जयपूर - राजस्थानचे शिल्पकार आणि मूळचे हनुमानगड जिल्ह्यातील लक्ष्मण व्यास ( Sculptor Laxman Vyas ) सध्या कलाविश्वात चर्चेत आहेत. दिल्लीत बांधल्या जाणाऱ्या संसद भवनाच्या नवीन इमारतीवर लक्ष्मण व्यास यांचा मेहनती अशोक स्तंभ बसवण्यात आला. सोमवारी एका कार्यक्रमादरम्यान पंतप्रधान नरेंद्र मोदी ( PM Narendra Modi ) यांच्या हस्ते त्याचे अनावरण करण्यात आले. भव्य असा अशोक स्तंभ पाहून स्वतः पंतप्रधान नरेंद्र मोदी हे देखील अत्यंत आनंदित झाले. या संदर्भात अशोकस्तंभ तयार करणाऱ्या लक्ष्मण व्यास यांच्याशी ईटीव्ही भारतने खास बातचीत केली. निर्धारित कालावधीत हे आव्हान पूर्ण करून कसे दाखवले, हे त्यांनी संवादात सांगितले.
ईटीव्ही भारतशी बोलताना लक्ष्मण व्यासयांनी सांगितले की, संसद भवनावर अशोक स्तंभ तयार करण्यासाठी त्यांना ५ महिने लागले. यादरम्यान त्यांच्या ४० जणांच्या टीमने तन्मयतेने रात्रंदिवस काम केले. ही मूर्ती खास गंजरोधक बनवण्यात आली असून त्यात नव्वद टक्के तांबे आणि दहा टक्के कथील वापरण्यात आले आहे. जेणेकरून वर्षानुवर्षे या मूर्तीचे कोणतेही नुकसान होणार नाही. पुतळा बनवल्यानंतर वेगवेगळ्या 150 तुकड्यांमध्ये एकत्र करून तो दिल्लीला नेऊन अनावरण करण्यात आला. पुतळ्याच्या अनावरणानंतर पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी लक्ष्मण व्यास यांच्याशी संवाद साधत त्यांची पाठ थोपटली आणि त्यांना अधिक चांगल्या कामासाठी प्रेरित केले.
अशोक स्तंभाचे हे वैशिष्ट्य - अशोक स्तंभाची उंची सुमारे २१ फूट आहे. त्याचा व्यास 38 फूट रुंद आहे. हे इटालियन लॉस्ट वॅक्स पद्धतीचा वापर करून तयार केले गेले आहे, ज्यामध्ये डिझाइनसह कोणत्याही प्रकारच्या बदलाची व्याप्ती नगण्य राहते. या दरम्यान, मॉडेलमध्ये मेणाचा वापर केला जातो आणि भट्टीत गरम केला जातो. शिल्पकार लक्ष्मण व्यास यांच्या दिग्दर्शनाखाली जयपूर येथील स्टुडिओमध्ये 5 महिन्यांत 40 कारागिरांनी ते तयार केले आहे. लक्ष्मण व्यास यांचा मुलगा आणि कारागीर गौतम व्यास यांनेही या कामात खूप मेहनत घेतली आहे. गौतम व्यास राजस्थान विद्यापीठातून शिल्पकलेचे पदवीचे शिक्षण घेत आहे. गौतम व्यास यांनी ईटीव्ही भारतशी बोलताना सांगितले की, गेल्या ५ महिन्यांत त्यांच्या वडिलांनी या मूर्तीच्या उभारणीसाठी अहोरात्र मेहनत घेतली आहे.
रचनेबाबतच्या वादावर उत्तर - या पुतळ्याच्या रचनेबाबत विरोधकांनी आरोप केले आहेत. दुसरीकडे, ईटीव्ही भारतशी संवाद साधताना लक्ष्मण व्यास यांनी सांगितले की, हे डिझाइन सारनाथमधून घेण्यात आले आहे. टाटा कन्सल्टन्सीच्या माध्यमातून मंजुरी मिळाल्यानंतर ते साकारण्याची जबाबदारी लक्ष्मण व्यास यांच्यावर सोपवण्यात आली होती. यासंदर्भात झालेल्या वादावर लक्ष्मण व्यास कोणतेही भाष्य करण्यास नकार दिला आहे.