ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / bharat

ਜ਼ਜ਼ਬਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਅਜਿਹਾ: 80 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਡਾਕਟਰੇਟ ਦੀ ਡਿਗਰੀ

ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਈ ਉਮਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਉਜੈਨ ਦੀ 80 ਸਾਲਾ ਸ਼ਸ਼ੀਕਲਾ ਰਾਵਲ ਨੇ ਇਹ ਕਰਕੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਡਾਕਟਰੇਟ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਨਾਲ ਨਿਵਾਜ਼ਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਾਵਲ ਨੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਭਾਸ਼ਾ ਬ੍ਰਹਤ ਸੰਹਿਤਾ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਜੀਵਨ ਦਾ ਬਿੰਬ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਜ਼ਜ਼ਬਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਅਜਿਹਾ: 80 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਡਾਕਟਰੇਟ ਦੀ ਡਿਗਰੀ
ਜ਼ਜ਼ਬਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਅਜਿਹਾ: 80 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਡਾਕਟਰੇਟ ਦੀ ਡਿਗਰੀ

By

Published : Feb 23, 2021, 5:49 PM IST

ਉਜੈਨ: ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਕੋਈ ਉਮਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਸਿੱਖਦਾ ਅਤੇ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਉਜੈਨ ਦੀ ਸ਼ਸ਼ੀਕਲਾ ਰਾਵਲ ਨੇ ਇਹ ਸੱਚ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ 80 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ ਪੀਐਚਡੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸ਼ਸੀਕਲਾ ਨੇ ਇਹ ਡਿਗਰੀ ਸੇਵਾ ਸਿਖਿਆ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਤੋਂ ਲੈਕਚਰਾਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।

ਉਜੈਨ ਦੀ ਵਸਨੀਕ ਸ਼ਸ਼ੀਕਲਾ ਰਾਵਲ, ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਤੋਂ ਲੈਕਚਰਾਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ 2009 ਤੋਂ 2011 ਤੱਕ ਜੋਤਿਸ਼ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਐਮ.ਏ. ਕੀਤੀ। ਉਹ ਇਥੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਰੁਕੀ, ਨਿਰੰਤਰ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿਚ ਵਰਾਹਮਿਹਿਰ ਦੇ ਜੋਤਿਸ਼ ਗ੍ਰੰਥ 'ਬ੍ਰਹਤ ਸੰਹਿਤਾ' 'ਤੇ ਪੀਐਚਡੀ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ। ਉਸਨੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਇਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਕਰਦਿਆਂ 2019 ਵਿੱਚ ਪੀਐਚਡੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।

ਸਸੀਕਲਾ ਨੇ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਪਾਣਿਨੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਵਾਈਸ ਚਾਂਸਲਰ ਡਾ: ਮਿਥਿਲਾ ਪ੍ਰਸਾਦ ਤ੍ਰਿਪਾਠੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ‘ਬ੍ਰਹਤ ਸੰਹਿਤਾ ਦੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਜੀਵਨ ਦੇ ਬਿੰਬ’ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਡਾਕਟਰ ਆਫ਼ ਫਿਲਾਸਫ਼ੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। 80 ਸਾਲਾ ਔਰਤ ਨੂੰ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਰਾਜਪਾਲ ਅਨੰਦੀਬੇਨ ਪਟੇਲ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਖੁਸ਼ੀ ਭਰੀ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਈ ਅਤੇ ਔਰਤ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ।

ਜਦੋਂ ਸ਼ਸੀਕਲਾ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਲੋਕ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਆਰਾਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਅਧਿਐਨ ਦਾ ਰਾਹ ਕਿਉਂ ਚੁਣਿਆ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਜੋਤਿਸ਼ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੁਚੀ ਰੱਖਦੀ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਵਿਕਰਮ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਜੋਤਿਸ਼ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਐਮਏ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲਾ ਲੈ ਲਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਹੋਰ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਤਾਂ ਵਰ੍ਹਾਮਿਹਿਰ ਦੀ ਬ੍ਰਹਤ ਸੰਹਿਤਾ ਪੜ੍ਹੀ ਅਤੇ ਇਸ 'ਤੇ ਪੀਐਚਡੀ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੋਤਿਸ਼ ਪੜ੍ਹਨ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਵੱਖਰੀ ਦਿਸ਼ਾ ਮਿਲੀ। ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਜੋਤਿਸ਼ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਇੰਨੀ ਮਹੱਤਤਾ ਹੈ ਕਿ ਨਕਸ਼ੇ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਜੋਤਿਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਹਿਮਾਂ-ਭਰਮਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਚਿੰਨ੍ਹ ਜੋਤਿਸ਼-ਗਣਨਾ ਦੁਆਰਾ ਸਮਝੇ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਡਾ. ਸ਼ਸ਼ੀਕਲਾ ਰਾਵਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਝੰਡੇ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਾਰਜਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਵੱਲ ਵਧੇਰੇ ਧਿਆਨ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲੇਖ ਜਾਂ ਭਾਸ਼ਣ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਹਿੱਤ ਵਿਚ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ABOUT THE AUTHOR

...view details