ਮੱਛੀ ਦਾ ਤੇਲ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕੋਡ ਲਿਵਰ ਦਾ ਤੇਲ, ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੱਛੀ ਦਾ ਤੇਲ ਔਸ਼ਧੀ ਗੁਣਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤ ਅੱਖਾਂ, ਹੱਡੀਆਂ, ਚਮੜੀ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮੱਛੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਲਈ ਮੱਛੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮੱਛੀ ਦੇ ਤੇਲ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕੋਡ ਲਾਈਵ ਆਇਲ ਦੇ ਕੈਪਸੂਲ ਅਤੇ ਸਪਲੀਮੈਂਟ ਲਗਭਗ ਸਾਰੀਆਂ ਕੈਮਿਸਟ ਦੁਕਾਨਾਂ 'ਤੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਉਪਲਬਧ ਹਨ।
ਮੱਛੀ ਦੇ ਤੇਲ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ
ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਨਿਊਟ੍ਰੀਸ਼ਨਿਸਟ ਡਾਕਟਰ ਦਿਲਸ਼ਾਨ ਬਾਬਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੱਛੀ ਦਾ ਤੇਲ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕੋਰਡ ਲਿਵਰ ਆਇਲ, ਓਮੇਗਾ-3 ਫੈਟੀ ਐਸਿਡ ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਏ ਅਤੇ ਡੀ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਰੋਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੱਛੀ ਦੇ ਤੇਲ ਵਿੱਚ ਓਮੇਗਾ-3 ਫੈਟੀ ਐਸਿਡ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਈਕੋਸੈਪੇਂਟੇਨੋਇਕ ਐਸਿਡ (ਈਪੀਏ) ਅਤੇ ਡੋਕੋਸਾਹੈਕਸਾਏਨੋਇਕ ਐਸਿਡ (ਡੀਐਚਏ) ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਮੱਛੀ ਤੋਂ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਓਮੇਗਾ-3 ਫੈਟੀ ਐਸਿਡ ਪੌਦਿਆਂ ਤੋਂ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਓਮੇਗਾ-3 ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਹਨ। ਦਰਅਸਲ, ਪੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਓਮੇਗਾ-3 ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਲਫ਼ਾ-ਲਿਨੋਲੇਨਿਕ ਐਸਿਡ (ਏ.ਐਲ.ਏ.) ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ALA ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਫੈਟੀ ਐਸਿਡ ਵੀ ਹੈ, EPA ਅਤੇ DHA ਦੇ ਸਿਹਤ ਲਾਭ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਵੱਧ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮੱਛੀ ਦੇ ਤੇਲ 'ਚ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਵੀ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਚਮੜੀ ਨੂੰ ਫ੍ਰੀ ਰੈਡੀਕਲਸ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਚਮੜੀ 'ਚ ਖੂਨ ਸੰਚਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਠੀਕ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ 'ਚ ਐਂਟੀ-ਇੰਫਲੇਮੇਟਰੀ ਗੁਣ ਵੀ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਮੱਛੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦੇ ਲਾਭ
ਡਾ. ਦਿਲਸ਼ਾਨ ਬਾਬਾ (Dr. Dilshan Baba) ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਓਮੇਗਾ 3 ਫੈਟੀ ਐਸਿਡ ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਸਾਡੀ ਚਮੜੀ, ਵਾਲਾਂ, ਅੱਖਾਂ ਅਤੇ ਹੱਡੀਆਂ ਤੋਂ ਸਾਡੀ ਸਮੁੱਚੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਮੱਛੀ ਦੇ ਤੇਲ ਵਿੱਚ ਭਰਪੂਰ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਬਹੁਤੇ ਲੋਕ ਇਸ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤਾ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ।
ਸਾਡੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਮੱਛੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦੇ ਸਿਹਤ ਲਈ ਕੁਝ ਲਾਭ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ...
- ਮੱਛੀ ਦੇ ਤੇਲ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਓਮੇਗਾ-3 ਫੈਟੀ ਐਸਿਡ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਮੱਛੀ ਦਾ ਤੇਲ ਟ੍ਰਾਈਗਲਿਸਰਾਈਡ ਯਾਨੀ ਲਿਪਿਡ ਫੈਟ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਇਹ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਐਲਡੀਐਲ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ ਲਾਭਕਾਰੀ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਐਚਡੀਐਲ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਓਮੇਗਾ -3 ਫੈਟੀ ਐਸਿਡ ਖੂਨ ਦੇ ਗੇੜ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਧਮਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ, ਪਲੇਕ ਅਤੇ ਐਥੀਰੋਸਕਲੇਰੋਸਿਸ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਅਤੇ ਦਿਲ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਰ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖਤਰਾ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਮੱਛੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦਾ ਸੇਵਨ ਹੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਘਣਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦਾ ਸੇਵਨ ਓਸਟੀਓਪੋਰੋਸਿਸ ਯਾਨੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਵਿਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ 'ਚ ਮੌਜੂਦ ਓਮੇਗਾ-3 ਫੈਟੀ ਐਸਿਡ ਹੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਟਿਸ਼ੂ 'ਚ ਮੌਜੂਦ ਖਣਿਜਾਂ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ 'ਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹੱਡੀਆਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਮੱਛੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨਾਲ ਗਠੀਆ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਵੀ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
- ਆਰਕਾਈਵਜ਼ ਆਫ ਜਨਰਲ ਸਾਈਕਾਇਟ੍ਰੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਖੋਜ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੋਡ ਲਿਵਰ ਦੇ ਤੇਲ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਓਮੇਗਾ -3 ਫੈਟੀ ਐਸਿਡ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗਾਂ ਅਤੇ ਸਿਜ਼ੋਫਰੇਨੀਆ ਵਰਗੀਆਂ ਮਾਨਸਿਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹ ਡਿਪ੍ਰੈਸ਼ਨ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਗਾੜਾਂ ਦੇ ਨਿਪਟਾਰੇ ਵਿਚ ਵੀ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੱਛੀ ਦਾ ਤੇਲ ਵੀ ਯਾਦ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
- ਫਿਸ਼ ਆਇਲ ਸਪਲੀਮੈਂਟ ਦਾ ਸੇਵਨ ਸ਼ੂਗਰ ਵਿਚ ਵੀ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇਨਸੁਲਿਨ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ (insulin sensitivity) ਵਧਾ ਕੇ ਟਾਈਪ-2 ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਮੱਛੀ ਦਾ ਤੇਲ ਪੂਰਕ ਸਾਡੀ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਆਟੋਇਮਿਊਨ ਵਿਕਾਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਆਟੋਇਮਿਊਨ ਡਿਸਆਰਡਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਖੁਦ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਮੱਛੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦਾ ਸੇਵਨ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਰੋਗਾਂ ਅਤੇ ਨਜ਼ਰ ਦੇ ਨੁਕਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਹੋਈਆਂ ਕੁਝ ਖੋਜਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ ਕਿ ਮੱਛੀ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨਾਲ AMD ਯਾਨੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਉਮਰ-ਸੰਬੰਧੀ ਨਜ਼ਰ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ 'ਚ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੱਛੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਨਾਲ ਵੀ ਇਸ ਸਬੰਧ 'ਚ ਫਾਇਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਓਮੇਗਾ-3 ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੱਛੀ ਦੇ ਤੇਲ 'ਚ ਮੌਜੂਦ ਓਮੇਗਾ-3 ਪੌਲੀਅਨਸੈਚੁਰੇਟਿਡ ਫੈਟੀ ਐਸਿਡ (Polyunsaturated fatty acids) ਵੀ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੁਰਸ਼ਾਂ 'ਚ ਪ੍ਰਜਨਨ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ 'ਚ ਮਦਦ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਫਿਸ਼ ਆਇਲ ਸਪਲੀਮੈਂਟ ਦਾ ਸੇਵਨ ਮਾਂ ਅਤੇ ਭਰੂਣ ਦੋਹਾਂ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ Docosahexaenoic Acid/DHA ਗਰਭ ਵਿੱਚ ਭਰੂਣ ਦੇ ਸਮੁੱਚੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡਿਲੀਵਰੀ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸਾਵਧਾਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ
ਡਾਕਟਰ ਦਿਲਸ਼ਾਨ ਬਾਬਾ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਪਲੀਮੈਂਟ ਭਾਵੇਂ ਕੋਈ ਵੀ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋੜ ਜਾਂ ਡਾਕਟਰੀ ਸਲਾਹ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਕਿਉਂਕਿ ਬੇਲੋੜੇ ਸਪਲੀਮੈਂਟਸ ਦਾ ਸੇਵਨ ਵੀ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਫਿਸ਼ ਆਇਲ ਜਾਂ ਕਾਡ ਲਿਵਰ ਆਇਲ ਵਾਲੇ ਸਪਲੀਮੈਂਟ ਦਾ ਸੇਵਨ ਵੀ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਤੇ ਨਿਰਧਾਰਤ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸ਼ੂਗਰ ਅਤੇ ਵਧਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਆਹਾਰ
