ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ:ਚੱਕਰਵਾਤੀ ਤੂਫ਼ਾਨ ਬਿਪਰਜੋਏ ਬਹੁਤ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਚੱਕਰਵਾਤੀ ਤੂਫ਼ਾਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਸੌਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਕੱਛ ਦੇ ਤੱਟਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸੰਤਰੀ ਅਲਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਚੱਕਰਵਾਤੀ ਤੂਫਾਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਾ ਵਧ ਗਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਮਾਨਸੂਨ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੌਸਮ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਨਿੱਜੀ ਕੰਪਨੀ ਸਕਾਈਮੇਟ ਵੇਦਰ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸਕਾਈਮੇਟ ਮੌਸਮ ਨੇ ਅਗਲੇ ਚਾਰ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਮਜ਼ੋਰ ਮਾਨਸੂਨ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਘੱਟ ਮੀਂਹ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ :ਸਕਾਈਮੇਟ ਵੇਦਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੱਧ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸੇ, ਜੋਕਿ ਮਾਨਸੂਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਖੇਤਰ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਇਸਨੂੰ ਸੀਜ਼ਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਬਾਰਿਸ਼ ਕਾਰਨ ਸੋਕੇ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਵਿੱਚ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਮਾਨਸੂਨ 1 ਜੂਨ ਦੀ ਆਮ ਤਾਰੀਖ ਤੋਂ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਬਾਅਦ 8 ਜੂਨ ਨੂੰ ਕੇਰਲ ਪਹੁੰਚਿਆ ਸੀ। ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਰਬ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਚੱਕਰਵਾਤ ਬਿਪਰਜੌਏ, ਜਿਸ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕੇਰਲ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸੂਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਹੁਣ ਬਾਰਿਸ਼ ਸਹਿਣ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਮਾਨਸੂਨ ਦੀ ਬਾਰਸ਼ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ 15 ਜੂਨ ਤੱਕ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਉੜੀਸਾ ਅਤੇ ਤੇਲੰਗਾਨਾ, ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ, ਝਾਰਖੰਡ ਅਤੇ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਅੱਧੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ 'ਚ ਮਾਨਸੂਨ ਦੀ ਚੰਗੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਦੀ ਹਾਲੇ ਵੀ ਉਡੀਕ ਹੈ।
ਕੀ ਅਸਰ ਹੋਵੇਗਾ? :ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਮਾਨਸੂਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਦੇਰੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਮੌਨਸੂਨ ਦੇਰੀ ਨਾਲ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਝਾੜ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਹ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਗਰਮੀ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਵੀ ਬਣਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗਰਮੀ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਮਿਲਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਚੰਗਾ ਮਾਨਸੂਨ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਚੱਕਰਵਾਤ ਨਹੀਂ ਬਣਦੇ: ਚੱਕਰਵਾਤ ਅਤੇ ਮਾਨਸੂਨ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪੁਣੇ ਦੇ ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਟ੍ਰੋਪਿਕਲ ਮੀਟਿਓਰੌਲੋਜੀ ਦੇ ਇੱਕ ਜਲਵਾਯੂ ਵਿਗਿਆਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, 'ਜੇਕਰ ਮਾਨਸੂਨ ਤੇਜ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਚੱਕਰਵਾਤ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕਦਾ।' ਯਾਨੀ ਮੌਨਸੂਨ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਹੀ ਚੱਕਰਵਾਤ ਬਣਦਾ ਹੈ।
ਵਿਗਿਆਨੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਵਾ ਦੋ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਚਲਦੀ ਹੈ - ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਅਤੇ ਉੱਪਰਲੇ ਪੱਧਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ। ਇਹ ਚੱਕਰਵਾਤ ਨੂੰ ਲੰਬਕਾਰੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਧਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ, ਇਸਦੇ ਗਠਨ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਮਾਨਸੂਨ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੈ। ਇਹ ਚੱਕਰਵਾਤ ਨੂੰ ਲੰਬਕਾਰੀ ਵਿਕਾਸ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਹਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉੱਪਰ ਵੱਲ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੌਨਸੂਨ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਇਹ ਵੀ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਅਲ ਨੀਨੋ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।