ইণ্টাৰনেশ্যনেল ডেস্ক, ১৩ আগষ্ট: ভাৰতে বাংলাদেশৰ প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্বেখ হাছিনাক আশ্ৰয় দিয়াৰ পিচতে দুয়োখন দেশৰ সম্পৰ্কৰ ভৱিষ্যৎ সম্পৰ্কে জল্পনা-কল্পনা চলি আছে । অৱশ্যে অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰৰ মুৰব্বী হিচাপে নবেল বঁটা বিজয়ী মহম্মদ ইউনুছে দায়িত্ব লোৱাৰ পিচতে ঢাকাৰ পৰা পুনৰ মীমাংসামূলক কণ্ঠস্বৰ ওলাই অহা দেখা গৈছে ।
ভাৰত-বাংলাদেশ সম্পৰ্ক সন্দৰ্ভত নৱনিযুক্ত বৈদেশিক পৰিক্ৰমা উপদেষ্টা:
অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰে দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰাৰ পিচত প্ৰথমবাৰৰ বাবে নৱনিযুক্ত বৈদেশিক পৰিক্ৰমা উপদেষ্টা মহম্মদ তৌহিদ হুছেইনে সোমবাৰে কয় যে হাছিনাৰ ভাৰতত থকাৰ ফলত ঢাকা আৰু নতুন দিল্লীৰ মাজৰ সম্পৰ্ক প্ৰভাৱিত নহয় ।
তৌহিদে কয়, "এজন ব্যক্তি এখন দেশত থকাৰ বাবে দুয়োখন দেশৰ মাজত দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্কৰ ওপৰত কোনো প্ৰভাৱ নপৰে । দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্ক অতি ডাঙৰ বিষয় আৰু ইয়াত পাৰস্পৰিক স্বাৰ্থ জড়িত আছে । দুয়োপক্ষৰ স্বাৰ্থ আছে, ভাৰতৰ স্বাৰ্থ আছে আৰু বাংলাদেশৰো স্বাৰ্থ আছে ।"
এই বছৰৰ জানুৱাৰীত অনুষ্ঠিত বাংলাদেশৰ সংসদীয় নিৰ্বাচনৰ পূৰ্বে অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰ স্থাপনৰ বিৰোধী দলসমূহৰ দাবী মানি ল'বলৈ নিৰন্তৰ অস্বীকাৰ কৰিছিল হাছিনাই । আমেৰিকা, ইউৰোপীয় ইউনিয়ন আৰু অন্যান্য পশ্চিমীয়া শক্তিয়ে তেওঁক বিৰোধীৰ দাবী মানি ল'বলৈ জোৰ দিছিল । ভাৰতে এই সকলো সময়তে এক নিৰপেক্ষ স্থিতি বজাই ৰাখিছিল ।
বাংলাদেশৰ ৰাজনৈতিক সংকট:
অৱশেষত পূৰ্বে শাসনত থাকোতে ভাৰত বিৰোধী নীতিৰ বাবে জনাজাত প্ৰধান বিৰোধী বাংলাদেশ নেচনেলিষ্ট পাৰ্টী (বি এন পি)কে ধৰি সকলো বিৰোধী দলে অৱশেষত নিৰ্বাচন বৰ্জন কৰে । ফলস্বৰূপে, যেতিয়া হাছিনাৰ আৱামী লীগ পুনৰ ক্ষমতালৈ আহে তেতিয়া তেওঁ প্ৰায় বিৰোধী-বিহীন চৰকাৰ চলাবলৈ আৰম্ভ কৰে । কিন্তু যিকোনো গণতন্ত্ৰই সঠিকভাৱে কাম কৰাৰ বাবে এক শক্তিশালী বিৰোধীৰ প্ৰয়োজন ।
ইফালে ভাৰত-বাংলাদেশ সম্পৰ্ক সন্দৰ্ভত বৈদেশিক পৰিক্ৰমা উপদেষ্টা হুছেইনৰ মন্তব্যৰ প্ৰতিক্ৰিয়া ব্যক্ত কৰি দক্ষিণ এছিয়াত সেৱা আগবঢ়োৱাৰ যথেষ্ট অভিজ্ঞতা থকা এগৰাকী প্ৰাক্তন জ্যেষ্ঠ ভাৰতীয় কূটনীতিবিদে ইটিভি ভাৰতক কয়, "এইটো অতি স্পষ্ট যে তেওঁলোকে ভাৰতৰ সৈতে কোনো বিৰক্তি সৃষ্টি কৰিব নিবিচাৰে ।" প্ৰাক্তন কূটনীতিবিদগৰাকীয়ে লগতে কয়, "যদি ই এক সমস্যা হৈ পৰে, ই দ্বিপাক্ষিক কাৰ্যসূচীক প্ৰভাৱিত কৰিব ।"
ভাৰতৰ সৈতে বাংলাদেশৰ সম্পৰ্ক:
হাছিনাই যোৱা ১৫ বছৰত ভাৰতৰ নেতৃত্বৰ সৈতে এক ঘনিষ্ঠ ব্যক্তিগত সম্পৰ্ক গঢ়ি তুলিছিল যাতে তেওঁ শাসনত থাকিব পাৰে । তেওঁ উত্তৰ-পূবৰ বিদ্ৰোহীসকলে যাতে নিজৰ দেশত আশ্ৰয় নাপায় তাৰ দৰে ভাৰতৰ উদ্বেগৰ প্ৰতিও ইতিবাচক সঁহাৰি দিছিল । তেওঁক ধৰ্মনিৰপেক্ষ আৰু ইছলামপন্থী উপাদানৰ বিৰোধী হিচাপে দেখা যায় ।
ভাৰতে হাছিনাৰ অধীনত বাংলাদেশৰ সৈতে গভীৰ সম্পৰ্ক গঢ়ি তুলিবলৈ সক্ষম হৈছিল । এইটো এক সৌহাৰ্দ্যপূৰ্ণ সম্পৰ্ক আছিল আৰু ভাৰতে চুবুৰীয়া প্ৰথম নীতিৰ কিছুমান দিশ ৰূপায়ণ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল । যাৰ ফলত অৰ্থনৈতিক সম্পৰ্কও বৃদ্ধি পাইছিল । ভাৰতে বাংলাদেশৰ সশস্ত্ৰ বাহিনীক প্ৰতিৰক্ষা সঁজুলি আৰু প্ৰশিক্ষণ প্ৰদান কৰাৰ সৈতে প্ৰতিৰক্ষা সম্পৰ্ক শক্তিশালী হৈ পৰিছিল ।
এই সকলোবোৰৰ বাবেই হাছিনাৰ বহিষ্কাৰে ভাৰত-বাংলাদেশ সম্পৰ্কৰ ভৱিষ্যৎ সম্পৰ্কে জল্পনা-কল্পনাৰ সৃষ্টি কৰিছে । আমোদজনক ভাৱে, বৈদেশিক পৰিক্ৰমা উপদেষ্টা তৌহিদৰ মন্তব্য নতুন গৃহ পৰিক্ৰমা উপদেষ্টা ব্ৰিগেডিয়াৰ জেনেৰেল (অৱসৰপ্ৰাপ্ত) এম শ্বেখাৱত হুছেইনে কয় যে হাছিনাই তেওঁৰ আৱামী লীগ দলক নতুন মুখৰ সৈতে পুনৰ সংগঠিত কৰা উচিত । তেওঁ আনকি হাছিনাক বাংলাদেশলৈ উভতি যাবলৈও আহ্বান জনায় ।
হাছিনালৈ আহ্বান:
শ্বেখাৱতে কয়, "আপুনি উল্লেখ কৰি আহিছে যে আপুনি দেশলৈ উভতি যোৱাৰ পৰিকল্পনা কৰিছে । কিন্তু আপুনি প্ৰথমতে কিয় গুচি গ'ল ? আপুনি স্বেচ্ছাই গুচি গ'ল । এয়া আপোনাৰ দেশ; আপোনাক ঘূৰি আহিবলৈ আমন্ত্ৰণ জনোৱা হৈছে । অৱশ্যে, অনুগ্ৰহ কৰি সমস্যা সৃষ্টি কৰাৰ পৰা বিৰত থাকক । যদি আপুনি এনে কৰে, ই মানুহক আন্দোলন তীব্ৰতৰ কৰিবলৈ বাধ্য কৰিব । আমি আপোনাক সন্মান কৰো ।"
ঢাকা ট্ৰিবিউনৰ আন এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি, শ্বেখাৱটে কৈছিল যে কোনো ৰাজনৈতিক দলক নিষিদ্ধ কৰা নহ'ব কিয়নো এনে কাৰ্যই নিৰ্দিষ্ট কাৰ্যসূচী পূৰণ কৰে । তেওঁ কৈছিল যে এক নতুন ৰাজনৈতিক দল গঠন কৰা হ'ব যাতে কোনো একনায়কত্ব ক্ষমতালৈ আহিব নোৱাৰে আৰু শাসনত থকা দলবোৰক জবাবদিহি কৰিব নোৱাৰে ।
ইফালে,অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰৰ মুৰব্বী ইউনুছে সোমবাৰে মুখ্য বিৰোধী দল বি এন পিৰ সৈতে এখন বৈঠকত মিলিত হয়, য'ত দলটোৰ মহাসচিব মিৰ্জা ফখৰুল ইছলাম আলমগীৰে কয় যে নতুনকৈ ৰাষ্ট্ৰীয় নিৰ্বাচনৰ বাবে উপযুক্ত পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰিবলৈ অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰক সময় দিয়া হ'ব ।
লগতে পঢ়ক :হাছিনাৰ অভিযোগ আৰু ছেইণ্ট মাৰ্টিন দ্বীপৰ ভূ-কৌশলগত গুৰুত্ব - Importance of St Martin Island
