सातारा - नव्या वर्षाला सुरुवात झाल्यावर पहिल्याच महिन्यात 15 जानेवारीला मकर संक्रांत हा महत्त्वाचा सण साजरा केला जातो. मकर संक्रांतीला ज्याप्रमाणे अध्यात्मिक महत्त्व आहे, तेवढेच शास्त्रीय महत्त्वही आहे. हा दिवस येण्याआधी रात्र मोठी असते तर दिवस लहान असतो. मात्र, या दिवसानंतर दिवस आणि रात्र समान होतात. या सणाला तिळाचे विशेष महत्त्व असते. या दिवसात प्रचंड प्रमाणात थंडी असते आणि तिळाचे सेवन केल्याने शरीर उष्ण राहते. त्यामुळे मकर संक्रांतीच्या दिवशी तिळापासून विविध पदार्थ बनवून खाण्यास सुरुवात झाली.
संपूर्ण महाराष्ट्रात मकर संक्रात हा सण उत्सवात साजरा केला जातो. मकर संक्रांत म्हणजे पतंग उडवणे, असे लहान मुलांना वाटते. 'मकर' ही रास असल्याचे सर्वांना माहित आहे. या मकर राशीतून सूर्य दुसऱ्या राशीमध्ये दरवर्षी याच दिवशी प्रवेश करत असतो. याच प्रक्रियेला 'मकर संक्रांत', असे म्हटले जाते. दुसऱ्या राशीत प्रवेश करणे म्हणजे संक्रमण, त्यामुळे या सणाला 'मकर संक्रांत' असे म्हटले जाते.
मकर संक्रांत हा असा एकमेव सण आहे जो प्रत्येक वर्षी एकाच तारखेला येतो. परंतु, हा सण साजरा करण्यामागे शास्त्रीय कारण खूपच कमी लोकांना माहीत आहे. मकर संक्रांतीच्या दिवशी महिला मंदिरात जाऊन एकमेकींना हळदी-कुंकू आणि वाण देतात. महिला मकरसंक्रांतपासून रथसप्तमी पर्यंत हळदी-कुंकू समारंभाचे आयोजन करतात. हळदी-कुंकूच्या निमित्ताने जवळच्या मैत्रिणी आणि सुवासिनींना घरी वाण देण्या-घेण्यासाठी बोलावता येते. थोडक्यात महिलांसाठी संक्रांत हा महत्त्वाचा सण आहे.