ന്യൂഡല്‍ഹി: 1989 ഡിസംബർ 8ന് വി.പി സിങ് മന്ത്രിസഭയിലെ ആഭ്യന്തര മന്ത്രിയായിരുന്ന മുഫ്‌തി മുഹമ്മദ് സയിദിന്‍റെ മകള്‍ റുബയ്യാ സയിദിനെ ജമ്മു കശ്‌മീര്‍ ലിബറേഷന്‍ ഫ്രണ്ട് (ജെകെഎൽഎഫ്) ഭീകരർ തട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി. ശ്രീനഗറിലെ ലാൽ ഡെഡ് മെമ്മോറിയൽ വിമൻസ് ആശുപത്രിയില്‍ മെഡിക്കൽ ഇന്‍റേണ്‍ ആയിരുന്നു 23കാരിയായ റുബയ്യ. ആശുപത്രിയില്‍ നിന്ന് വീട്ടിലേക്ക് മടങ്ങുന്ന വഴി നൗഗാമില്‍ വച്ചാണ് ഭീകരര്‍ റുബയ്യയെ തട്ടിക്കൊണ്ടുപോയത്.
ജയിലില്‍ കഴിയുന്ന അഞ്ച് ഭീകരരെ വിട്ടയയ്ക്കണമെന്നായിരുന്നു ഭീകരരുടെ ആവശ്യം. എന്നാല്‍ ഇത് മേഖലയില്‍ കൂടുതല്‍ സംഘർഷമുണ്ടാകുന്നതിനും തീവ്രവാദം വളര്‍ത്തുന്നതിനും ഇടയാക്കുമെന്ന് വിശ്വസിച്ചിരുന്ന അന്നത്തെ മുഖ്യമന്ത്രി ഫറൂഖ് അബ്‌ദുള്ള ഭീകരരെ മോചിപ്പിയ്ക്കാൻ വിമുഖത പ്രകടിപ്പിച്ചു.
ആറ് ദിവസത്തെ ചർച്ചകൾക്ക് ശേഷം, സമ്മർദത്തിന് വഴങ്ങി സർക്കാർ ഡിസംബർ 13ന് അഞ്ച് ഭീകരരെ മോചിപ്പിച്ചു. ഉപാധി അംഗീകരിച്ച് മണിക്കൂറുകള്‍ക്ക് ശേഷമാണ് ഭീകരര്‍ റുബയ്യയെ മോചിപ്പിച്ചത്. ഒറ്റരാത്രി കൊണ്ട് കശ്‌മീരിന്‍റെ അന്തരീഷം തന്നെ അന്നത്തെ ആ സംഭവം മാറ്റിമറിച്ചുവെന്ന് കശ്‌മീരിലെ ഇന്‍റലിജൻസ് ബ്യൂറോ സ്റ്റേഷൻ മേധാവിയായിരുന്ന എ.എസ് ദുലത്ത് ഈയിടെ ഒരഭിമുഖത്തില്‍ പറയുകയുണ്ടായി.
ഈ സംഭവത്തിന് ശേഷം ഏകദേശം ഒരു മാസത്തിന് ശേഷമാണ് കശ്‌മീരി പണ്ഡിറ്റുകളുടെ പലായനം ആരംഭിയ്ക്കുന്നത്. അഞ്ച് ഭീകരരെ വിട്ടയയ്ക്കാന്‍ അന്നത്തെ പ്രധാനമന്ത്രി വി.പി സിങ്ങും ആഭ്യന്തര മന്ത്രി മുഫ്‌തി മുഹമ്മദ് സയിദും ചേർന്ന് ജമ്മു കശ്‌മീര്‍ മുഖ്യമന്ത്രി ഫറൂഖ് അബ്‌ദുള്ളയില്‍ സമ്മർദ്ദം ചെലുത്തിയിരുന്നു. ജമ്മു കശ്‌മീര്‍ സര്‍ക്കാരില്‍ കേന്ദ്ര സര്‍ക്കാര്‍ ചെലുത്തിയ സമ്മര്‍ദ്ദത്തെ കുറിച്ചും അന്നത്തെ സാഹചര്യത്തെ കുറിച്ചും 33 വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം കേരള ഗവർണർ ആരിഫ് മുഹമ്മദ് ഖാന്‍ ഇടിവി ഭാരത് നാഷണല്‍ ബ്യൂറോ ചീഫ് രാകേഷ്‌ ത്രിപാഠിയുമായി സംസാരിയ്ക്കുന്നു.
ഇടിവി ഭാരത്: റുബയ്യാ സയിദിനെ തട്ടിക്കൊണ്ടുപോയ ശേഷം അഞ്ച് ഭീകരരെ സര്‍ക്കാര്‍ മോചിപ്പിയ്ക്കരുതെന്ന് താങ്കളെ അറിയിച്ചിരുന്നുവെന്ന് ഫറൂഖ് അബ്‌ദുള്ള ഈയിടെ ഒരു അഭിമുഖത്തില്‍ വെളിപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. എന്താണ് അതേക്കുറിച്ച് താങ്കള്‍ക്ക് പറയാനുള്ളത്?
ആരിഫ് ഖാന്‍: അതായിരുന്നു ഫറൂഖ് സാഹിബിന്‍റെ അഭിപ്രായം. സംഭവത്തിന് പിന്നാലെ എന്നെയും ഐ.കെ ഗുജ്‌റാളിനേയും കേന്ദ്രം കശ്‌മീരിലേയ്ക്ക് അയച്ചു. റുബയ്യ സയിദിനെ മോചിപ്പിയ്ക്കാൻ ആ അഞ്ച് ഭീകരരെ വിട്ടയയ്ക്കേണ്ട കാര്യമില്ലെന്ന് ഫറൂഖ് സാഹിബും ഉദ്യോഗസ്ഥരും ഞങ്ങളോട് പറഞ്ഞു. ഭീകരരെ വിട്ടയയ്ക്കാതെ റുബയ്യ സയിദിനെ മോചിപ്പിക്കുന്നതിൽ താൻ വിജയിക്കുമെന്ന് ഫറൂഖ് സാഹിബിന് വിശ്വാസമുണ്ടായിരുന്നു.
കശ്‌മീരിലേക്ക് പോകാന്‍ ഡല്‍ഹിയില്‍ നിന്ന് തിരിച്ച സമയത്ത് ജമ്മു കശ്‌മീര്‍ സർക്കാരും ഭീകരരും തമ്മിൽ നേരിട്ട് ബന്ധമുണ്ടെന്നാണ് ഞാന്‍ കരുതിയിരുന്നത്. എന്നാല്‍ ഭീകരരെ വെറുതെ വിടരുതെന്നാണ് ഫറൂഖ് സാഹിബ് പറഞ്ഞത്. അദ്ദേഹത്തിന്‍റെ അഭിപ്രായത്തോട് പൂര്‍ണമായും യോജിയ്ക്കുന്നുവെന്നും തീരുമാനത്തില്‍ ഉറച്ചു നില്‍ക്കണമെന്നും ഞാന്‍ അദ്ദേഹത്തോട് പറഞ്ഞു.
ഞാന്‍ അദ്ദേഹത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുമെന്ന് പലവട്ടം വ്യക്തമാക്കിയിരുന്നു. ഇക്കാര്യം ഐ.കെ ഗുജ്‌റാൾ കേന്ദ്ര സര്‍ക്കാരിനെ അറിയിച്ചിരിക്കണം. ഭീകരരെ വിട്ടയയ്ക്കാന്‍ (ഫറൂഖിനെ) സമ്മർദ്ദം ചെലുത്താനാണ് ഞങ്ങളെ അയച്ചതെന്ന് പിന്നീട് എനിയ്ക്ക് മനസിലായി.
എന്നാല്‍ ഞാന്‍ നേരെ തിരിച്ചാണ് അന്ന് ഫറൂഖിനോട് പറഞ്ഞത്. ഇക്കാര്യം കേന്ദ്ര സര്‍ക്കാര്‍ അറിഞ്ഞു. ആ ദിവസം ഞാന്‍ ഒറ്റയ്ക്കായിരുന്നു. അവിടെയുള്ള എന്‍റെ സുഹൃത്തുക്കളുമായും കശ്‌മീരിലെ ജനങ്ങളുമായും ഞാന്‍ അന്ന് കൂടിക്കാഴ്‌ച നടത്തി. ഫറൂഖ് അബ്‌ദുള്ളയും അദ്ദേഹത്തിന്‍റെ ഉദ്യോഗസ്ഥരും എന്താണോ പറഞ്ഞത് അത് തന്നെയാണ് കശ്‌മീരിലെ ജനതയും എന്നോട് ആവര്‍ത്തിച്ചത്.
കശ്‌മീരിലെ അന്തരീക്ഷം വ്യത്യസ്‌തമാണെന്ന് ജനം എന്നോട് പറഞ്ഞു. റുബയ്യ സയീദിനെ ആരെങ്കിലും ഉപദ്രവിയ്ക്കാന്‍ ശ്രമിച്ചാല്‍ ഭീകരരെ വകവരുത്തുമെന്നും അതിനാല്‍ സമ്മര്‍ദ്ദത്തിന് വഴങ്ങേണ്ട ആവശ്യമില്ലെന്നുമായിരുന്നു കശ്‌മീരികളുടെ പൊതുവേയുള്ള അഭിപ്രായം. എന്താണ് അന്നത്തെ ദിവസം നടന്നതെന്ന് അറിയില്ല. അഞ്ച് മണിയോടെ ഭീകരരെ മോചിപ്പിച്ചതായി വിവരം ലഭിച്ചു.
അതിന്‍റെ അർത്ഥമെന്താണ്? ഭീകരരുടെ മോചനത്തെ ഫറൂഖ് സാഹിബ് എതിർത്തിരുന്നുവെങ്കിലും കേന്ദ്രത്തില്‍ നിന്നുള്ള സമ്മർദ്ദം കാരണം അദ്ദേഹത്തിന് തന്‍റെ അഭിപ്രായത്തിൽ ഉറച്ചുനിൽക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. എനിയ്ക്ക് സമ്മർദ്ദമുണ്ടെന്ന് അന്നത്തെ ദിവസം അദ്ദേഹം എന്നോട് പറഞ്ഞിരുന്നുവെങ്കില്‍ ഞാന്‍ എന്തെങ്കിലും തരത്തിലുള്ള ഉപദേശം അദ്ദേഹത്തിന് നല്‍കുമായിരുന്നു.
ഇടിവി ഭാരത്: അപ്പോള്‍ ആരുടേതായിരുന്നു അന്തിമ തീരുമാനം?