કૃત્રિમ ગર્ભધારણ કરવા માટે IUI એ એક સરળ અને સફળ તકનીક છે

IUI અથવા ઇન્ટ્રાએટ્યુરિન ઇન્સેમિનેશન નિઃસંતાનતાનો અનુભવ કરતા યુગલો માટે કૃત્રિમ તકનીકોથી ગર્ભધારણ કરવાની શક્યતા વધારે છે. આ એક પ્રક્રિયા છે, જે કોઈપણ પ્રકારની પીડા વગર મિનિટમાં પૂર્ણ થાય છે.

• IUI સારવાર શું છે?
• IUI સારવાર કોના માટે ફાયદાકારક છે?
• IUI સારવારમાં આવતી સમસ્યાઓ

ન્યૂઝ ડેસ્ક : IUI પ્રક્રિયા શું છે અને વંધ્યત્વનો અનુભવ કરનારા યુગલોને કેવી રીતે મદદ કરી શકે છે? તે વિશે વધુ માહિતી આપવા માટે, ETV BHARAT સુખીભવઃ, TIMS ફર્ટિલિટી સેન્ટર, હૈદરાબાદમાં મહિલા રોગ અને પ્રજનન નિષ્ણાત અને મધર ટૂ બી ફર્ટિલિટિના વડા ડો. એસ. વૈજયંતી પાસેથી વિસ્તારપૂર્વક માહિતી મેળવી છે.

ડૉ. એસ. વૈજયંતી જણાવે છે કે, IUI, ઇન્ટ્રાઉટરિન ઇન્સેમિશન, એક વંધ્યત્વની સારવાર છે, જેમાં પુરુષના વીર્યને સ્ત્રીના ગર્ભાશયમાં પ્રજનન માટે અંડાશયના સમયે મૂકવામાં આવે છે. તેને કૃત્રિમ બીજદાન તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ પદ્ધતિમાં દવાઓની જરૂરી નથી. દવાઓનો ઉપયોગ સંપૂર્ણપણે સારવાર લેતા દંપતીની શારીરિક સ્થિતિ પર આધારિત છે. IUIનો મુખ્ય ઉદ્દેશ સ્ત્રીના ગર્ભધારણની શક્યતા વધારવા માટે શક્ય તેટલું પુરુષ વીર્ય સ્ત્રીની ફેલોપિયન ટ્યૂબમાં સ્થાનાંતરિત કરવું છે.

IUI પ્રક્રિયા શું છે

IUI સારવાર કોના માટે ફાયદાકારક છે?

જે લોકોની વીર્યના કાઉન્ટ્સ જરૂર કરતા ઓછી માત્રામાં હોય છે અથવા તેની ગુણવત્તા સારી ન હોય. કોઈ પણ પ્રકારની તબીબી સમસ્યા અથવા સ્ત્રીના ગર્ભાશયમાં અવ્યવસ્થા અથવા કોઈ પણ અગાઉની શસ્ત્રક્રિયા અથવા અકસ્માતને કારણે સર્વાઇકલ પેશીઓને નુકસાન થાયું હોય, જેના કારણે પુરુષનું વીર્ય ગર્ભાશય સુધી પહોંચી શકતું નથી.

• અનિશ્ચિત વંધ્યત્વ
• ઇજેક્યૂલેશન ડિસ્ફન્ક્શન
• IUI સારવારનું ચક્ર

પ્રથમ તબક્કો

IUI સારવારના પ્રથમ તબક્કામાં સ્ત્રીઓના અંડાશયને તૈયાર કરવા માટે આંતરસ્ત્રાવીય દવાઓ અને ઇન્જેક્શન આપવામાં આવે છે.

બીજો તબક્કો

ઉપચારના જવાબમાં ફોલિકલ્સ યોગ્ય રીતે વિકસી રહ્યા છે કે, કેમ તે જોવા માટે તમામ ફોલિકલ્સનું કાળજીપૂર્વક નિરીક્ષણ કરવામાં આવે છે. જેના માટે આ તબક્કામાં ઓછામાં ઓછા ત્રણ કે ચાર સ્કેન કરવામાં આવે છે.

ત્રીજો તબક્કો

1થી 3 ફોલિકલ્સ ઈન્જેક્શન બાદ પરિપક્વ થઇ જાય છે, ત્યારે 36 કલાક બાદ અંડકોષ મુક્ત થાય છે.

ચોથો તબક્કો

આ તબક્કામાં તંદુરસ્ત અને ઝડપી તરતા શુક્રાણુઓને કૃત્રિમ ગર્ભાધાન માટેની વિશેષ પ્રક્રિયાની સહાયથી વીર્યથી અલગ કરવામાં આવે છે. ગર્ભાધાનની પ્રક્રિયા જરા પણ દુઃખદાયક હોતી નથી, આ સમગ્ર પ્રક્રિયા ફક્ત 5 મિનિટમાં પૂર્ણ થાય છે. જે બાદ ગર્ભાશયમાં વીર્યની મદદથી "કેથેટર" તરીકે ઓળખાતું નરમ ઘન મૂકવામાં આવે છે. આ પ્રક્રિયા બાદ, સારવારની માગ કરતી સ્ત્રીને ઓછામાં ઓછા 15 મિનિટ સુધી સૂવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.

પાંંચમો તબક્કો

IUI પ્રક્રિયાના બીજા અઠવાડિયા બાદ ડૉક્ટર દ્વારા યૂરિન પ્રેગ્નેન્સી ટેસ્ટ કરે છે. આ રિપોર્ટ પોઝિટિવ આવે તો ડૉક્ટર ગર્ભાવસ્થાના સ્કેન માટે નિર્દેશ આપે છે, પરંતુ જો પ્રથમ રિપોર્ટ નેગેટિવ છે, એટલે કે સ્ત્રી ગર્ભધારણ કરવામાં અસમર્થ છે, તો માસિક સ્રાવના બીજા દિવસે બીજૂ સારવાર ચક્ર શરૂ કરવામાં આવે છે. પ્રથમ ચક્ર બાદ ગર્ભધારણ કરવામાં સક્ષમ ન થવું એ સામાન્ય છે, પરંતુ જો સ્ત્રી ત્રીજા ચક્ર બાદ પણ ગર્ભધારણ કરવામાં અસમર્થ હોય, તો આગળની સારવારની સંભાવનાઓનો વિચાર કરવામાં આવે છે.

IUI સારવારમાં આવતી સમસ્યાઓ

ડૉ. એસ. વૈજંતીએ જણાવ્યું છે કે IUI તકનીકમાં લગભગ 5 થી 10 ટકા દર્દીઓ 1 થી વધુ બાળક સાથે કલ્પના કરે છે. પરંતુ જો અંડાશય બનાવવા માટે આપવામાં આવતી દવાઓનાં પરિણામે જો શરીરમાં 3 થી વધુ ફોલિકલ્સ તૈયાર કરવામાં આવે છે, તો આ કિસ્સામાં, ડ doctorક્ટર આઇયુઆઈ ચક્ર બંધ કરે છે.

IUI સફળતા ટકાવારી

ડૉ. એસ. વૈજયંતિએ જણાવ્યું છે કે, સફળતાના આંકડાને આધારે એવું માની શકાય છે કે, પ્રથમ તબક્કામાં IUIની સફળતાની ટકાવારી 20થી 25 ટકા સુધી રહે છે. IUI પ્રક્રિયાથી સંબંધિત કેટલાક અન્ય તથ્યો નીચે મુજબ છે;

• સારવાર મેળવવા માંગતા યુગલો IUI ચક્રને વધુમાં વધુ 6 વખત પુનરાવર્તન કરી શકે છે.
• મોટાભાગની સ્ત્રીઓ જે IUIની સહાયથી કલ્પના કરે છે, તે મોટે ભાગે પ્રથમ 3 ચક્રમાં ગર્ભધારણ કરે છે.
• જો પ્રથમ ત્રણ તબક્કા પૂર્ણ થયા બાદ પણ ગર્ભાવસ્થા શક્ય ન હોય તો, લેપ્રોસ્કોપિક હોલ સર્જરી સાથે, IUI અથવા IVFના ત્રણ ચક્રને વધુ શક્યતાઓ તરફ ધ્યાન આપવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.

IUI સફળતાના સ્તરને અસર કરતા પરિબળો

• IUIની સફળતા આ પરિબળો પર મોટા પ્રમાણમાં નિર્ભર છે.
• સ્ત્રીની ઉંમર
• અંડાશય માટે તૈયાર કરાયેલી દવાઓનો પ્રકાર
• વંધ્યત્વનો સમયગાળો
• વંધ્યત્વનું કારણ
• પુરુષ શુક્રાણુઓની ગણતરી અને તેમની ગુણવત્તા

આ સંદર્ભે વધુ માહિતી માટે Svyjayanthi99@gmail.com પર સંપર્ક કરી શકાય છે.