- હોલિસ્ટિક ટુરિઝમના મોડેલ તરીકે ગુજરાતનું કેવડીયા આજે વિશ્વ પ્રવાસન નક્શામાં સામેલ
- આજના વડાપ્રધાન એવા નરેન્દ્ર મોદીની આ સ્થળના વિકાસમાં મોટી ભૂમિકા રહી
- કેવડીયા આજે ગુજરાતનું જ નહીં દેશનું પણ મહત્ત્વનું ટુરિઝમ સ્પોટ બની ગયું
અમદાવાદઃ આપણો દેશ તેની ચારે દિશામાં અપાર પ્રકૃતિક વૈવિધ્ય લઇને શોભી રહેલો દેશ છે. આપણું ગુજરાત ભારતની પશ્ચિમે આવેલ એવું જ એક પ્રાકૃતિક વૈવિધ્ય ધરાવતું રાજ્ય છે, જ્યાં કચ્છની રણ જેવી સૂકીભઠ ધરા ધખે છે, તો દક્ષિણમાં ડાંગના હરિયાળા જંગલો પણ છે. જ્યાં 1600 કિલોમીટર લાંબો દરિયાકાંઠો છે, તો અરવલ્લીની ગિરિમાળાઓ પણ સાહસિકોને ઇજન આપે છે. આમ છતાં ગુજરાતની પહેલી ઓળખ છે ઔદ્યોગિક, વિકસિત રાજ્યની. ગુજરાતમાં પ્રવાસન વિકાસ માટે છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોમાં કામ થયું એવું પહેલાં ન હતું એ કાન પકડીને સૌએ માનવું પડે તેવી સ્થિતિ છે. પ્રાકૃતિક પ્રવાસન સ્થળોને જ્યારે ટુરિઝમ ડેવલપમેન્ટના મેપ પર મૂકવું હોય તો ઘણાં પ્રકારની યોજનાઓ અને મહાકાય વ્યવસ્થાપન, ખર્ચાની વાત પણ આવે. આ દિશામાં જે ગબ્બરકાર્ય થયું તેને એક જ શબ્દમાં સમાવવું હોય તો, માપવું હોય તો હાલના દિવસોમાં એક જ નામ કાફી છે. એ નામ છે. કેવડીયા કોલોની. કેવડીયા મૂળ તો સાવ ખોબા જેવો એવો વિસ્તાર હતો જે વસાવવામાં આવ્યો. પણ તેનું કારણ હતું નર્મદા ડેમનું બાંધકામ. જેનું કામ દાયકાઓ સુધી ચાલ્યું ત્યાં સુધી કેવડીયામાં સરકારી કર્મચારી વસાહત જ હતી અને ધોળેદિવસે પણ જતા ડર લાગે એવું હતું. હવે આસપાસ આજે જે વિકાસ જોવા મળે છે તેના કોઇ ચિહ્નો તે વખતે ન હતા. સમય સમય પર ગુજરાત સરકાર અને ખાસ કરીને તત્કાલીન મુખ્યપ્રધાન અને આજના વડાપ્રધાન એવા નરેન્દ્ર મોદીની આ સ્થળના વિકાસમાં મોટી ભૂમિકા રહી છે. હોલિસ્ટિક ટુરિઝમના મોડેલ તરીકે ગુજરાતનું કેવડીયા આજે વિશ્વ પ્રવાસન નક્શામાં શામેલ છે ત્યારે કેવડીયા આજે ગુજરાતનું જ નહીં દેશનું પણ મહત્ત્વનું ટુરિઝમ સ્પોટ બની ગયું છે.
આ ડ્રીમ પ્રોજેક્ટ ધરતી પર ઊતારવા માટે સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ રાષ્ટ્રીય એકતા ટ્ર્સ્ટને જવાબદારી સોંપવામાં આવી
નર્મદા બંધ-એટલે કે સરદાર સરોવર ડેમ અને સ્ટેચ્યૂ ઓફ યુનિટીની રચના બાદ તેના વિશે અઢળક લખાયું છે જેની વિગતોનું એક વિહંગાવલોકન કરીએ તો રાષ્ટ્રીય અખંડતાના શિલ્પી સરદાર વલ્લલભભાઈ પટેલના નામ સાથે સાકારિત વિશ્વની સૌથી ઊંચી પ્રતિમા સ્ટેચ્યૂ ઓફ યુનિટી સાંગોપાંગ નરેન્દ્ર મોદીનો ડ્રીમ પ્રોજેક્ટ છે, જે આજે વિશ્વભરમાં સૌથી ઊચા સ્ટેચ્યૂ તરીકે ભારતનું મસ્તક પણ ઉન્નત બનાવી રહ્યો છે. નર્મદા ડેમથી પાંચ કિલોમીટરના અંતરે સ્થિત સાધુબેટ પર સાકાર થયેલો આ પ્રોજેક્ટ 7 ઓક્ટોબર 2010થી શરુ થયો હતો અને 2018માં લોકાર્પિત પણ થઈ ગયો તેમાં નરેન્દ્ર મોદીની સતત ચાંપતી નજર અને પ્રબળ ઇચ્છાશક્તિ પણ કારણભૂત છે. 20,000 ચોરસમીટર વિસ્તારમાં 12 કિલોમીટરના પરિઘમાં બનેલો આ ડ્રીમ પ્રોજેક્ટ ધરતી પર ઊતારવા માટે સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ રાષ્ટ્રીય એકતા ટ્ર્સ્ટને જવાબદારી સોંપવામાં આવી હતી. પ્રોજેક્ટના આરંભે બૂર્જ ખલીફા પ્રોજેક્ટના મેનેજર માઈકલ ગ્રેવ્ઝ એસોસિએટ અને મીનહાર્થા કન્સોર્ટિયમ દેખરેખ રાખતાં હતાં અને તેનો પ્રારંભિક અંદાજ 2063 કરોડ રુપિયા અંદાજવામાં આવ્યો હતો. સરદારની પ્રતિમા માટે જરુરી લોખંડ અને અન્ય સાધનો માટે મોદીએ દેશના ખેડૂતો પાસે ટહેલ નાંખી હતી અને દેશના 6 લાખ ગામડાંઓમાંથી ત્રણ મહિનાની ઝૂંબેશમાં 5,000 મેટ્રિક ટન આયર્ન ભેગું થયું હતું. પાંચ લાખથી વધુ ખેડૂતોએ દાન આપ્યું હતું. જેને કારણે સ્ટેચ્યૂ ઓફ યુનિટી નામ સાર્થક બની ગયું હતું. 31 ઓક્ટોબર 2014ના દિવસથી મૂર્તિનું બાંધકામ શરુ કરવામાં આવ્યું હતું. આ ડ્રીમ પ્રોજેક્ટ મૂર્તિની સાથે મનોરંજન પાર્ક, સંશોધન કેન્દ્રો, કન્વેન્શન સેન્ટર, પતંગિયા પાર્ક સહિતના ઘણાં આકર્ષણો ધરાવે છે. જેના લીધે દેશવિદેશના લાખો લોકો અહીં મુલાકાત લે છે. એક અંદાજ પ્રમાણે પહેલાં વર્ષમાં જ 35 લાખથી વધુ લોકો સ્ટેચ્યૂ ઓફ યુનિટીની મુલાકાતે આવી ચૂક્યાં છે. આ પ્રોજેક્ટે ટુરિઝમને પ્રોત્સાહન આપ્યું તેમ જ આસપાસના વિસ્તારોમાં રોજગારી વધારવાનું પણ કામ કર્યું છે. સરદાર પટેલના 138માં જન્મદિવસે 2013માં મૂર્તિનો પાયો નાંખનાર તરીકે ત્યારે મુખ્યપ્રધાન મોદી હતાં અને તે બની ગયાં પછી 2018માં વડાપ્રધાન તરીકે લોકાર્પણ કર્યું હતું.
કેવડીયા જવા માટે રાજ્યના દરેક ખૂણેથી પરિવહન સરળ બનાવાયું
સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટી એરિયા ડેવલપમેન્ટ એન્ડ ટુરિઝમ ગવર્નન્સ ઓથોરિટીના વહીવટી ભવન, સરકારી વસાહતો, SRP ક્વાટર્સ તથા કેવડીયાની આજુબાજુ પાંચ ગામોના અસરગ્રસ્તોને વસાવવા માટે તમામ પાયાની સુવિધાઓ સાથેની 400 મકાનની આદર્શ ગામ વસાહતનો શિલાયન્સ પણ પીએમ મોદીએ તાજેતરની તેમની મુલાકાત દરમિયાન કર્યો છે. કેવડીયા હવે એક અબજ લાઈટોથી ઝળહળી રહ્યું છે, ત્યારે સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટીના આસપાસના લગભગ 25 ચો.કિ.મી. વિસ્તારમાં કાયમી ધોરણે સજાવવામાં આવેલ ડેકોરેટિવ લાઈટીંગ તથા સરદાર સરોવર ડેમ માટેની ખાસ ડિઝાઈન કરાયેલ ડેકોરેટિવ લાઈટિંગનો નજારે દિવાળી વેકેશનમાં ફરવા આવેલા લોકોએ અભિભૂત થઈને માણ્યો હતો. પ્રવાસીઓના આવવાથી સ્થાનિક વિસ્તારના યુવાનો અને મહિલાઓ સહિત 3000 કુટુંબને રોજગારીની તકો ઉભી થઇ છે. કેવડીયા સંકલિત વિકાસ હેઠળ સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટીની આજુબાજુ 100 કિ.મી.ની ત્રિજયામાં ખાસ કરીને આદિવાસી વિસ્તારને પરોક્ષ રીતે સને 2020થી 2022 દરમિયાન અંદાજે 9000 કરોડનો લાભ થશે. કેવડીયા જવા માટે રાજ્યના દરેક ખૂણેથી પરિવહન સરળ બનાવાયું છે. ટ્રેન માર્ગનું કામ ચાલુ છે તો રાજ્યના મુખ્ય શહેર અમદાવાદથી ફક્ત 45 મિનીટમાં કેવડીયા જવા માટે સી પ્લેનની સુવિધાથી પણ ઉપલબ્ધ છે.
કેવડીયામાં ટેન્ટસિટી પણ બનાવાઈ
કેવડીયામાં પ્રવાસી આકર્ષણોનો સાચે જ આનંદ માણવો હોય તો તમારે એક દિવસ નહીં, બે દિવસ નહીં પણ ત્રણ દિવસના રોકાણની જરુર પડે તેમ છે. ચિંતા નહીં, પ્રવાસીઓનું રોકાણ સુવિધાભર્યું બની રહે તેવી બે ટેન્ટસિટી પણ બનાવાઈ છે. જ્યા રહીને નર્મદા ડેમ, સ્ટેચ્યૂ ઓફ યુનિટી ઉપરાંતના વેલી ઓફ ફ્લાવર્સ સહિતના બીજાં વીસેક જેટલા નયનરમ્ય આકર્ષણો માણવા માટે પણ તમારે કેવડીયાને પહેલી પસંદગી આપવી પડે..
જંગલ સફારી (સરદાર પટેલ ઝૂઓલોજિકલ પાર્ક) :- વિશ્વમાં રેકર્ડ સમયમાં ઝડપથી પૂર્ણ કરવામાં આવેલ જંગલ સફારી 375 એકરમાં અને 7 જુદી જુદી સપાટીએ બનાવવામાં આવેલું ‘‘સ્ટેટ ઓફ આર્ટ’’ઝૂઓલોજિકલ પાર્ક છે. જંગલ સફારીમાં પ્રવાસીઓ દેશના અને વિદેશના કુલ-1100 પક્ષીઓ અને પ્રજાતિઓના પ્રાણીઓ જોવાનો આનંદ માણી શકાય છે. આ પ્રોજેકટમાં જુદા જુદા 29 પ્રાણીઓ માટે ખાસ નિયત વિસ્તાર અને વિશ્વમાં સૌથી મોટા બે ‘‘જીઓડેસીક ડોમ એવીયરીઝ’’નો સમાવેશ છે. જેમાં પ્રવાસીઓ પોતાની આજુબાજુ મુક્તપણે ઉડતાં પક્ષીઓ જોવાનો રોમાંચ માણી શકે છે. જંગલ સફારી પ્રોજેકટમાં ખાસ કરીને બાળકો માટે પક્ષીઓ અને નાના પ્રાણીઓને સ્પર્શીને રોમાંચ અનુભવી શકે તેવો ‘‘પેટીંગ ઝોન’’ નો સમાવેશ છે. પેટીંગ ઝોનમાં મકાઉ, કોકેટુ પર્શિયન બિલાડી, સસલાંઓ, ગુનીયા પીગ, વછેરાં- અશ્વબાળ, નાના ઘેંટા અને બકરા, ટર્કી અને ગીઝનો સમાવેશ છે.
એક્તા મોલ:- દેશવિદેશના પ્રવાસીઓ કેવડીયાની મુલાકાત દરમિયાન ખરીદીનો વિશિષ્ટ પ્રકારનો અનુભવ લઈ શકે તે માટે બે માળના 35,000 ચો.ફુટમાં પથરાયેલ વિશાળ એકતા મોલનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું છે. જેમાં દેશના જુદાજુદા રાજયોમાંથી 20૦ જેટલા પરંપરાગત હેન્ડલૂમ અને હેન્ડિક્રાફટ એમ્પોરીયા છે. એકતા મોલમાં દેશના જુદા જુદા રાજ્યોની વખણાતી ચીજવસ્તુઓ એક જ જગ્યાએથી ખરીદવાનો પ્રવાસીઓ આનંદ માણી શકે છે. જેમાં ગરવી ગુર્જરી, પુરબશ્રી, કૈરાલી, મુર્ગનૈની, પુમ્પુહર, ગંગોત્રી, કાવેરી, ખાદી ઈન્ડિયા, કાશ્મીર અને CCI એમ્પોરિયમ આવેલું છે.
ચિલ્ડ્રન ન્યુટ્રિશન પાર્ક: અહીં અદ્યતન ટેકનોલોજી સંચાલિત વિશ્વનો સૌ પ્રથમ ચિલ્ડ્રન ન્યુટ્રિશન પાર્ક છે. આ થીમ બેઝ પાર્ક 35,000 ચો.મી. વિસ્તારમાં પથરાયેલો છે. બાળકોને જ્ઞાન સાથે ગમ્મત મળે તે હેતુથી અદ્યતન ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરી આ પાર્ક ખાસ ડિઝાઈન કરવામાં આવેલો છે. જેમાં બાળકો મીની ટ્રેન દ્વારા 600 મીટર પ્રવાસ કરે છે. પ્રવાસ દરમિયાન ફળ-શાક ગૃહમ્, પાયોનગરી, અન્નપૂર્ણા, પોષણપુરમ્, સ્વસ્થ ભારતમ્ અને ન્યુટ્રી હંટ જેવા સ્ટેશનો આવે છે. આ સ્થળોમાં જુદી જુદી 47 જેટલી ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરી બાળકોને મનોરંજનની સાથે માહિતી મળે અને ‘‘સહી પોષણ-દેશ રોશન’’ ચરિતાર્થ થાય તેવો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો છે. વધુમાં નાના-મોટા તમામ પ્રવાસીઓને મનોરંજન માટે મીરર મેઈઝ, 5-D થિયેટર,ભૂલભુલૈયાં પણ છે.