ਮੁੰਬਈ: ਹਰ ਰੋਜ਼ ਸਵੇਰੇ 6 ਵਜੇ ਤੇਲ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਕੰਪਨੀਆਂ (OMCs) ਪੈਟਰੋਲ ਅਤੇ ਡੀਜ਼ਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। OMCs ਗਲੋਬਲ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਵਿਵਸਥਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਵੀਨਤਮ ਈਂਧਨ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਬਾਰੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੂਚਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੈਟਰੋਲ ਅਤੇ ਡੀਜ਼ਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਲ ਭਾੜਾ, ਮੁੱਲ ਜੋੜਿਆ ਟੈਕਸ (ਵੈਟ) ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਟੈਕਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਾਂ ਵੱਖਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪੈਟਰੋਲ ਅਤੇ ਡੀਜ਼ਲ ਦੀ ਕੀਮਤ :14 ਜੁਲਾਈ ਜੇਕਰ ਪੈਟਰੋਲ ਦੀ ਕੀਮਤ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ 96.52 ਰੁਪਏ ਹੈ। ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਕੱਲ੍ਹ ਤੋਂ ਇਹ ਕੀਮਤ ਘਟੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਪੈਟਰੋਲ ਦੀ ਕੀਮਤ ਘੱਟ ਅਸਥਿਰਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਜੁਲਾਈ 2024 ਦੌਰਾਨ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪੈਟਰੋਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 96.56 ਰੁਪਏ ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਸਨ ਪਰ ਮਾਮੁਲੀ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਦੇ ਨਾਲ ਇਹ ਕੀਮਤਾਂ ₹96.54 ਅਤੇ ₹96.52 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ । ਜੁਲਾਈ 2024 ਦੌਰਾਨ, ਪੈਟਰੋਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ₹96.59 ਦੇ ਉੱਚੇ ਪੱਧਰ ਅਤੇ ₹96.52 ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਛੂਹ ਗਈਆਂ। ਜਦਕਿ ਡੀਜ਼ਲ 82.38/ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਹੈ।
ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਟਰੋਲ ਅਤੇ ਡੀਜ਼ਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ:-
| ਸ਼ਹਿਰ | ਪੈਟਰੋਲ | ਡੀਜ਼ਲ |
| ਪੰਜਾਬ | 96.52 | 86.85 |
| ਦਿੱਲੀ | 94.72 | 87.62 |
| ਮੁੰਬਈ | 103.44 | 89.97 |
| ਚੇਨਈ | 100.85 | 92.44 |
| ਕੋਲਕਾਤਾ | 103.94 | 90.76 |
| ਨੋਇਡਾ | 94.66 | 87.76 |
| ਲਖਨਊ | 94.65 | 87.76 |
| ਬੈਂਗਲੁਰੂ | 102.86 | 88.94 |
| ਹੈਦਰਾਬਾਦ | 107.41 | 95.65 |
| ਜੈਪੁਰ | 104.88 | 90.36 |
| ਭੁਵਨੇਸ਼ਵਰ | 101.06 | 92.91 |
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਈਂਧਨ ਟੈਕਸਾਂ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਈ 2022 ਤੋਂ ਈਂਧਨ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਸਥਿਰ ਹਨ। ਤੇਲ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਕੰਪਨੀਆਂ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਸੰਸਾਰਿਕ ਕੀਮਤਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਸਵੇਰੇ 6 ਵਜੇ ਈਂਧਨ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਚੂਨ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਅਨੁਕੂਲ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਐਕਸਾਈਜ਼ ਡਿਊਟੀ, ਬੇਸ ਪ੍ਰਾਈਸਿੰਗ ਅਤੇ ਕੀਮਤ ਕੈਪਸ ਰਾਹੀਂ ਈਂਧਨ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੈਟਰੋਲ ਅਤੇ ਡੀਜ਼ਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਾਰਨ:-
- ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀ ਕੀਮਤ- ਪੈਟਰੋਲ ਅਤੇ ਡੀਜ਼ਲ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਮੁੱਖ ਕੱਚਾ ਮਾਲ ਕੱਚਾ ਤੇਲ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਇਸਦੀ ਕੀਮਤ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਾਲਣਾਂ ਦੀ ਅੰਤਮ ਲਾਗਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।
- ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਵਿਚਕਾਰ ਵਟਾਂਦਰਾ ਦਰ - ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਆਯਾਤਕ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੈਟਰੋਲ ਅਤੇ ਡੀਜ਼ਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵਟਾਂਦਰਾ ਦਰ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਟੈਕਸ- ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੈਟਰੋਲ ਅਤੇ ਡੀਜ਼ਲ 'ਤੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟੈਕਸ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਟੈਕਸ ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਪੈਟਰੋਲ ਅਤੇ ਡੀਜ਼ਲ ਦੀਆਂ ਅੰਤਮ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
