ಬೆಂಗಳೂರು: ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕ ಮಳೆಯಾಗಿ ಕರೆ ಕಟ್ಟೆಗಳು ತುಂಬಿದ್ದರೂ ಫಲವತ್ತತೆ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಭೂಮಿ ಸವಳು ಜವಳಾಗುತ್ತಿದ್ದು ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಕುಂಠಿತವಾಗುವ ಆತಂಕ ಎದುರಾಗಿದೆ.
ಇದರಿಂದ ಆತಂಕಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿರುವ ರೈತರ ನೆರವಿಗೆ ಸರ್ಕಾರ ಧಾವಿಸಿದ್ದು, ಹಸಿರು ಗೊಬ್ಬರ ಬಳಕೆ ಸವಳು ಜವಳು ಭೂಮಿ ಉಪಚಾರದಂತಹ ಯೋಜನೆ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದ್ದು, ಈ ಬಾರಿ 2.9 ಕೋಟಿ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ 350 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸವಳು ಜವಳು ಭೂಮಿ ಉಪಚರಿಸಲು ಕೇಂದ್ರ ಪುರಸ್ಕೃತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕೃಷಿ ವಿಕಾಸ ಯೋಜನೆಯಡಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆ ಸಲ್ಲಿಸಲಾಗಿದೆ.
ನಗರೀಕರಣದ ವೇಗದಿಂದಾಗಿ ಒಂದು ಕಡೆ ಕೃಷಿ ಭೂಮಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದರೆ ಮತ್ತೊಂದು ಕಡೆ ಇರುವ ಭೂಮಿಯ ಫಲವತ್ತತೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಾ ಸಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಬಹುಮುಖ್ಯ ಕಾರಣ ನಮ್ಮ ಕೃಷಿ ಪದ್ದತಿ. ಅತಿಯಾದ ಗಡಸು ನೀರು ಬೋರ್ವೆಲ್ ಗಳ ಮೂಲಕ ಮೇಲೆತ್ತಿ ನೀರಾವರಿಗೆ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವುದು, ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರ ಬಳಕೆ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಿಸಿರುವುದು, ಮಳೆಯ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕಿಂತ ನೀರಿನ ಆವಿಯಾಗುವ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಕೃಷಿ ಭೂಮಿಯು ಸವಳು ಜವಳಾಗಿ ನಿರುಪಯುಕ್ತವಾಗಲು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ದೂರ ಸಂವೇದಿ ಅನ್ವಯಿಕ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗಿರುವ ಮಾಹಿತಿ ಅನ್ವಯ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ 41,816.80 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಪ್ರದೇಶವು ಸವಳು ಜವಳು ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ ಎನ್ನುವ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕೃಷಿ ಇಲಾಖೆ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದು, ಜಿಲ್ಲಾವಾರು ತಾಲ್ಲೂಕುವಾರು ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳನ್ನು ಕಲೆಹಾಕಿ ಕಾರಣಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿದೆ. ಒಣ ಭೂಮಿ/ಶುಷ್ಕ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ನೀರು ಆವಿಯಾಗುವಿಕೆಯು ಬೀಳುವ ಮಳೆಯ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಮೀರಿದರೆ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿರುವ ಲವಣಗಳು ಮಣ್ಣಿನ ಮೇಲೆ/ ಬೇರಿನ ಬಳಿ ಸಂಗ್ರಹಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ನೀರಿನ ಗುಣಮಟ್ಟ:ನೀರಾವರಿಯ ಅತಿಯಾದ ಬಳಕೆ, ಕಾಲುವೆಗಳು ಹಾಗೂ ಟ್ಯಾಂಕ್ಗಳಿಂದ ನೀರಿನ ಸೋರಿಕೆಯಿಂದ ಅಂತರ್ಜಲ ಮಟ್ಟವು ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆಯಾದರೂ, ನೀರಿನ ಗುಣಮಟ್ಟ ಲವಣಯುಕ್ತವಾಗಿದ್ದರೆ ಕ್ಯಾಪಿಲ್ಲರಿ ಕ್ರಿಯೆ ಮತ್ತು ಆವಿಯಾಗುವಿಕೆಯಿಂದ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಮಣ್ಣಿನ ಮೇಲ್ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಉಪ್ಪು ಶೇಖರಣೆಯನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಅದರಲ್ಲೂ ಕೆಳಭಾಗದ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ (sub surface) ಶೇಖರಣೆ ಪ್ರಮಾಣವು ಹೆಚ್ಚು ವೇಗವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕೃಷಿ ಇಲಾಖೆ ತಿಳಿಸಿದೆ. ಒಣ ಭೂಮಿ/ಶುಷ್ಕ, ಪುದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಅಂತರ್ಜಲವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕರಗುವ ಲವಣಗಳನ್ನು (soluble salts) ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.
ಮಣ್ಣಿಗೆ ಹಾನಿ:ಇಂತಹ ನೀರನ್ನು ನೀರಾವರಿಗಾಗಿ ಬಳಸುವುದರಿಂದ ಮಣ್ಣು ಹಾನಿಗೊಳಗಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ನೀರಾವರಿ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಲವಣಗಳ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ಮಣ್ಣಿನ ವಿಧ ಕೂಡ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ರೈತರು ತಮ್ಮ ಬಾವಿ, ಕೂಳವೆ ಬಾವಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಗುತ್ತಿರುವ ನೀರನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸದೇ ಜಮೀನುಗಳಿಗೆ ನೀರಾವರಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಕಾರಣ ಉತ್ಪಾದಕತೆಯಲ್ಲಿ ನಷ್ಟ ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಅಸಮರ್ಪಕ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ದುರ್ಬಲ ಬಸಿಯುವಿಕೆಯ ಕಾರಣದಿಂದ ಅನೇಕ ಲವಣಯುಕ್ತ ಮಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಅಚ್ಚುಕಟ್ಟು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ. ನೀರಿನ ಇಂಗುವಿಕ ಕಡಿಮೆಯಿದ್ದಲ್ಲಿ. ಮಣ್ಣಿನ ಮೇಲ್ಪದರದಲ್ಲಿ ಲವಣಗಳು ಶೇಖರಣೆಯಾಗುವುದು, ಅಲ್ಲದೇ ಬೇರುಗಳು ಸಹ ಲವಣಗಳು ಕೆಳಗೆ ಬಸಿಯುವುದನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ. ಬಂಡೆಗಳ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಲವಣಗಳು ನೇರವಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.