हैदराबाद : पाकिस्तान या देशात सत्तेच्या सिंहासनाचा खेळ कायम सुरू असतो. या वर्षाच्या शेवटच्या तिमाहीत निवडणुका होणार आहेत. सध्याचे सत्ताधारी त्यांच्या शक्तिशाली शत्रूला, मुख्य राजकीय पक्ष पाकिस्तान तहरीक इन्साफ (PTI) च्या प्रमुखाला दूर ठेवण्यासाठी आणि आगामी निवडणुका त्यांना लढवता येणार नाहीत यासाठी मोठे प्रयत्न करत आहे. एखाद्या खटल्यात इम्रान खान दोषी आढळल्यास तो अपात्र ठरेल आणि मग निवडणूक लढू शकणार नाही, असे मोठे प्रयत्न सध्याच्या सरकारकडून सुरू आहेत असे महत्वाचे निरीक्षण बिलाल भट यांनी नोंदवले आहे. दरम्यान, या सर्व परिस्थितीचा अंदाज घेऊन इम्रानच्या पक्षाने लवकर निवडणुका घेण्याचा प्रयत्न केला होता. मात्र, तो पाकिस्तानचे सर्वोच्च न्यायालय आणि सरकार यांच्यातील भांडणामुळे अयशस्वी झाला आहे.
चिनककडून मौन बाळगले जावू शकते : एकेकाळी पाकिस्तानी लष्कराचा निळ्या डोळ्यांचा हा मुलगा इम्रान खान सरकारची बाजू घेत असल्याने त्याला टार्गेट केले आहे. अगदी अफगाणिस्तान तालिबाननेही आपली निष्ठा बदलली आहे आणि इम्रानकडे पाठ फिरवली आहे. जो एकेकाळी त्यांचा आवडता आणि प्रशंसक होता. विशेषत: अफगाणिस्तानचा ताबा घेतल्यानंतर हे झाले आहे. कम्युनिस्ट देशासाठी डोळस ठरलेल्या उइगर संकटावर इम्रानच्या सरकारने चिनी सरकारला उपाय सुचवले होते. चीनने पाकिस्तानच्या लष्कराचे कौतुक केले आहे. तसेच, इम्रानच्या बाजूने किंवा विरोधात कोणतीही टिप्पणी केली नाही. ताज्या घडामोडींवर चीनची भूमिका असे दर्शवते की सक्रिय सहभाग टाळण्यासाठी काही वेळा त्यांच्यासडून मौन बाळगले जावू शकते.
हत्येच्या प्रयत्नात अहमद रझा थोडक्यात बचावले : चीनला हे समजले आहे की पाकिस्तानमध्ये जे काही घडत आहे ते नवीन नाही. तसेच, ही परिस्थिती अकल्पनीय परिस्थितीमध्ये स्नोबॉल होण्याची क्षमता आहे. पाकिस्तानचे माजी पंतप्रधान झुल्फिकार अली भुटू यांनी तत्कालीन कट्टर टीकाकार अहमद रझा खान यांच्या विरोधात हत्येची योजना आखल्याबद्दल पाकिस्तानचे माजी पंतप्रधान झुल्फिकार अली भुटू यांच्यासारख्या उच्च पदांवर असलेल्या लोकांना तुरुंगात टाकण्यात आले. त्यानंतर त्यांना फाशीची शिक्षाही सुनावण्यात आली अशा अनेक घटना यापूर्वी घडल्या आहेत. तसेच, वडील मोहम्मद अहमद खान कसुरी हे रझाला मारण्याच्या उद्देशाने केलेल्या गुप्त हल्ल्यात मारले गेले. हत्येच्या प्रयत्नात अहमद रझा थोडक्यात बचावले होते.
माजी पंतप्रधान नवाझ शरीफ यांना हद्दपार केले : तसेच माजी पंतप्रधान बेनझीर भुटू यांना सरकारविरोधी घोषणा दिल्याबद्दल अटक करून तीन महिन्यांसाठी तुरुंगात पाठवण्यात आले. आणखी एक नेता, पाकिस्तानचे माजी पंतप्रधान हुसेन सुहरावर्दी यांना लष्करी राजवट स्वीकारण्यास नकार दिल्याबद्दल आणि तत्कालीन लष्करी नेतृत्वाने निवडून आलेले सरकार उलथून टाकणे मान्य केले नाही म्हणून त्यांना एकांतवासात ठेवण्यात आले. तसेच, जनरल परवेझ मुशर्रफ यांनी माजी पंतप्रधान नवाझ शरीफ यांना हद्दपार केले. या वर्षी फेब्रुवारीमध्ये जनरल दुबईमध्ये हद्दपार होऊन मरण पावला. दोघांनी पाकिस्तानचे सर्वोच्च पद भूषवले आहे. फ्रांझ फेनॉनच्या पुस्तकाप्रमाणे, Wretched of the Earth, त्यात असे म्हटले आहे की, "पीडितांची इच्छा अत्याचारी बनणे आहे." हे सांगणारे आहे आणि पाकिस्तानच्या अनेक पंतप्रधानांच्या संदर्भात उत्तम प्रकारे बसते ज्यांनी इतरांचा छळ केला.
पंजाबमध्ये इम्रानच्या पीटीआयचा मोठा प्रभाव : पाकिस्तानमधील सध्याच्या परिस्थितीचा देशाच्या आर्थिक परिस्थितीवर दीर्घकालीन परिणाम होईल. दरम्यान, हे अगोदरच प्रचंड कर्ज आणि महागाईने त्रस्त आहेत. महागाई गेल्या एका आठवड्यात सुमारे 47 टक्क्यांपर्यंत वाढली आहे. गार्ड बदलल्यानंतर सुरू असलेल्या संकटामुळे बेलआउट पैशासाठी IMF सोबतचा संवाद स्तब्द आहे. लोकांसाठी त्याचे प्राधान्य लक्षात घेऊन त्वरित लक्ष देणे आवश्यक आहे. डॉलरच्या तुलनेत पाकिस्तानचे चलन काल 290 रुपयांवर गेले आहे हेही गंभीरच आहे. इम्रानला नॅशनल अकाउंटेबिलिटी ब्युरोने 8 दिवसांच्या कोठडीत पाठवल्यानंतर राजकीय अशांतता आणि हिंसाचारामुळे देशात रक्तपात झाला आहे. सार्वजनिक मालमत्तेचे मोठ्या प्रमाणावर नुकसान झाले आहे. खैबर पख्तून खा, बलुचिस्तान आणि पंजाबमध्ये इम्रानच्या पीटीआयचा मोठा प्रभाव आहे. अटकेची कारवाई अशीच सुरू राहिल्यास येत्या काही दिवसांत देशातील परिस्थिती आणखी बिघडणार आहे अस निरीक्षणही भट यांनी नोंदवले आहे.
लष्करी नेतृत्व देशाचे लक्ष नियंत्रण रेषेवर वळवण्याचा प्रयत्न करू शकते : पाकिस्तान एका निर्णायक टप्प्यातून जात आहे. त्याच्या अस्तित्वाला धोका आहे. सध्याच्या लष्करी नेतृत्वाची अफगाणिस्तानच्या तालिबान नेतृत्वाशी असलेली जवळीक आणि KPK आणि बलुचिस्तानच्या आदिवासी पट्ट्यांमध्ये इम्रानचा प्रभाव पाहता, भारत आणि चीनसाठी हा देश धोरणात्मकदृष्ट्या महत्त्वाचा आहे. चीन थेट हस्तक्षेप न करता या संकटावर पाणी टाकण्याचा प्रयत्न करेल. कारण आदिवासी पट्ट्यात कोणतीही वाढ झाल्यास त्याचा CPEC (चायना पाकिस्तान इकॉनॉमिक कॉरिडॉर) वर परिणाम होईल. चालू संकटात आणखी वाढ होऊ नये म्हणून सध्याचे लष्करी नेतृत्व देशाचे लक्ष नियंत्रण रेषेवर वळवण्याचा प्रयत्न करू शकते असही ते म्हणाले आहेत.
हेही वाचा :इमरान खान पाठोपाठ पाकिस्तानचे माजी परराष्ट्र मंत्री मखदूम शाह महमूद कुरैशीही अटकेत
