सर्व शिवभक्त वर्षभर महाशिवरात्रीच्या उत्सवाची वाट पाहत असतात. हा सण भगवान शंकर आणि माता पार्वतीचा विवाहसोहळा म्हणून साजरा केला जातो. उद्या 18 फेब्रुवारी शनिवार रोजी महाशिवरात्रीचा सण आहे. भगवान भोलेनाथांचे भक्त त्यांना प्रसन्न करण्यासाठी विविध मार्गांनी प्रयत्न करतात. भक्त आपापल्या कुवतीनुसार व सोयीनुसार जप-तप-व्रत पाळतात. असे म्हणतात की, भोलेनाथ फक्त जलाभिषेक आणि बेलपत्राने प्रसन्न होतात, तरीही भक्त त्यांची कृपा आणि आशीर्वाद मिळविण्यासाठी विविध मंत्रांनी त्यांची पूजा केल्या जाते. भगवान शिवाला प्रसन्न करण्यासाठी हिंदू धर्मग्रंथांमध्ये अनेक प्रकारच्या मंत्रांचे वर्णन करण्यात आले आहे, त्यात प्रामुख्याने महामृत्युंजय मंत्र, शिव पंचाक्षरी मंत्र, शिव चालीसा, शिवाष्टक, रुद्राष्टकम् इत्यादी मंत्रांचा समावेश आहे.
महामृत्युंजय मंत्र :महामृत्युंजय मंत्राचा जप महाशिवरात्रीच्या दिवशी केला जातो. भगवान शिवाच्या महामृत्युंजय मंत्राचा जप रोग, अकाली मृत्यू, संपत्तीची हानी, घरातील संकट, ग्रहांची अडचण, ग्रहदुःख, वाद, पापांपासून मुक्ती इत्यादी परिस्थितीत केला जातो. महामृत्युंजय मंत्राचा जप केल्याने जीवनातील सर्व संकटे दूर होतात. या मंत्राचीही वेगवेगळी रूपे आहेत. पूर्ण मंत्र असा आहे -
- ॐ हौं जूं सः ॐ भूर्भुवः स्वः ॐ त्र्यम्बकं यजामहे सुगन्धिं पुष्टिवर्धनम् उर्वारुकमिव बन्धनान् मृत्योर्मुक्षीय मामृतात् ॐ स्वः भुवः भूः ॐ सः जूं हौं ॐ
महामृत्युंजय मंत्राचा एक छोटा प्रकार देखील आहे. श्रद्धांमध्ये, या लहान मंत्राचा प्रभाव संपूर्ण मंत्राच्या प्रभावाइतकाच असतो. महामृत्युंजय मंत्राचे संक्षिप्त रूप असे आहे - ॐ जूं स माम् पालय पालय स: जूं ॐ.
महामृत्युंजय मंत्राचा अर्थ :तुम्ही महामृत्युंजय मंत्र अनेकदा ऐकला असेल किंवा जपला असेल. अकाली मृत्यूला मारणाऱ्या या मंत्राचा सोपा अर्थ जाणून घेऊया. 'या संपूर्ण जगाचे रक्षणकर्ते भगवान शिव-शंकर यांची आपण तीन डोळ्यांनी पूजा करतो. जगभर सुरभी (सुगंध) पसरवणारे भगवान शिव आम्हा भक्तांना मृत्यूच्या बंधनातून मुक्त कर, जेणेकरून आम्हाला मोक्ष मिळू शकेल.'