ब्रॅडफोर्ड (इंग्लंड) : जगभरात सुमारे 55 दशलक्ष लोकांना डिमेंशिया हा सर्वात सामान्य ( Alzheimers Disease is the Most Common Type ) प्रकारचा अल्झायमर रोग ( Dementia Affecting About 55 Million People Worldwide ) आहे. दुर्दैवाने, स्मरणशक्ती कमी करणाऱ्या आजारावर कोणताही इलाज नाही. पण गँटेनेरुमॅब नावाच्या प्रायोगिक ( Experimental Drug Called Gantenerumab ) औषधावर बरीच आशा होती. नुकतीच औषध निर्मात्या रोशने जारी केलेली प्रेस रीलिझ चांगली बातमी आणली नाही. इंजेक्शन करण्यायोग्य औषधाचा अल्झायमरच्या लक्षणांवर किंवा रोगाच्या मेंदूच्या चिन्हकांवर अमायलोइड नावाच्या प्रथिनावर कोणताही अर्थपूर्ण परिणाम झाला नाही.
अल्झायमरचे स्वरूप :Gantenerumab एक प्रतिपिंड आहे जो स्वतःला अमायलोइडशी बांधतो, एक चिकट प्रथिने जे एकत्र जमते आणि अल्झायमर असलेल्यांच्या मेंदूमध्ये जमा होते. अँटीबॉडीला अमायलोइडशी जोडल्याने मेंदूचे नैसर्गिक संरक्षण सक्रिय होते, जे नंतर अमायलोइड काढून टाकते. गँटेनेरुमॅबच्या लहान चाचण्यांनी या दृष्टिकोनास समर्थन दिले कारण लक्षणांवर सकारात्मक परिणाम झाला आणि अॅमिलॉइड क्लम्प्समध्ये घट झाली. परंतु नवीनतम मोठ्या प्रमाणावरील अभ्यास या पूर्वीच्या यशाची पुनरावृत्ती करण्यात अयशस्वी ठरला आहे, ज्यामुळे एमायलोइड लक्ष्यित करण्याच्या वैधतेबद्दल पुन्हा एकदा प्रश्न उपस्थित झाले आहेत.
अल्झायमर रोग कशामुळे होतो : या आजाराविषयी सर्वात लोकप्रिय स्पष्टीकरण म्हणजे तथाकथित एमायलोइड कॅस्केड गृहीतक आहे. 30 वर्षांपूर्वी प्रस्तावित, गृहीतकाने अल्झायमर रोगात पराभूत होणाऱ्या घटनांच्या मालिकेचे वर्णन केले आहे. शास्त्रज्ञांनी अल्झायमर रोग असलेल्या लोकांच्या मेंदूमध्ये लक्षात घेतलेल्या बदलांवर तसेच ज्या कुटुंबातील एकामागोमाग पिढ्या अल्झायमर विकसित झाल्या आहेत त्यांच्या अनुवांशिक पुराव्यावर आधारित गृहितक मांडले.
मेंदूमध्ये लक्षात आलेले बदल म्हणजे प्लेक्स नावाच्या अमायलोइड प्रोटीनच्या गुठळ्या : त्यांच्या मेंदूमध्ये लक्षात आलेले बदल म्हणजे प्लेक्स नावाच्या अमायलोइड प्रोटीनच्या गुठळ्या जमा होणे आणि टँगल्स नावाच्या टाऊ प्रोटीनचे संचय. गृहीतक असे मानते की अमायलोइड प्लेक्सची निर्मिती ही रोगाची सुरुवात करणारी प्रक्रिया आहे. नंतर प्लेक्स इतर मेंदूच्या पेशी आणि रक्तवाहिन्यांशी संवाद साधतात, त्यांचे सामान्य कार्य बिघडवतात, गुंतागुंत विकसित करतात आणि शेवटी न्यूरॉन्स (मेंदूच्या पेशी) नष्ट करतात.
अल्झायमर रोगाच्या अंतर्निहित जैविक प्रक्रियांबद्दल नवीन माहिती शोधण्यात यश :गेल्या 30 वर्षांमध्ये, शास्त्रज्ञांनी गृहीतक सुधारले आहे कारण अल्झायमर रोगाच्या अंतर्निहित जैविक प्रक्रियांबद्दल नवीन माहिती शोधली गेली आहे. त्यामुळे अमायलोइडला लक्ष्य करणे हे औषध निर्मात्यांचे तार्किक फोकस दिसते. गॅन्टेनेरुमॅबचे निराशाजनक परिणाम हे अॅमिलॉइड क्लंप्सला लक्ष्य करणाऱ्या औषधांच्या अपयशाच्या अहवालातील एका लांबलचक ओळीतील अगदी नवीनतम आहेत. या पुनरावृत्ती झालेल्या अपयश (एकूण 14), सकारात्मक परिणामांचा अहवाल देणार्‍या काही अभ्यासांसह (एकूण दोन), अॅमिलॉइड काढून टाकणे हा एक वैध दृष्टीकोन आहे की नाही या वादाला खतपाणी घालते.
प्रायोगिक औषधांच्या अपयशामुळे चाचणी रचनांचे तपशील :अमायलोइड कॅस्केड गृहीतकाचे समर्थक असा युक्तिवाद करू शकतात की प्रायोगिक औषधांच्या अपयशामुळे चाचणी रचनांचे तपशील प्रतिबिंबित होऊ शकतात, उदाहरणार्थ, औषध कसे दिले जाते किंवा ज्या रोगाच्या टप्प्यावर औषधे दिली जातात. विरोधक असा युक्तिवाद करू शकतात की मेंदूतील इतर बदल, जसे की टाऊ टँगल्स, डिमेंशियाच्या लक्षणांशी अधिक जवळून संबंधित आहेत आणि ते अधिक वैध लक्ष्य आहेत, किंवा एमायलोइडचे प्रमाण लक्षणांशी खराबपणे संबंधित आहे. सकारात्मक आणि नकारात्मक चाचणी निकालांच्या पुढील अहवालाद्वारे निकाली निघणार नाही. हे निरर्थक आहे आणि अल्झायमर रोग कशामुळे होतो या महत्त्वाच्या प्रश्नापासून विचलित होते. अल्झायमर रोग विकासाशी संबंधित आहे, इतर अनेक प्रथिने आहेत. पण अमायलोइडवरील लक्ष इतर संभाव्य लक्ष्यांपासून विचलित झाले आहे का? इतर गृहीतके अस्तित्वात आहेत, परंतु त्यांची पुरेशी चाचणी झाली आहे का?
अल्झायमरच्या उपचारांच्या 172 क्लिनिकल चाचण्यांमध्ये अनेक औषधे निष्पन्न :विकसित होत असलेल्या अल्झायमरच्या औषधांच्या यादीतून या प्रश्नांची उत्तरे आपण काढू शकतो. अल्झायमरच्या उपचारांच्या 172 क्लिनिकल चाचण्यांमध्ये सध्या 143 औषधे आहेत. यापैकी 119 औषधांचे वर्णन रोग सुधारक म्हणून केले जाते. म्हणजेच, ते केवळ लक्षणांवर उपचार करण्याऐवजी रोगाच्या कोर्सवर परिणाम करण्यासाठी अंतर्निहित जीवशास्त्र बदलण्यासाठी डिझाइन केलेले आहेत. 119 रोग सुधारणार्‍या औषधांपैकी फक्त 20 औषधांमध्येच प्राथमिक लक्ष्य आहे.
अनेक संशोधकांच्या मतानुसार :बहुतेक संशोधक हे मान्य करतात की अल्झायमर रोगाचे कोणतेही एक कारण नाही. हे स्थापित केले आहे की लक्षणे प्रोफाइल आणि मेंदूतील अंतर्निहित बदलांची व्याप्ती अल्झायमर असलेल्या प्रत्येक व्यक्तीसाठी काही सामान्य वैशिष्ट्यांसह अद्वितीय आहे. अल्झायमर रोगाच्या कोर्सवर एकाच वैशिष्ट्याला लक्ष्य केल्याने मोठे परिणाम होण्याची शक्यता नाही, परंतु औषध विकास पाइपलाइनवरील सध्याच्या उपचारांची खोली आणि विविधता हे सूचित करते की आम्ही अल्झायमर समजून घेण्याच्या आणि त्यावर उपचार करण्याच्या योग्य मार्गावर आहोत. आणि असे करताना, आम्ही एकच प्रश्नाचे उत्तर देऊ ज्याची गणना होते: अल्झायमर रोग कशामुळे होतो?
