তেজপুৰ, ৮ অক্টোবৰ : ৯১ বছৰীয়া হ’ল ভাৰতীয় বায়ুসেনা ৷ ভাৰতীয় বায়ুসেনাৰ শনিবাৰে ৯১ বছৰীয়া জয়ন্তী উদযাপন কৰা হৈছে । ১৯৩২ চনৰ ৮ অক্টোবৰত আনুষ্ঠানিকভাৱে প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল ভাৰতীয় বায়ুসেনা ৷ ভাৰতীয় বায়ুসেনা বৰ্তমান ৭ টা কমাণ্ডত বিভক্ত হৈ আছে । আপাৰ শ্বিলঙত আছে ইষ্টাৰ্ণ এয়াৰ কমাণ্ডৰ মুখ্য কাৰ্যালয় ৷ ইষ্টাৰ্ণ এয়াৰ কমাণ্ড হৈছে ভাৰতীয় বায়ুসেনাৰ অন্যতম শক্তিশালী গোট ।
ইষ্টাৰ্ণ এয়াৰ কমাণ্ড (EAC)এ ১২ খন ৰাজ্যৰ মাজত বিস্তৃত অঞ্চলত বিমান পৰিচালনা আৰু নিয়ন্ত্ৰণ কৰে । ইয়াত উত্তৰ-পূবৰ আঠখন ৰাজ্য, পশ্চিমবংগ, বিহাৰ আৰু তিনি লাখ বৰ্গ কিলোমিটাৰতকৈও অধিক ওড়িশা আৰু ঝাৰখণ্ডৰ কিছু অংশ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে ।
দায়িত্বৰ ক্ষেত্ৰখনত চীন, নেপাল, ভূটান, ম্যানমাৰ আৰু বাংলাদেশৰ সৈতে ৬৩০০ কিলোমিটাৰ দৈৰ্ঘৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সীমাৰেখা অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে । ইষ্টাৰ্ণ এয়াৰ কমাণ্ডৰ বৰ্তমানৰ এয়াৰ অফিচাৰ কমাণ্ডিং ইন চীফ (AOC-in-C) হৈছে এয়াৰ মাৰ্শ্বাল এছ পি ধনকাৰ ।
পূব সীমান্তৰ প্ৰতিৰক্ষাৰ বাবে চৰকাৰে ১৯৫৮ চনৰ ২৭ মে’ত ইষ্টাৰ্ণ এয়াৰ কমাণ্ডক কলকাতাৰ ৰাণীকুটিৰত স্থাপন কৰে ৷ সেই সময়ত ইষ্টাৰ্ণ এয়াৰ কমাণ্ডক ১ নং অপাৰেচনেল গ্ৰুপ হিচাপে নিৰ্বাচিত কৰা হয় । তাৰ পাচত ১৯৫৯ চনৰ ১ ডিচেম্বৰত এই অপাৰেচনেল গ্ৰুপটোক কমাণ্ড হিচাপে উন্নীত কৰা হয় আৰু ইয়াৰ মুখ্য কাৰ্যালয় কলকাতাৰ ফ’ৰ্ট উইলিয়াম ৷ এয়াৰ ভাইচ মাৰ্শ্বাল কে এল সোন্ধীক ইষ্টাৰ্ণ এয়াৰ কমাণ্ডৰ প্ৰথম এয়াৰ অফিচাৰ কমাণ্ডিং ইন চীফ হিচাপে নিযুক্তি দিয়া হয় ।
১৯৬২ চনৰ ভাৰত-চীন যুদ্ধৰ পিচত শ্বিলঙত পূৰ্ণাংগ কমাণ্ড গঠনৰ সিদ্ধান্ত লোৱা হয় । “সমৰেশু পৰাক্ৰম” (যুদ্ধত শৌৰ্য) হৈছে EAC ৰ মূলমন্ত্ৰ , যিয়ে জয়ৰ বাটত অহা সকলো প্ৰত্যাহ্বান গ্ৰহণ কৰিবলৈ প্ৰেৰণা যোগায় । ইষ্টাৰ্ণ এয়াৰ কমাণ্ডে পূব অঞ্চলৰ বিমান সুৰক্ষা নিশ্চিত কৰিবলৈ অসংখ্য স্থলভিত্তিক অস্ত্ৰ আৰু সহায়ক ব্যৱস্থাৰ উপৰিও অত্যাধুনিক যুঁজাৰু বিমান, পৰিবহণ বিমান আৰু হেলিকপ্টাৰ আদি বিভিন্ন ধৰণৰ আই এ এফৰ সঁজুলিৰ ব্যৱহাৰ কৰে ।
যিকোনো পৰিস্থিতিৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ উচ্চ প্ৰস্তুতিৰ অৱস্থাত ৰখা হয় আৰু যুদ্ধৰ প্ৰান্ত ধৰি ৰখাটো নিশ্চিত কৰিবলৈ নিয়মীয়া অনুশীলন কৰা হয় । লগতে যিকোনো প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ সময়ত অসামৰিক প্ৰশাসনক সহায় কৰিবলৈ, দুৰ্গম অঞ্চলত বাস কৰা নাগৰিকৰ বাবে নিয়মীয়া ট্ৰেনজিট আৰু ক্ষতিগ্ৰস্ত লোকক খালী কৰাৰ বাবে বিমান নিয়মিতভাৱে নিয়োগ কৰা হয় ।
ইষ্টাৰ্ণ এয়াৰ কমাণ্ডৰ কাৰ্যকলাপ :