ETV Bharat / sukhibhava

Sleep paralysis: ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਸੁੱਤੇ ਪਏ ਡਰ ਕੇ ਅਚਾਨਕ ਉੱਠ ਜਾਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਜਾਣੋ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੇ ਉਪਾਅ

ਸਲੀਪ ਅਧਰੰਗ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਨੀਂਦ ਦੌਰਾਨ ਉੱਠਣ ਅਤੇ ਬੋਲਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਕਾਲਪਨਿਕ ਚੀਜ਼ਾਂ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ।

Sleep paralysis
Sleep paralysis
author img

By

Published : Jun 13, 2023, 9:47 AM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਸੁੱਤੇ ਪਏ ਅਚਾਨਕ ਡਰ ਕੇ ਉੱਠਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਰਹਿਣਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਡਰ ਅਤੇ ਡਰ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰਨ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸਲੀਪ ਅਧਰੰਗ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਾਫ਼ੀ ਨੀਂਦ ਲੈਂਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।


ਕੀ ਹੈ ਸਲੀਪ ਅਧਰੰਗ?: ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਨੀਂਦ ਦੌਰਾਨ ਉੱਠਣ ਅਤੇ ਬੋਲਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕਾਲਪਨਿਕ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਆਤਮਾ ਦੇਖ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਸੁਣ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜਾਗ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ। ਕਈ ਵਾਰ ਸਲੀਪ ਅਧਰੰਗ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਦਮ ਘੁੱਟਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਲੀਪ ਅਧਰੰਗ ਕੁਝ ਮਿੰਟਾਂ ਤੱਕ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਸਦਾ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਬਿਮਾਰ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਸਲੀਪ ਅਧਰੰਗ ਦੇ ਆਮ ਲੱਛਣ:-

  • ਆਪਣਾ ਸਰੀਰ ਹਿਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਕੁਝ ਵੀ ਬੋਲਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥਾ।
  • ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਸ਼ਕਤੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ।
  • ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਅਣਜਾਣ ਵਿਅਕਤੀ ਹੈ।
  • ਛਾਤੀ ਅਤੇ ਗਲੇ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਦਮ ਘੁੱਟਣਾ।
  • ਆਪਣੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਨੇਰਾ ਪਰਛਾਵਾਂ ਦੇਖਣਾ।



ਸਲੀਪ ਅਧਰੰਗ ਬਿਮਾਰੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ:
ਸਲੀਪ ਅਧਰੰਗ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਿਮਾਗੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਮਾਨਸਿਕ ਦਬਾਅ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਦੋਂ ਹੀ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਤਿੰਨ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ, ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਸੌਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਨੀਂਦ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਲੀਪ ਅਧਰੰਗ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਦੂਜੀ ਸਥਿਤੀ ਉਦੋਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਵਿਅਕਤੀ ਡੂੰਘੀ ਨੀਂਦ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਅਚਾਨਕ ਜਾਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੀਸਰੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੰਮ ਕਰ ਕੇ ਥੱਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਅਚਾਨਕ ਨੀਂਦ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।


ਸਲੀਪ ਅਧਰੰਗ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਦੇ ਉਪਾਅ:-

  • ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਸਰਤ ਕਰੋ।
  • ਪਿੱਠ ਦੇ ਭਾਰ ਨਾ ਸੌਂਵੋ।
  • ਆਪਣੇ ਸੌਣ ਦੇ ਪੈਟਰਨ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰੋ।
  • ਹਰ ਰੋਜ਼ ਕਾਫ਼ੀ ਨੀਂਦ ਲਓ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹੀ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਸੌਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ।
  • ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਖੁਦ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਰਿਲੈਕਸ ਕਰੋ।
  • ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਈ ਦਵਾਈ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਸੁੱਤੇ ਪਏ ਅਚਾਨਕ ਡਰ ਕੇ ਉੱਠਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਰਹਿਣਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਡਰ ਅਤੇ ਡਰ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰਨ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸਲੀਪ ਅਧਰੰਗ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਾਫ਼ੀ ਨੀਂਦ ਲੈਂਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।


ਕੀ ਹੈ ਸਲੀਪ ਅਧਰੰਗ?: ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਨੀਂਦ ਦੌਰਾਨ ਉੱਠਣ ਅਤੇ ਬੋਲਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕਾਲਪਨਿਕ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਆਤਮਾ ਦੇਖ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਸੁਣ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜਾਗ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ। ਕਈ ਵਾਰ ਸਲੀਪ ਅਧਰੰਗ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਦਮ ਘੁੱਟਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਲੀਪ ਅਧਰੰਗ ਕੁਝ ਮਿੰਟਾਂ ਤੱਕ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਸਦਾ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਬਿਮਾਰ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਸਲੀਪ ਅਧਰੰਗ ਦੇ ਆਮ ਲੱਛਣ:-

  • ਆਪਣਾ ਸਰੀਰ ਹਿਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਕੁਝ ਵੀ ਬੋਲਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥਾ।
  • ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਸ਼ਕਤੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ।
  • ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਅਣਜਾਣ ਵਿਅਕਤੀ ਹੈ।
  • ਛਾਤੀ ਅਤੇ ਗਲੇ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਦਮ ਘੁੱਟਣਾ।
  • ਆਪਣੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਨੇਰਾ ਪਰਛਾਵਾਂ ਦੇਖਣਾ।



ਸਲੀਪ ਅਧਰੰਗ ਬਿਮਾਰੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ:
ਸਲੀਪ ਅਧਰੰਗ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਿਮਾਗੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਮਾਨਸਿਕ ਦਬਾਅ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਦੋਂ ਹੀ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਤਿੰਨ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ, ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਸੌਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਨੀਂਦ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਲੀਪ ਅਧਰੰਗ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਦੂਜੀ ਸਥਿਤੀ ਉਦੋਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਵਿਅਕਤੀ ਡੂੰਘੀ ਨੀਂਦ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਅਚਾਨਕ ਜਾਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੀਸਰੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੰਮ ਕਰ ਕੇ ਥੱਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਅਚਾਨਕ ਨੀਂਦ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।


ਸਲੀਪ ਅਧਰੰਗ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਦੇ ਉਪਾਅ:-

  • ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਸਰਤ ਕਰੋ।
  • ਪਿੱਠ ਦੇ ਭਾਰ ਨਾ ਸੌਂਵੋ।
  • ਆਪਣੇ ਸੌਣ ਦੇ ਪੈਟਰਨ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰੋ।
  • ਹਰ ਰੋਜ਼ ਕਾਫ਼ੀ ਨੀਂਦ ਲਓ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹੀ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਸੌਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ।
  • ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਖੁਦ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਰਿਲੈਕਸ ਕਰੋ।
  • ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਈ ਦਵਾਈ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.