ETV Bharat / sukhibhava

Parenting Tips: ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਬੱਚਾ ਵੀ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰੋ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮਦਦ

ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਬੱਚਾ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵੀ ਗੱਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਰਿਆ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਨਾ ਕਰੋ। ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਸਮਝੋ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪੂਰੀ ਮਦਦ ਕਰੋ।

Parenting Tips
Parenting Tips
author img

By

Published : Jun 29, 2023, 11:36 AM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਕੁਝ ਬੱਚੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵੀ ਘੁਲ-ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਬੇਬਾਕੀ ਨਾਲ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਕੁਝ ਬੱਚੇ ਇਸ ਪੱਖੋਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਜਾਂ ਆਂਢ-ਗੁਆਂਢ ਦੇ ਲੋਕ ਘਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਕੁਝ ਬੱਚੇ ਘਬਰਾ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਬੱਚੇ ਸਮਾਜਿਕ ਹੁਨਰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਬੱਚੇ ਦਾ ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵੀ ਘੱਟ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਸਮਾਜਿਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇੱਥੇ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ 5 ਖਾਸ ਟਿਪਸ ਦੱਸੇ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਸਿਖਾਓ: ਘਰ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਕਰੋ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਕੇ ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਹੁਨਰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਘਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨਾਲ ਸਹੀ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡਾ ਬੱਚਾ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਸਿੱਖ ਲਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਝਿਜਕ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।

ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਆਪਸੀ ਤਾਲਮੇਲ ਵਧਾਓ: ਜਦੋਂ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਕਿਤੇ ਬਾਹਰ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਕਿਤੇ ਵੀ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਦੱਸੋ ਕਿ ਉਹ ਕਿੱਥੇ ਅਤੇ ਕਿਸਨੂੰ ਮਿਲਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਧਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਬਿਨਾਂ ਡਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵੀ ਗੱਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਧੰਨਵਾਦ, ਮਾਫੀ ਅਤੇ ਸਵਾਗਤ ਕਰਨਾ ਵੀ ਸਿਖਾਓ।

ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਦੀ ਆਦਤ: ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਦੱਸੋ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸੋ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਜਾਂ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਹ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਖੇਡਣਗੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਜਾਂ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿਚ ਕਦੇ ਵੀ ਕੋਈ ਦਿੱਕਤ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗੀ।

ਦੋਸਤ ਬਣਾਉਣਾ ਸਿਖਾਓ: ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਦੋਸਤਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਬਾਰੇ ਦੱਸੋ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੋਸਤ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਦੱਸੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਾਇਰਾ ਵਧੇਗਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਝਿਜਕ ਵੀ ਖਤਮ ਹੋਵੇਗੀ। ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਰਹਿਣ, ਉੱਠਣ-ਬੈਠਣ, ਖਾਣ-ਪੀਣ ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਧਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਰੋ: ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਬੱਚਾ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਸਮਾਜਕ ਬਣ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਜਦੋਂ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬੈਠੋ, ਬੱਚੇ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕਰੋ ਅਤੇ ਉਸ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਧੀਆ ਗੱਲਾਂ ਦੱਸੋ। ਇਹ ਵੀ ਦੱਸੋ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ 'ਤੇ ਮਾਣ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਦਾ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਧੇਗਾ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਸਮਝੇਗਾ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਕੁਝ ਬੱਚੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵੀ ਘੁਲ-ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਬੇਬਾਕੀ ਨਾਲ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਕੁਝ ਬੱਚੇ ਇਸ ਪੱਖੋਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਜਾਂ ਆਂਢ-ਗੁਆਂਢ ਦੇ ਲੋਕ ਘਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਕੁਝ ਬੱਚੇ ਘਬਰਾ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਬੱਚੇ ਸਮਾਜਿਕ ਹੁਨਰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਬੱਚੇ ਦਾ ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵੀ ਘੱਟ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਸਮਾਜਿਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇੱਥੇ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ 5 ਖਾਸ ਟਿਪਸ ਦੱਸੇ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਸਿਖਾਓ: ਘਰ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਕਰੋ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਕੇ ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਹੁਨਰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਘਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨਾਲ ਸਹੀ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡਾ ਬੱਚਾ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਸਿੱਖ ਲਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਝਿਜਕ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।

ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਆਪਸੀ ਤਾਲਮੇਲ ਵਧਾਓ: ਜਦੋਂ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਕਿਤੇ ਬਾਹਰ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਕਿਤੇ ਵੀ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਦੱਸੋ ਕਿ ਉਹ ਕਿੱਥੇ ਅਤੇ ਕਿਸਨੂੰ ਮਿਲਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਧਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਬਿਨਾਂ ਡਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵੀ ਗੱਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਧੰਨਵਾਦ, ਮਾਫੀ ਅਤੇ ਸਵਾਗਤ ਕਰਨਾ ਵੀ ਸਿਖਾਓ।

ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਦੀ ਆਦਤ: ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਦੱਸੋ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸੋ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਜਾਂ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਹ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਖੇਡਣਗੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਜਾਂ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿਚ ਕਦੇ ਵੀ ਕੋਈ ਦਿੱਕਤ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗੀ।

ਦੋਸਤ ਬਣਾਉਣਾ ਸਿਖਾਓ: ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਦੋਸਤਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਬਾਰੇ ਦੱਸੋ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੋਸਤ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਦੱਸੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਾਇਰਾ ਵਧੇਗਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਝਿਜਕ ਵੀ ਖਤਮ ਹੋਵੇਗੀ। ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਰਹਿਣ, ਉੱਠਣ-ਬੈਠਣ, ਖਾਣ-ਪੀਣ ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਧਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਰੋ: ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਬੱਚਾ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਸਮਾਜਕ ਬਣ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਜਦੋਂ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬੈਠੋ, ਬੱਚੇ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕਰੋ ਅਤੇ ਉਸ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਧੀਆ ਗੱਲਾਂ ਦੱਸੋ। ਇਹ ਵੀ ਦੱਸੋ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ 'ਤੇ ਮਾਣ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਦਾ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਧੇਗਾ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਸਮਝੇਗਾ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.