ವಿಶೇಷ ಅಂಕಣ: ಮಾನಹಾನಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ..!

ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ಪಾಲಿಸುವುದಾಗಿ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡುವ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ನಾಯಕರು, ತಾವು ಚುನಾಯಿತರಾದ ಕ್ಷಣದಿಂದಲೇ ಎಲ್ಲಾ ನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ಗಾಳಿಗೆ ತೂರುತ್ತಾರೆ.

ಹೈದರಾಬಾದ್: ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯ ಎಂಬುದು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಮೂಲ ಗುಣ. ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನವು ಪ್ರತಿಪಕ್ಷದ ನಾಯಕನಿಗೆ ಶಾಸನಬದ್ಧ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಅದಕ್ಕೆ ಒತ್ತು ನೀಡಿದೆ. ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ಪಾಲಿಸುವುದಾಗಿ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡುವ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ನಾಯಕರು, ತಾವು ಚುನಾಯಿತರಾದ ಕ್ಷಣದಿಂದಲೇ ಎಲ್ಲಾ ನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ಗಾಳಿಗೆ ತೂರುತ್ತಾರೆ. ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ದೊರೆಗಳು ರೂಪಿಸಿದ ಮಾನಹಾನಿ ಕಾನೂನನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು, ಪ್ರಸ್ತುತ ಆಡಳಿತಗಾರರು ಪತ್ರಿಕಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ನಿಗ್ರಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಮದ್ರಾಸ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ನಾಲ್ಕನೇ ಶಕ್ತಿಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ತಡೆಯುವ ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಖಂಡಿಸಿತು. ತಮ್ಮನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುವ ಯಾರನ್ನಾದರೂ ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸಲು ಮುಂದಾಗುವ ಸರ್ಕಾರಗಳು, ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಆದೇಶಗಳಿಗೆ ಗಮನ ಕೊಡುತ್ತವೆಯೇ?

ಪ್ರತೀಕಾರದ ರಾಜಕಾರಣಕ್ಕೆ ಹೆಸರಾದ ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಜಯಲಲಿತಾರನ್ನು ಪುರಚಿ ತಲೈವಿ ( ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ನಾಯಕಿ ) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ತನ್ನ ತಪ್ಪುಗಳನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿದ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು, ಸುದ್ದಿ ವಾಹಿನಿಗಳು ಹಾಗೂ ಮಾಧ್ಯಮ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ಮಾನಹಾನಿ ಪ್ರಕರಣಗಳ ಮೂಲಕ ನಿಗ್ರಹಿಸುವ ಕುಖ್ಯಾತಿ ಜಯಲಲಿತಾ ಅವರದ್ದಾಗಿತ್ತು. 2011 ಮತ್ತು 13 ರ ನಡುವೆ, ದಿ ಹಿಂದೂ, ನಕ್ಕೀರನ್, ದಿ ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ, ದಿನಮಲಾರ್, ತಮಿಳು ಮುರಸು, ಮುರಸೋಳಿ ಹಾಗೂ ದಿನಕರನ್ ರೀತಿಯ ಮಾಧ್ಯಮ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ತಮಿಳುನಾಡು ಸರ್ಕಾರ 25 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಾನಹಾನಿ ಮೊಕದ್ದಮೆಗಳನ್ನು ಹೂಡಿತು.

ಚೆನ್ನೈನಲ್ಲಿ ಕಾಲರಾ ನಿಯಂತ್ರಿಸುವಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತಾರೂಢ ಸರ್ಕಾರದ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ ಧೋರಣೆ ತಳೆದುದರ ವಿರುದ್ಧ ಡಿ ಎಂ ಕೆ ಪ್ರತಿಭಟನೆ ನಡೆಸಿತ್ತು ಇದನ್ನು ನಕ್ಕೀರನ್ ವರದಿ ಮಾಡಿತ್ತು. ವರದಿಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿ ಎ ಐ ಎ ಡಿ ಎಂ ಕೆ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ನಕ್ಕೀರನ್ ಕಚೇರಿಯ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿದ್ದರು. ಜನಸೇವಕರು ಮತ್ತು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಇರುವವರು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಮಾನನಷ್ಟ ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ದುರ್ಬಳಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು ಎಂಬ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಅಬ್ದುಲ್ ಅವರ ತೀರ್ಪು, ನಾಯಕರಿಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಬಂದ ಕರೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಅವರು ಜನಸೇವಕರು ಮತ್ತು ಚುನಾಯಿತ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಉತ್ತರದಾಯಿಗಳು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಜನಸೇವಕರು ಅಥವಾ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಇರುವವರು ಟೀಕೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಸಿದ್ಧರಾಗಿ ಇರಬೇಕು. ನಾಗರಿಕರ ಟೀಕೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸರ್ಕಾರ ಪೋಷಕರ ನಿಲುವು ತಳೆಯಬೇಕು ಎಂಬ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ ಸಲಹೆ ಶ್ಲಾಘನೀಯ.

ಅಪರಾಧ ಸ್ವರೂಪದ ಮಾನಹಾನಿ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಸಂಯಮ ಮತ್ತು ಪ್ರಬುದ್ಧತೆ ತೋರಬೇಕು ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮಗಳ ಯುಗದಲ್ಲಿ, ಮಾನನಷ್ಟ ಮೊಕದ್ದಮೆಗಳ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ರಾಜ್ಯ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವಂತೆ ನಿರೀಕ್ಷಿಸುವುದು ಸಮಂಜಸ ಎನಿಸಿದೆ. ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಅಬ್ದುಲ್ ಅವರ ತೀರ್ಪಿನ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶ ಹಲವಾರು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕುತ್ತದೆ.

ಸೆಕ್ಷನ್ 199 (2) ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಹಲವಾರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ನಿಗಮಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಕಾನೂನು ಕ್ರಮ ಜರುಗಿಸಲಾಗಿದ್ದರೂ ಮಾನಹಾನಿ ಕುರಿತಂತೆ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ವಿರುದ್ಧ ಯಾವುದೇ ಉಲ್ಲೇಖ ಇರಲಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಅವರು ಗಮನ ಸೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ;. ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಅಥವಾ ಸರ್ಕಾರದ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಟೀಕೆ ಮಾಡುವುದು ಅಪಖ್ಯಾತಿ ತಂದಂತೆ ಆಗದು. ಆದರೆ, ಎ ಐ ಎ ಡಿ ಎಂ ಕೆ ಆಡಳಿತದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ತಮಿಳುನಾಡು ಸರ್ಕಾರ 2012 ಮತ್ತು 20 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ದಾಖಲೆಯ 226 ಮಾನನಷ್ಟ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದೆ. 2016 ರಲ್ಲಿ, ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಜಯಲಲಿತಾ ಅವರ ಆರೋಗ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿದವರ ವಿರುದ್ಧ ಮಾನನಷ್ಟ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿದ್ದರ ಹಿಂದಿನ ಉತ್ಸುಕತೆಯನ್ನು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಪ್ರಶ್ನೆ ಮಾಡಿದೆ. ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪಿನ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಬದಲಾಗಿಲ್ಲ.

ಶಿವರಾಜ್ ಸಿಂಗ್ ಚೌಹಾಣ್ (ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ) ತಮ್ಮ ಹೆಂಡತಿಯ ಸಂಬಂಧಿಕರಿಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಹುದ್ದೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾಗಿಯೂ ಸ್ಥಳೀಯ ಬಿಜೆಪಿ ಸರ್ಕಾರ ವ್ಯಾಪಮ್ ಹಗರಣದಲ್ಲಿ ಆರೋಪಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿ ಇರುವುದಾಗಿಯೂ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಮುಖಂಡ ಕೆ.ಕೆ. ಮಿಶ್ರಾ ಆರೋಪ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಮಾನಹಾನಿ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಮಿಶ್ರಾ ಅವರಿಗೆ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು. ನೈಜತೆಯನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಟರ್ ವಿಫಲ ಆಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆಕ್ಷೇಪ ಸೂಚಿಸಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಈ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ತಳ್ಳಿಹಾಕಿತು, ಅಗತ್ಯ ಇದ್ದಲ್ಲಿ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸುವಂತೆ ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ಚೌಹಾಣ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಪತ್ನಿಗೆ ಸೂಚನೆ ನೀಡುವ ಜೊತೆಗೆ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ ಮಾನಹಾನಿ ಕಾನೂನನ್ನು ಬಳಸದಂತೆ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಿತು.

ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಟೀಕಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ನಾಲ್ಕು ಮಾನಹಾನಿ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ದಾಳಿ ಎದುರಿಸಿದ ಅರವಿಂದ ಕೇಜ್ರಿವಾಲ್; ಈ ಕಾನೂನಿನ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಮಾನ್ಯತೆಯನ್ನು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅದೇ ಕೇಜ್ರಿವಾಲ್ ತನ್ನ ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ಹಾಳುಗೆಡವಲು ಯತ್ನಿಸುವವರ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಕಾನೂನಿನಡಿಯಲ್ಲಿ ಮಾನಹಾನಿ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸುತ್ತೇವೆ ಎಂದು ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಅವರ ಈ ಬಗೆಯ ದ್ವಂದ್ವ ನಿಲುವನ್ನು ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದೆ.

ಅಮೆರಿಕ, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಹಾಗೂ ಶ್ರೀಲಂಕಾ ರೀತಿಯ ಅನೇಕ ದೇಶಗಳು ತಮ್ಮ ಸಂವಿಧಾನದಿಂದ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಮಾನಹಾನಿ ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿವೆ. ತುರ್ತು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಅದನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿತು. ವೈಯಕ್ತಿಕ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಅದನ್ನು ದುರ್ಬಳಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರ ವಿರುದ್ಧ ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಿದ್ದರೂ, ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯ ಹತ್ತಿಕ್ಕಲು ಕಾನೂನನ್ನು ದುರುಪಯೋಗಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಪತ್ರಿಕಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಕಾಪಾಡಬೇಕಾದರೆ, ಈಗ ಇರುವ ಮಾನಹಾನಿ ಕಾನೂನುಗಳಿಗೆ ಸುಧಾರಣೆ ತರುವುದು ಅಗತ್ಯ.