ਸ਼ਾਈਜ਼ੋਫਰੀਨੀਆ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਮਾਨਸਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਭੁਲੇਖਾ ਪੈਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗੰਭੀਰ ਸਿਜ਼ੋਫਰੀਨੀਆ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਗੋਂ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਹੀ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਪੀੜਤ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਆਮ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜੀ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਵਿੱਚ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਬਿਹਤਰ ਇਲਾਜ ਲੱਭਣ ਲਈ ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਖੋਜਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਪੀਐਨਏਐਸ ਜਰਨਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਅਮਰੀਕੀ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਸ਼ਾਈਜ਼ੋਫਰੀਨੀਆ ਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਦੇ ਜੀਨਾਂ 'ਤੇ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਕਾਰਨ ਵਧੀਆਂ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸ਼ਾਈਜ਼ੋਫਰੀਨੀਆ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਮਝਣ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਬਿਹਤਰ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਲੱਭਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇਸ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਇਸ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਬੰਧਤ ਜੀਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਰਿਵਰਤਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ਾਈਜ਼ੋਫਰੀਨੀਆ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ: ਸ਼ਾਈਜ਼ੋਫਰੀਨੀਆ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਦਿਮਾਗ਼ ਦੇ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ ਸਗੋਂ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਦੀ ਕਮੀ ਅਤੇ ਭਰਮ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਹੋਣ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹਨ, ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜੈਨੇਟਿਕ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਇਸ ਦੇ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ 60-80 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ, ਸਦਮਾ, ਦੁਰਘਟਨਾਵਾਂ, ਸਮਾਜਿਕ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਰਸਾਇਣਕ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸੱਟ ਵੀ ਕਈ ਵਾਰ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ, ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਵਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਅਸਾਧਾਰਨ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਈ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਧਾਰਨ ਜੀਵਨ ਜਿਉਣ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤ ਆਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਉਹ ਦੂਜਿਆਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੋਣ ਲਈ ਵੀ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜੇਕਰ ਸ਼ਾਈਜ਼ੋਫਰੀਨੀਆ ਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਨਾ ਮਿਲੇ ਤਾਂ ਤਕਰੀਬਨ 25 ਫੀਸਦੀ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਨ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਮਰੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਸਿਜ਼ੋਫਰੀਨੀਆ ਦੇ ਲੱਛਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਖੋਜ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ?: ਖੋਜ ਦੇ ਮੁੱਖ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਬੇਲਰ ਕਾਲਜ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿੱਚ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਵਿਵਹਾਰ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਐਸੋਸੀਏਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ, ਐਂਥਨੀ ਡਬਲਯੂ ਜੋਗਬੀ ਨੇ ਖੋਜ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਖੋਜ ਸਿਜ਼ੋਫਰੀਨੀਆ ਦੇ ਜੈਨੇਟਿਕਸ 'ਤੇ ਨਵੀਂ ਰੌਸ਼ਨੀ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਉਮੀਦ ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਕਿ ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਇਲਾਜ ਦੀ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਖੋਜ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਨਿਊਰੋਸਾਈਕਾਇਟ੍ਰਿਕ ਵਿਕਾਰ ਦੇ ਜੈਨੇਟਿਕ ਜੋਖਮ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਰਣਨੀਤੀ ਦੀ ਰੂਪਰੇਖਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਸਿਜ਼ੋਫਰੀਨੀਆ ਦੇ 112 ਗੰਭੀਰ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੇ 218 ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਜਿਸ ਦੇ ਟੈਸਟ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ 5000 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰੀ ਬਹੁਤ ਹੀ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਅਧਿਐਨ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਸਿਜ਼ੋਫਰੀਨੀਆ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਜੀਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਜ਼ਿਆਦਾ ਘਾਤਕ ਪਰਿਵਰਤਨ ਸਨ। ਗੰਭੀਰ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੇ ਕੁੱਲ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 48% ਉਹ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਜੀਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦੁਰਲੱਭ ਅਤੇ ਘਾਤਕ ਪਰਿਵਰਤਨ ਸੀ।
ਅੰਕੜੇ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ: ਸਿਜ਼ੋਫਰੀਨੀਆ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ 'ਚ ਸਿਜ਼ੋਫਰੀਨੀਆ ਦੇ 25 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਰੀਜ਼ ਹਨ। ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ 1000 ਬਾਲਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 10 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਅਤੇ ਡਿਗਰੀਆਂ ਦੇ ਸਿਜ਼ੋਫਰੀਨੀਆ ਪੀੜਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 40 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਈ ਸਿਗਰੇਟ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਮਜ਼ੋਰ, ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦਾ ਵਧਾਉਂਦੇ ਨੇ ਖ਼ਤਰਾ
