ਲਖਨਊ: ਯੂਪੀ ਦੇ ਗਾਜ਼ੀਪੁਰ, ਮਊ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਮੋਹਾਲੀ ਅਤੇ ਰੋਪੜ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਮੌਜ ਮਸਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮੁਖਤਾਰ ਨੂੰ ਜੂਨ 2023 ਵਿੱਚ ਅਵਧੇਸ਼ ਰਾਏ ਕਤਲ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਹੌਂਸਲਾ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸੀ ਜਦੋਂ ਮੁਖਤਾਰ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਸਜ਼ਾ ਦੇ ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਖਤਾਰ ਅੰਸਾਰੀ ਦੀ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਟੁੱਟ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਅਚਾਨਕ ਉਸਦਾ ਹੰਕਾਰ ਵੀ ਗਾਇਬ ਹੋ ਗਿਆ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਦਿਲਚਸਪ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਵਧੇਸ਼ ਰਾਏ ਕੌਣ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਕਤਲ ਲਈ ਮੁਖਤਾਰ ਨੂੰ ਉਮਰ ਕੈਦ ਹੋਈ ਸੀ?
ਅਵਧੇਸ਼ ਰਾਏ ਯੂਪੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਤੇ ਵਾਰਾਣਸੀ ਦੇ ਵਿਧਾਇਕ ਅਜੈ ਰਾਏ ਦੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਸਨ। 3 ਅਗਸਤ, 1991 ਨੂੰ ਅਵਧੇਸ਼ ਰਾਏ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਅਜੈ ਨਾਲ ਲਾਹੌਰਾਬੀਰ, ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਖੜ੍ਹੇ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਇਕ ਕਾਰ 'ਚ ਸਵਾਰ ਕਈ ਬਦਮਾਸ਼ ਆਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਜੈ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੀ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾ ਕੇ ਅਵਧੇਸ਼ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਅਵਧੇਸ਼ ਰਾਏ ਠੇਕੇਦਾਰੀ ਵਿਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਚ ਵੀ ਵੱਡਾ ਨਾਂ ਸੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਤਲ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਮੁਖਤਾਰ ਅੰਸਾਰੀ ਪੂਰਵਾਂਚਲ ਦੀ ਅਪਰਾਧ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਨਾਂ ਬਣ ਗਿਆ। ਕੀ ਨੇਤਾ ਅਤੇ ਕੀ ਠੇਕੇਦਾਰ ਜਾਂ ਵਪਾਰੀ, ਹਰ ਕੋਈ ਮੁਖਤਾਰ ਦੇ ਨਾਂ ਤੋਂ ਡਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਲੱਗਾ। ਪੂਰਵਾਂਚਲ ਵਿੱਚ ਠੇਕੇ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਜਬਰੀ ਵਸੂਲੀ ਤੱਕ ਹਰ ਅਪਰਾਧ ਵਿੱਚ ਮੁਖਤਾਰ ਦਾ ਨਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਲੱਗਾ। ਅਜੈ ਰਾਏ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਅਵਧੇਸ਼ ਰਾਏ ਦੇ ਕਤਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚੇਤਗੰਜ ਥਾਣੇ 'ਚ ਮੁਖਤਾਰ ਅੰਸਾਰੀ, ਸਾਬਕਾ ਵਿਧਾਇਕ ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ, ਭੀਮ ਸਿੰਘ, ਕਮਲੇਸ਼ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਰਾਕੇਸ਼ ਖਿਲਾਫ ਕਤਲ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ।
ਅਜੈ ਰਾਏ ਨੇ 32 ਸਾਲ ਲੰਬੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਲੜਾਈ ਲੜੀ ਅਤੇ 5 ਜੂਨ 2023 ਨੂੰ ਵਾਰਾਣਸੀ ਦੀ ਐਮਪੀ ਐਮਐਲਏ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਮੁਖਤਾਰ ਅੰਸਾਰੀ ਨੂੰ ਉਮਰ ਕੈਦ ਅਤੇ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਜੁਰਮਾਨੇ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ।
ਕੀ ਸੀ ਅਵਧੇਸ਼ ਰਾਏ ਦੇ ਕਤਲ ਦਾ ਕਾਰਨ : ਚਾਰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਪੰਜ ਦਰਜਨ ਕੇਸ ਦਰਜ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਵੀ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਸਜ਼ਾ ਨਾ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਮੁਖਤਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਕਤਲ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਉਮਰ ਕੈਦ ਹੋਈ ਤਾਂ ਇਹ ਸਵਾਲ ਉੱਠਣਾ ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੈ ਕਿ ਵਾਰਦਾਤ ਕਿਉਂ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਦਰਅਸਲ, ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਵਧੇਸ਼ ਰਾਏ ਮੁਖਤਾਰ ਦੇ ਕੱਟੜ ਵਿਰੋਧੀ ਬ੍ਰਜੇਸ਼ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕਰੀਬੀ ਸਨ। ਚੰਦਾਸੀ ਕੋਲਾ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਮੁਖਤਾਰ ਅੰਸਾਰੀ ਦੀ ਰਿਕਵਰੀ ਵਿੱਚ ਅਵਧੇਸ਼ ਰਾਏ ਅੜਿੱਕਾ ਬਣ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਅਵਧੇਸ਼ ਰਾਏ ਨੇ ਮੁਖਤਾਰ ਅੰਸਾਰੀ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਅਪਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਹ ਦੁਖੀ ਵੀ ਸੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਮੁਖਤਾਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਅਵਧੇਸ਼ ਰਾਏ ਦੇ ਕਤਲ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਰਚੀ ਅਤੇ 3 ਅਗਸਤ 1991 ਨੂੰ ਵਾਰਾਣਸੀ ਦੇ ਚੇਤਗੰਜ ਥਾਣੇ ਤੋਂ ਕੁਝ ਕਦਮ ਦੂਰ ਸਥਿਤ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਹੀ ਉਸ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਅਸਲੀ ਕੇਸ ਡਾਇਰੀ ਮੁਖਤਾਰ ਨੇ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਗਾਇਬ:ਭਾਵੇਂ ਮੁਖਤਾਰ ਅੰਸਾਰੀ ਅਵਧੇਸ਼ ਰਾਏ ਦੇ ਕਤਲ ਤੱਕ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦਬਦਬੇ ਵਾਲੇ ਅਕਸ ਦੇ ਬਲ 'ਤੇ ਸਿਸਟਮ ਵਿਚ ਆਪਣਾ ਦਬਦਬਾ ਕਾਇਮ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਅਧਿਕਾਰੀ ਉਸ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਟੈਂਡਰ ਟਰਾਂਸਫਰ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਸਨ। ਸ਼ਰਾਬ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ਬਿਨਾਂ ਲਾਟਰੀ ਦੇ ਮੁਖਤਾਰ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਉਸ ਨੇ ਇਸੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਅਵਧੇਸ਼ ਰਾਏ ਕਤਲ ਕੇਸ ਦੀ ਫਾਈਲ ਗਾਇਬ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤੀ।
ਇਸ ਕਾਰਨ ਪੁਲਿਸ ਕੇਸ ਡਾਇਰੀ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੀ ਅਤੇ ਕੇਸ ਕਾਫੀ ਦੇਰ ਤੱਕ ਚੱਲਦਾ ਰਿਹਾ ਪਰ ਐਮ.ਪੀ.ਐਮ.ਐਲ.ਏ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਅਸਲ ਕੇਸ ਡਾਇਰੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਹੀ ਕੇਸ ਦੀ 32 ਸਾਲ ਬਾਅਦ 19 ਮਈ 2023 ਨੂੰ ਸੁਣਵਾਈ ਮੁਕੰਮਲ ਕਰ ਲਈ।
ਮੁਖਤਾਰ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਸੀ ਇਹ ਸਜ਼ਾ : ਅਵਧੇਸ਼ ਰਾਏ ਕਤਲ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਵਾਰਾਣਸੀ ਦੀ ਐਮਪੀ ਐਮਐਲਏ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਮੁਖਤਾਰ ਅੰਸਾਰੀ ਨੂੰ ਧਾਰਾ 148, 149 ਅਤੇ 302 ਦੇ ਤਹਿਤ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਇਆ ਸੀ। ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਵੀ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਜੁਰਮਾਨਾ ਅਦਾ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿਚ ਉਸ ਨੂੰ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਹੋਰ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ।