ભારતના જમ્મુ કાશ્મીર રાજ્યના શ્રીનગરમાં 3,888 મીટરની ઉંચાઈ પર આવેલી અમરનાથ ગુફા એક હિન્દુ તીર્થ સ્થાન છે. આ ગુફાની ચારે બાજુ બર્ફીલા પહાડો છે. આ ગુફા વર્ષમાં વધારે સમય બરફથી ઢંકાઈને રહે છે અને વર્ષમાં એક જ વાર શ્રદ્ધાળુઓ માટે ખોલવામાં આવે છે. દર વર્ષે હજારો લોકો ગુફાની અંદર બનેલી બાબા બર્ફાનીની મૂર્તિના દર્શન કરવા માટે આવે છે. આ વર્ષની યાત્રા માટે ભાવિ ભક્તોની પ્રથમ બેચ બાલતાલ કેમ્પથી જવા રવાના થઈ ચુકી છે.
ઈતિહાસમાં આ વાતનો ઉલ્લેખ છે કે, મહાન શાસક આર્યરાજા કાશ્મીરમાં બરફથી બનેલા શિવલિંગની પૂજા કરતા હતા. રજતરંગિની પુસ્તકમાં પણ આને અમરનાથ અથવા તો અમરેશ્વરનું નામ આપવામાં આવ્યું છે. કહેવામાં આવે છે કે, મધ્ય કાળના સમય બાદ 15મી સદીમાં ફરીથી ધર્મગુરૂઓ દ્વારા આ ગુફાને શોધવામાં આવી હતી.
આ ગુફા સાથે ભૃંગુ મુનિની એક કથા પણ જોડાયેલી છે જે પ્રમાણે, કાશ્મીરની ઘાટીમાં કશ્યપ મુનિએ નદીઓને વલણને બદલ્યું હતું અને જ્યારે પાણી સુકાવા લાગ્યા ત્યારે સૌથી પહેલા ભૃંગુ મુનિએ ભગવાન અમરનાથજીના દર્શન કર્યા હતા. ત્યારબાદ લોકોએ અમરનાથ લિંગ વિશે સાભળ્યું અને તે લિંગ ભગવાન ભોલેનાથની શિવલિંગ તરીકે જાણીતી બની હતી. દર વર્ષે શ્રદ્વાળુઓ ભગવાન અમરનાથના દર્શન માટે આવે છે.
દર વર્ષે શ્રદ્વાળુઓ જુલાઈ અને ઓગસ્ટના મહિનામાં શ્રાવણના મેળા દરમિયાન અમરનાથના દર્શને આવે છે. આ સમય દરમિયાન હિન્દુઓનો પવિત્ર મહિનો શ્રાવણ પણ આવે છે. હિન્દુઓ માટે આ ભગવાન અમરનાથ બાબાનું મંદિર પવિત્ર યાત્રાનું સ્થાન છે. અમરનાથની યાત્રા જ્યારે શરૂ થાય છે ત્યારે ભગવાન શ્રી અમરનાથજીનું પ્રથમ પૂજન પણ કરવામાં આવે છે.