ছেপ্টেম্বৰৰ তৃতীয় শনিবাৰে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় উপকূল পৰিষ্কাৰ দিৱস পালন কৰা হয় । সাগৰীয় আৱৰ্জনা সমস্যাৰ বিষয়ে সজাগতা সৃষ্টিৰ লক্ষ্যৰে ই এক বিশ্বব্যাপী পদক্ষেপ । এইটো এনে এটা অনুষ্ঠান যিয়ে বিল, উপকূলীয় অঞ্চল, নদী, লেগুন আৰু অন্যান্য জলপথত স্থানীয় চাফাই কাৰ্যক প্ৰসাৰিত কৰে ।
প্ৰতি বছৰে হাজাৰ হাজাৰ টন জাবৰ সাগৰত পৰে, তাৰ ভিতৰত কমেও ৬০ শতাংশ প্লাষ্টিকৰ সামগ্ৰী । বিশেষকৈ প্লাষ্টিক সাগৰত অতি দীৰ্ঘদিন ধৰি থাকে ৷ সাগৰৰ প্ৰতি বৰ্গমাইলত হাজাৰ হাজাৰ ব্যক্তিগত প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনা থাকে । পৃথিৱীৰ মহাসাগৰৰ বাবে ই এক ভয়াৱহ পৰিস্থিতি, যাৰ প্ৰত্যক্ষ প্ৰভাৱ জনসাধাৰণৰ স্বাস্থ্যৰ ওপৰত পৰে ।
ইতিহাস:
১৯৮৬ চনত লিণ্ডা মাৰানিছ আৰু কেথী অ’হাৰাই আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় উপকূল পৰিষ্কাৰ কৰা দিৱস আৰম্ভ কৰে, যিটো বিল পৰিষ্কাৰ কৰাৰ বাবে নিবেদিত অনুষ্ঠান । এই পদক্ষেপৰ উৎপত্তি হৈছে পৰিৱেশ সুৰক্ষাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা অলাভজনক সংস্থা অ’চেন কনজাৰ্ভেন্সিৰ পৰা ।
সাগৰৰ প্লাষ্টিক প্ৰদূষণৰ ওপৰত কেথী অ’হাৰাৰ গৱেষণাই এই অনুষ্ঠানৰ সৃষ্টিৰ বাবে অনুঘটক হিচাপে কাম কৰিছিল । প্ৰদূষণৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ স্থানীয় বিল পৰিষ্কাৰ কৰাৰ এক সাধাৰণ কাম হিচাপে আৰম্ভ হৈছিল । চাফাইৰ সময়ত সংগ্ৰহ কৰা আৱৰ্জনাসমূহৰ প্ৰকাৰৰ নথিভুক্তকৰণ আৰু অধ্যয়ন কৰাটোৱেই হৈছে এটা মূল গুৰুত্ব ।
মহাসাগৰত প্লাষ্টিক প্ৰদূষণ:
- সকলো সাগৰীয় প্ৰদূষণৰ ৮০ শতাংশই প্লাষ্টিক আৱৰ্জনাৰ বাবে হয় আৰু প্ৰতি বছৰে প্ৰায় ৮ ৰ পৰা ১ কোটি মেট্ৰিক টন প্লাষ্টিক সাগৰত পৰে ।
- গৱেষণাৰ মতে, ২০৫০ চনৰ ভিতৰত প্লাষ্টিকে সাগৰৰ সকলো মাছলৈ ভাবুকি সৃষ্টি কৰাৰ সম্ভাৱনা আছে ।
- যোৱা দহ বছৰত আমি পূৰ্বৰ শতিকাতকৈ অধিক প্লাষ্টিক সামগ্ৰী উৎপাদন কৰিছো ।
- পৰিৱেশ সুৰক্ষা সংস্থাই উল্লেখ কৰিছে যে মূলতঃ মানুহে সৃষ্টি কৰা সকলো প্লাষ্টিকৰ এতিয়াও ১০০ শতাংশ অস্তিত্ব আছে ।
- সাধাৰণতে প্লাষ্টিকৰ অৱক্ষয় হ’বলৈ ৫০০-১০০০ বছৰৰ ভিতৰত সময় লাগে । তেতিয়াও ই মাইক্ৰ’প্লাষ্টিক হৈ পৰে, সম্পূৰ্ণৰূপে অৱক্ষয় নহয় ।
- বৰ্তমান সাগৰত প্ৰায় ৫০-৭৫ ট্ৰিলিয়ন টুকুৰা প্লাষ্টিক আৰু মাইক্ৰ’প্লাষ্টিক আছে ।
উপকূলীয় অঞ্চল আৰু বিল পৰিষ্কাৰ কৰাৰ বাবে আই চি চিৰ পদক্ষেপ:
বিশ্বৰ স্বেচ্ছাসেৱী সংস্থা আৰু ব্যক্তিৰ সৈতে অংশীদাৰিত্বৰে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় উপকূল পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাই (আইচিচি) বিশ্বৰ বিল আৰু জলপথৰ পৰা আৱৰ্জনা আঁতৰোৱাৰ বাবে মানুহক জড়িত কৰে । বিশ্বৰ লাখ লাখ স্বেচ্ছাসেৱকৰ কৃপাত আইচিচি আমাৰ সাগৰৰ সমৰ্থনত আশাৰ ৰেখা, নেতৃত্ব আৰু প্ৰেৰণাদায়ক কাৰ্যত পৰিণত হৈছে । আৰম্ভণিৰ পৰাই ১.৮ কোটিতকৈ অধিক স্বেচ্ছাসেৱকে ৩৮ কোটি পাউণ্ডতকৈ অধিক আৱৰ্জনা সংগ্ৰহ কৰিছে ।
স্বচ্ছ সাগৰ সুৰক্ষিত সাগৰ ২০২৩:
পৃথিৱী বিজ্ঞান মন্ত্ৰালয়ে ২০২৩ চনৰ ১৬ ছেপ্টেম্বৰত দেশৰ আঠখন উপকূলীয় ৰাজ্য আৰু চাৰিটা কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলৰ ৭৯ টা স্থানত সাধাৰণ নাগৰিকৰ নেতৃত্বত বৃহৎ উপকূল চাফাই অভিযান চলাইছিল ৷ যিটো ২০২৩ চনৰ ১৭ ছেপ্টেম্বৰত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় উপকূল পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা উপলক্ষে চলিছিল ।
উপকূলীয় ৰেখা পৰিষ্কাৰ কৰিবলৈ নাগৰিকসকলক উৎসাহিত কৰাৰ লগতে সাগৰ আৰু জলপথ সংৰক্ষণ আৰু সুৰক্ষাৰ বিষয়ে সজাগতা সৃষ্টিৰ উদ্দেশ্যে এই অনুষ্ঠানৰ আয়োজন কৰা হৈছিল । ইয়াত চৰকাৰী প্ৰতিষ্ঠান, বেচৰকাৰী সংস্থা, ছাত্ৰ-ছাত্ৰী আৰু যুৱক-যুৱতী, স্থানীয় বাসিন্দা, আৰু জনসাধাৰণৰ গণ অংশগ্ৰহণৰ সাক্ষী হৈছিল ।
৫ হাজাৰৰো অধিক স্বেচ্ছাসেৱকে প্ৰায় ১৮ টন আৱৰ্জনা পৰিষ্কাৰ কৰাত সহায় কৰিছিল । ১২টা নিৰ্বাচিত স্থানত উপকূল চাফাই অভিযানৰ লগতে উপকূলীয় সম্প্ৰদায়সমূহক এম অ’ ই এছৰ সেৱাৰ বিষয়ে জ্ঞান দিবলৈ ফিচাৰফ’ক সজাগতা কাৰ্যসূচীৰ আয়োজন কৰা হৈছিল ।
২০২৩ চনৰ স্বচ্ছসাগৰ সুৰক্ষিত সাগৰৰ বিল চাফাই অভিযানত পাঁচটা এম অ’ ই এছ প্ৰতিষ্ঠান—ইণ্ডিয়ান নেশ্যনেল চেণ্টাৰ ফৰ অ’চেন ইনফৰ্মেশ্যন চাৰ্ভিচেছ (আই এন চি অ’ আই এছ), নেশ্যনেল চেণ্টাৰ ফৰ ক’ষ্টেল ৰিচাৰ্চ (এন চি চি আৰ), নেশ্যনেল চেণ্টাৰ ফৰ অ’চেন এণ্ড মেৰু ৰিচাৰ্চ (এন চি পি অ’ আৰ), চেণ্টাৰ ফৰ মেৰিনে লিভিং ৰিচ'ৰ্চ এণ্ড ইক'লজি (চিএমএলআৰই), আৰু নেচনেল চেণ্টাৰ ফৰ আৰ্থ চিষ্টেম চাইন্সেছ (এনচিইএছ)— বহুতো স্বেচ্ছাসেৱক আৰু এন জিঅ'ৰ সৈতে জড়িত হৈ ইয়াক এক একক সফল অনুষ্ঠান কৰি তুলিছে ।
লগতে পঢ়ক: জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ সৈতে কেনেদৰে মোকাবিলা কৰিব জি-২০ ৰাষ্ট্ৰসমূহে - Fund for Climate
বিশ্ব জল নিৰীক্ষণ দিৱস; শান্তিৰ বাবে পানী - World Water Monitoring Day
