্ট সমষ্টিটোত অনুষ্ঠিত নিৰ্বাচন বাতিল ঘোষণা কৰা হ'ব আৰু সমষ্টিটোত নতুনকৈ নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত কৰা হ'ব ।
শেহতীয়াকৈ চুৰাট লোকসভা আসনৰ বিষয়টোৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত, অনুপ্ৰেৰণামূলক বক্তা শিৱ খেৰাই উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ পৰা নোটাক "কাল্পনিক প্ৰাৰ্থী" হিচাপে প্ৰচাৰ কৰিবলৈ আৰু নোটাই সংখ্যাগৰিষ্ঠতা লাভ কৰা সংসদীয় আসনসমূহত পুনৰ নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত কৰাৰ বাবে নিয়ম প্ৰস্তুত কৰিবলৈ নিৰ্দেশনা বিচাৰিছে ।
শিৱ খেৰাৰ আবেদনৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি ভাৰতৰ মুখ্য ন্যায়াধীশ ডি ৱাই চন্দ্ৰচূড়ৰ নেতৃত্বত এখন বিচাৰপীঠে ভাৰতৰ নিৰ্বাচন আয়োগক জাননী জাৰি কৰি নিয়ম প্ৰস্তুত কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে । শিৱ খেৰাই তেওঁৰ আবেদনত এই নিয়ম প্ৰস্তুত কৰিবলৈ অনুৰোধ কৰিছিল যে নোটাতকৈ কম ভোট পোৱা প্ৰাৰ্থীসকলে পাঁচ বছৰৰ বাবে সকলো নিৰ্বাচনত প্ৰতিদ্বন্দিতা কৰিব নোৱাৰিব আৰু "কাল্পনিক প্ৰাৰ্থী" হিচাপে নোটাৰ সঠিক আৰু দক্ষ প্ৰতিবেদন/প্ৰচাৰ নিশ্চিত কৰিব লাগে ।
শিৱ খেৰাৰ হৈ উপস্থিত থকা জ্যেষ্ঠ অধিবক্তা গোপাল শংকৰনাৰায়ণে চুৰাট লোকসভা নিৰ্বাচনৰ সাম্প্ৰতিক পৰিস্থিতিৰ বিষয়ে উচ্চতম ন্যায়ালয়ক অৱগত কৰে । চুৰাটত, যিহেতু আন কোনো প্ৰাৰ্থী নাছিল, সকলোৱে কেৱল এজন প্ৰাৰ্থীৰ সমৰ্থনত যাব লগীয়া হৈছিল, তেওঁ বিচাৰপীঠক অৱগত কৰিছিল ।
শিৱ খেৰাই ৰেকৰ্ডত অধিবক্তা সীতা মজুমদাৰৰ জৰিয়তে দাখিল কৰা আবেদনতো ভাৰতীয় নিৰ্বাচন আয়োগক নোটা ভোট বিকল্পৰ অভিন্ন ৰূপায়ণ সম্পৰ্কে নিৰ্দেশনা বা নিয়ম প্ৰস্তুত কৰিবলৈ আবেদন জনাইছিল । যাৰ পৰিণাম নোটাৰ সংখ্যা অতিক্ৰম নকৰা প্ৰাৰ্থীসকলৰ বাবে হ'ব পাৰে । ২০১৩ চনৰ নৱেম্বৰত, নিৰ্বাচন আয়োগ আৰু বিভিন্ন ৰাজ্যিক নিৰ্বাচন আয়োগে কেন্দ্ৰীয় পৰ্যায়ত ইভিএমএছ আৰু লগতে স্থানীয় সংস্থাৰ নিৰ্বাচনত নোটা বিকল্পৰ এটাও প্ৰৱৰ্তন কৰা নাছিল ।
আবেদনকাৰীৰ মতে, নোটা ৰূপত অনা আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰিৱৰ্তনটো মহাৰাষ্ট্ৰ, হাৰিয়ানা, দিল্লী আৰু পুডুচেৰীত দেখা গৈছিল । "সংশ্লিষ্ট ৰাজ্যিক নিৰ্বাচন আয়োগে ঘোষণা কৰিছিল যে যদি নোটাই কোনো নিৰ্বাচনত বিজয়ী হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰে, তেন্তে বাধ্যতামূলক পুনৰ নিৰ্বাচন হ'ব । নোটা আৰম্ভ হোৱাৰ পিছত নিৰ্বাচনী প্ৰণালীত এইটো প্ৰথম গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰিৱৰ্তন আছিল ।
সংশ্লিষ্ট ৰাজ্যিক নিৰ্বাচন আয়োগে আগবঢ়োৱা অধিসূচনাত নোটাক কাল্পনিক প্ৰাৰ্থী হিচাপে প্ৰাৰ্থিত্ব প্ৰদান কৰা হৈছে আৰু স্পষ্টভাৱে ধাৰণা কৰা হৈছে যে দ্বিতীয় সৰ্বাধিক প্ৰাৰ্থীক বিজয়ী হিচাপে ঘোষণা কৰা (যদি নোটায়ে সৰ্বাধিক ভোট লাভ কৰে), নোটাৰ অন্তৰ্নিহিত নীতি আৰু উদ্দেশ্য উলংঘা কৰে," আবেদনখনত কোৱা হৈছিল ।
আৱেদনখনত আৰু কোৱা হৈছে যে ২০১৩ চনৰ পৰা, নোটা ৰূপায়ণে সেই উদ্দেশ্যটো পূৰণ কৰা নাই যিটো ই কৰিব লাগিছিল । আৱেদনখনত উত্থাপন কৰা হৈছিল যে শীৰ্ষ আদালতৰ দ্বাৰা নোটা অনাৰ উদ্দেশ্য আছিল এই আশাৰে যে নোটাই নিৰ্বাচনত ভোটাৰৰ অংশগ্ৰহণ বৃদ্ধি কৰিব, কিন্তু সেইটো প্ৰাপ্ত হোৱা যেন নালাগে । আৱেদনকাৰীয়ে আহ্বান জনায় যে ৰাজ্যৰ লগতে কেন্দ্ৰীয় নিৰ্বাচন আয়োগে নোটাক মহাৰাষ্ট্ৰ, দিল্লী, পুডুচেৰী আৰু হাৰিয়ানাৰ দৰে ইতিবৃত্তি প্ৰদান কৰিলেহে এনে ফল পাব পাৰি ।
ইলেক্ট্ৰনিক ভোটিং মেচিনত (ইভিএম) নোটাৰ বিকল্প হৈছে আমাৰ নিৰ্বাচনী প্ৰণালীত ভোটাৰৰ দ্বাৰা থকা 'প্ৰত্যাখ্যানৰ অধিকাৰ'ৰ ফলাফল আৰু ভাৰতৰ আগতে, আন ১৩ খন দেশে নেতিবাচক ভোটদান বা প্ৰত্যাখ্যান কৰাৰ অধিকাৰ গ্ৰহণ কৰিছিল, আবেদনত কোৱা হৈছিল ।
ভাৰতৰ নিৰ্বাচন আয়োগে নোটাক বৈধ প্ৰাৰ্থী হিচাপে গণ্য কৰাত ব্যৰ্থ হৈছে যিটো গণতান্ত্ৰিক ৰূপত শাসনৰ বাবে অত্যাৱশ্যকীয়, কিয়নো নোটা কেৱল নাগৰিক 'নহয়' ভোটদান নহয়, কিন্তু প্ৰকৃততে এটা বৈধ বাছনি, আবেদনখনত লগতে কোৱা হৈছে ।
আবেদনখনত আৰু কোৱা হৈছে, ইয়াৰ সাৰাংশত ক’ব পাৰি যে নিৰ্বাচনী ব্যৱস্থাত নোটা গ্ৰহণৰ ক্ষেত্ৰত শীৰ্ষ আদালতে আদৰ্শবাদী দৃষ্টিভংগী গ্ৰহণ কৰিলেও ভাৰতৰ সংবিধান, ১৯৫০ ৰ দ্বাৰা ৰাজ্যিক নিৰ্বাচন আয়োগসমূহে নিজৰ ক্ষমতা ব্যৱহাৰ কৰি সেই আদৰ্শবাদী চিন্তাধাৰাক বাস্তৱত পৰিণত কৰিছে । ৪ খন ৰাজ্যৰ পঞ্চায়ত আৰু পৌৰসভাৰ নিৰ্বাচনৰ পৰা যিখিনি আৰম্ভ হৈছে সেয়া সকলো স্তৰতে একেদৰে কাৰ্যকৰী কৰিব লাগে বুলি আবেদনকাৰীয়ে আহ্বান জনায় ।
"নোটাৰ ধাৰণা আৰু উদ্দেশ্য হৈছে ৰাজনৈতিক দলসমূহত উপযুক্ত প্ৰাৰ্থী প্ৰক্ষেপৰ বাবে হেঁচা প্ৰয়োগ কৰা । এনে কিছুমান উদাহৰণ আছে য'ত এটা সমষ্টিৰ প্ৰায় সকলো প্ৰাৰ্থীৰ বিৰুদ্ধে অপৰাধমূলক গোচৰ ৰুজু হৈ আছে । তেতিয়া এজন ভোটাৰে কি কৰিব ? নোটা হৈছে ভোটাৰৰ হাতত এক শক্তিশালী অস্ত্ৰ, আবেদনখনত কোৱা হৈছে ।
