ગુજરાત

gujarat

ETV Bharat / sukhibhava

world spine day : કરોડરજ્જુના સ્વાસ્થ્ય જાળવવા માટે અપવાનો આ ટ્રિક

સમગ્ર વિશ્વમાં કરોડરજ્જુની તંદુરસ્તી જાળવવા અને કમરના દુખાવા અને કરોડરજ્જુના અન્ય રોગો (spinal diseases) અને તેની સારવાર અંગે જાગૃતિ લાવવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે વિશ્વ કરોડરજ્જુ દિવસ 16 ઓક્ટોબરે (world spine day 16 october) ઉજવવામાં આવે છે.

સમગ્ર વિશ્વમાં કરોડરજ્જુના સ્વાસ્થ્યને પ્રેરણા આપવાનો આ નવો મંત્ર છે
સમગ્ર વિશ્વમાં કરોડરજ્જુના સ્વાસ્થ્યને પ્રેરણા આપવાનો આ નવો મંત્ર છે

By

Published : Oct 16, 2022, 7:56 AM IST

ન્યૂઝ ડેસ્ક: છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં વિશ્વભરમાં પીઠના દુખાવાના દર્દીઓની સંખ્યા સતત વધી રહી છે. કમરનો દુખાવો સામાન્ય રીતે નબળી મુદ્રા, અકસ્માતો, ઝડપી જીવન, ખરાબ રસ્તાઓ, પોષણની અછત અને અન્ય ઘણા કારણોને લીધે કરોડરજ્જુને અસર કરે છે, જે આપણા શરીરનો આધાર ગણાય છે. અમુક સમયે કરોડરજ્જુમાં સમસ્યા પણ વ્યક્તિમાં વિકલાંગતાનું કારણ બની શકે છે. લોકોને સ્વસ્થ કરોડરજ્જુના મહત્વથી વાકેફ કરવા અને કરોડરજ્જુના રોગો (spinal diseases) અને તેની સારવાર વિશે જાગૃત કરવા દર વર્ષે 16 ઓક્ટોબરના રોજ વર્લ્ડ સ્પાઇન ડે ઉજવવામાં (world spine day 16 october) આવે છે. આ વર્ષે આ ચૌદમું વાર્ષિક અભિયાન #EVERYSPINECOUNTS થીમ પર ઉજવવામાં આવી રહ્યું છે.

ઇતિહાસ: વર્લ્ડ સ્પાઇન ડેની શરૂઆત 2008 માં વર્લ્ડ ફેડરેશન ઓફ કાયરોપ્રેક્ટિક દ્વારા કરવામાં આવી હતી. જેનો મુખ્ય ઉદ્દેશ પીઠના દુખાવા અને કરોડરજ્જુની અન્ય સમસ્યાઓ અંગે જાગૃતિ લાવવા માટે વૈશ્વિક મંચ પર એક પ્લેટફોર્મ બનાવવાનો હતો. તે વર્ષ 2012 માં પ્રથમ વખત સ્ટ્રેટન અપ એન્ડ મૂવ થીમ સાથે ઉજવવામાં આવી હતી. નોંધપાત્ર રીતે પીઠનો દુખાવો અથવા કરોડરજ્જુનો દુખાવો માનવોમાં હંમેશા સામાન્ય રોગ રહ્યો છે. ઘણા પ્રાચીન સર્જિકલ ગ્રંથોમાં પણ આ સમસ્યા માટે જવાબદાર કારણો અને ઉપાયોનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે.

કરોડરજ્જુની સમસ્યાઓ:સમય જતાં, પીઠના દુખાવાના કારણો જાણવા અને કરોડરજ્જુને લગતી સમસ્યાઓની ગંભીરતાની તપાસ અને સારવારના ક્ષેત્રમાં ઘણી પ્રગતિ થઈ છે. આ વિસ્તારમાં એક્સ રે જેવી નવી ઇમેજિંગ તકનીકોની રજૂઆત, અને પછી 1980ના દાયકા સુધીમાં, સીટી સ્કેન અને MRIએ, પીઠના દુખાવા અથવા કરોડરજ્જુના દુખાવાના કારણોની તપાસને વધુ સુલભ બનાવી દીધી છે. વર્તમાન સમયમાં આ પરીક્ષણ તકનીકો ખૂબ જ આધુનિક બની ગઈ છે. કરોડરજ્જુની સમસ્યાઓની સારવાર માટે, સર્જરી માટે પણ અત્યાધુનિક સારવાર ઉપલબ્ધ છે. નોંધનીય છે કે, દર વર્ષે યોજાતા આ વર્લ્ડ સ્પાઇન ડે પર વિશ્વભરમાંથી 800 થી વધુ સરકારી, બિન સરકારી, તબીબી અને સામાજિક સંસ્થાઓ વિવિધ પ્રકારના જાગૃતિ કાર્યક્રમો અને ઝુંબેશનું આયોજન કરે છે.

#EVERYSPINECOUNTS :આ વર્ષે #EVERYSPINECOUNTS ને વિશ્વ સ્પાઇન દિવસની થીમ તરીકે પસંદ કરવામાં આવી છે. ખરેખર આ વિષય તમામ પ્રદેશો, સંસ્કૃતિઓ, પૃષ્ઠભૂમિ અને સમગ્ર જીવનના કરોડરજ્જુના દુખાવા સાથે જીવવા સાથે સંકળાયેલા વિવિધ પડકારો પર પ્રકાશ ફેંકે છે. આ વખતે થીમનો ઉદ્દેશ્ય કરોડરજ્જુની તંદુરસ્તી જાળવવા, શારીરિક રીતે સક્રિય રહેવા માટે, ખાસ કરીને કરોડરજ્જુના સ્વાસ્થ્યને જાળવવા માટે પોષક તત્ત્વોની ઉણપને દૂર કરવા માટે જીવનશૈલી સુધારવા માટે વૈશ્વિક સ્તરે પ્રોત્સાહિત કરવાનો છે. જ્યારે જરૂર પડે ત્યારે આહાર અને અન્ય માધ્યમો જેમ કે, સપ્લિમેન્ટ્સ અપનાવવા પ્રોત્સાહિત કરવાનો છે.

કરોડરજ્જુની આરોગ્ય સેવાઓ:કરોડરજ્જુના સ્વાસ્થ્યને અસર કરતા પરિબળો વિશે જનતાને શિક્ષિત કરવું, વિશ્વભરમાં ગુણવત્તાયુક્ત અને આવશ્યક કરોડરજ્જુની આરોગ્ય સેવાઓની ઍક્સેસની જરૂરિયાતને સંબોધિત કરવી, અને જીવનભર પીઠના દુખાવા સાથે જીવનભર રહેવાના વિવિધ પડકારો. તે પણ મુખ્ય હેતુ છે. આ થીમ પસંદ કરવાનું છે.

ડૉક્ટરની સલાહ: વિવિધ આંકડાઓ અનુસાર વિશ્વભરમાં અંદાજિત 1 અબજ લોકો કરોડરજ્જુના દુખાવાથી પીડાય છે. તે જીવન માટે પીડાતા લોકોને અસર કરી શકે છે અને કેટલીકવાર તે મોટી સંખ્યામાં લોકોમાં અપંગતાનું કારણ પણ બની શકે છે. આપણી કરોડરજ્જુ એ આપણા શરીરના સ્ટેન્ડિંગનો આધાર છે, તેથી કરોડરજ્જુમાં દુખાવો, સમસ્યા અથવા રોગ થવાથી આપણા શરીરની કાર્ય કરવાની ક્ષમતા પર અસર થઈ શકે છે. એટલું જ નહીં ક્યારેક આ સમસ્યા શરીરના અન્ય અંગો અને તેમના કાર્યોને પણ અસર કરી શકે છે.

ઓર્થોપેડિક નિષ્ણાત પાસે તપાસ:ઘણા લોકો લાંબા સમય સુધી કમરના દુખાવાની અવગણના કરે છે અને રાહત મેળવવા માટે પેઈન કિલર દવાઓ અને પેઈન રિલીફ બામનો ઉપયોગ કરતા રહે છે. જે ઘણી વખત સ્વાસ્થ્યને નુકસાન પણ પહોંચાડે છે. નિષ્ણાતો માને છે કે, જો પીઠનો દુખાવો 3 અઠવાડિયાથી વધુ સમય સુધી ઠીક ન થતો હોય, તેના કારણે ઉભા થવામાં, આડા પડવામાં કે બેસવામાં સમસ્યા હોય અને હાથ પગમાં નિષ્ક્રિયતા આવે તો તરત જ ઓર્થોપેડિક નિષ્ણાત પાસે તપાસ કરાવો.

સાવચેતીનાં પગલાં:આ ઉપરાંત કમરનો દુખાવો અથવા કરોડરજ્જુની સમસ્યાઓથી બચવા માટે કેટલીક વિશેષ સાવચેતી રાખવી અને દુખાવાની સ્થિતિમાં કાળજી લેવી ફાયદાકારક બની શકે છે. જેમાંથી કેટલાક નીચે મુજબ છે. આગળ ઝૂકવું અને વજન અથવા ભારે વસ્તુઓ ઉપાડવાનું ટાળવું જોઈએ. તમારા ઘૂંટણ પર નમતી વખતે અને કરોડરજ્જુને સીધી રાખીને હંમેશા વસ્તુઓને ઉપાડો. મુદ્રામાં હંમેશા ધ્યાન રાખવું જોઈએ. તમે બેઠા હોવ કે ઉભા હોવ, ગરદન, ખભા અને કરોડરજ્જુ હંમેશા સીધી હોવી જોઈએ. વ્યક્તિએ લાંબા સમય સુધી એક મુદ્રામાં ન બેસવું જોઈએ, પરંતુ દર કલાકે ટૂંકા વિરામ લો અને થોડી મિનિટો ચાલવું જોઈએ. ગરદન, ખભા અને કમર વાળીને મોબાઈલ જોવાનું કે લેપટોપ પર કામ કરવાનું ટાળવું જોઈએ. બીજી તરફ, વ્યક્તિએ અર્ધ લેતી સ્થિતિમાં બેસીને ટીવી જોવાનું ટાળવું જોઈએ, એટલે કે પલંગ પર અડધું સૂવું અને ખભા અને કમર સાથે અડધું બેસવું. આહારમાં કેલ્શિયમ, વિટામિન ડી અને હાડકાને મજબૂત કરતા પોષણથી ભરપૂર ખોરાકને પ્રાધાન્ય આપવું જોઈએ. જીવનશૈલી સક્રિય હોવી જોઈએ અને નિયમિત કસરતને દિનચર્યામાં સામેલ કરવી જોઈએ. વૃદ્ધાવસ્થામાં હાડકાંને મજબૂત અને રોગમુક્ત રાખવા માટે હાડકાંની ઘનતા અને હાડકાંની તંદુરસ્તી તપાસવી જોઈએ. પીડાને ક્યારેય અવગણવી જોઈએ નહીં.

ABOUT THE AUTHOR

...view details