ਫੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ ਵੇਲਾਂ ਨਾ ਸਿਰਫ ਦੇਖਣ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸੁੰਦਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਬਲਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵੇਲਾਂ 'ਤੇ ਉੱਗੇ ਫੁੱਲ ਵੀ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਫੁੱਲਦਾਰ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧੁੱਪ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵੇਲਾਂ ਨੂੰ ਵਧਣ-ਫੁੱਲਣ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਖਭਾਲ ਜਾਂ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਫੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ ਵੇਲਾਂ ਜਾਂ ਰੇਤਲੀਆਂ ਬਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਧਾਂ ਉੱਤੇ, ਲਟਕਦੇ ਬਰਤਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਰੇਲਿੰਗਾਂ ਉੱਤੇ ਦੇਖਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸੁੰਦਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਵੇਲਾਂ ਬਾਰੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਧਣ ਅਤੇ ਵਧਣ-ਫੁੱਲਣ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਨਾਲ ਹੀ ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਜੇਕਰ ਵੇਲਾਂ ਜਾਂ ਵੇਲਾਂ ਦੀਵਾਰਾਂ ਜਾਂ ਛੱਤ ਉੱਤੇ ਵਿਛਾਈਆਂ ਜਾਣ ਤਾਂ ਇਹ ਘਰ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਈ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਅੱਜ ਦੇ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਅਜਿਹੀਆਂ ਫੁੱਲਦਾਰ ਵੇਲਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜੋ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮੌਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਉੱਗ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਬੋਗਨਵਿਲੀਆ (bougainvillea vine)
ਬੋਗਨਵਿਲੀਆ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਵੇਲ ਹੈ। ਜੋ ਲਗਭਗ ਸਾਰਾ ਸਾਲ ਫੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਘਰਾਂ ਵਿਚ ਸਗੋਂ ਪਾਰਕਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਜਨਤਕ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਦੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬੋਗਨਵਿਲੀਆ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘੇ ਗੁਲਾਬੀ, ਲਾਲ, ਸੰਤਰੀ, ਜਾਮਨੀ, ਚਿੱਟੇ ਅਤੇ ਪੀਲੇ ਫੁੱਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕੰਡੇਦਾਰ ਵੇਲ ਦੀ ਔਸਤ ਲੰਬਾਈ 3-4 ਫੁੱਟ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 40 ਫੁੱਟ ਤੱਕ ਦੇਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਬੋਗਨਵਿਲੀਆ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਧੁੱਪ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਜ਼ਮੀਨ ਜਾਂ ਘੜੇ ਵਿਚ ਅਜਿਹੀ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਲਗਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਧੁੱਪ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
ਅਪਰਾਜਿਤਾ(Aparajita)
ਬੋਗਨਵਿਲੀਆ ਵਾਂਗ ਇਹ ਵੇਲ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵੇਲ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ 'ਤੇ ਨੀਲੇ, ਜਾਮਨੀ, ਗੁਲਾਬੀ ਅਤੇ ਚਿੱਟੇ ਰੰਗ ਦੇ ਫੁੱਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵੇਲ ਨੂੰ ਵਧਣ-ਫੁੱਲਣ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਇਸ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਅਜਿਹੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਇਸ ਨੂੰ ਦਿਨ ਵਿਚ ਕੁਝ ਘੰਟੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਮਿਲ ਸਕੇ। ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਪਾਣੀ ਪਿਲਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਪਰਾਜਿਤਾ ਵੇਲ 5-10 ਫੁੱਟ ਤੱਕ ਵੱਧ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਲੋਕ ਇਸ ਦੇ ਨੀਲੇ ਫੁੱਲਾਂ ਤੋਂ ਚਾਹ ਵੀ ਬਣਾ ਕੇ ਪੀਂਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਸਿਹਤ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਮੱਧੂਮਾਲਤੀ ਲਤਾ(honey creeper)
ਮਧੂਮਾਲਤੀ ਦੀ ਵੇਲ ਕਿਤੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਉੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ 'ਤੇ ਛੋਟੇ ਲਾਲ, ਗੁਲਾਬੀ ਅਤੇ ਚਿੱਟੇ ਫੁੱਲ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ਬੂ ਨਾਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਮਧੂਮਾਲਤੀ ਪੌਦਾ ਇੱਕ ਵਾਰ ਜੜ੍ਹ ਫੜਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਵਧਦਾ-ਫੁੱਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਵਧਣ-ਫੁੱਲਣ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ।
ਫਲੇਮ ਵਾਈਨ ਵੇਲ(flame wine vine)
ਫਲੇਮ ਵੇਲ ਵੀ ਇੱਕ ਸਦਾਬਹਾਰ ਵੇਲ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਚਮਕਦਾਰ ਸੰਤਰੀ ਰੰਗ ਦੇ ਪਤਲੇ-ਲੰਬੇ ਟਿਊਬ-ਆਕਾਰ ਦੇ ਫੁੱਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੇਲ ਬਾਰਾਂ ਮਹੀਨੇ ਫੁੱਲ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਣ ਵਾਲੀ ਵੇਲ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਹੀ ਲਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸਿੱਧੀ ਧੁੱਪ ਮਿਲਦੀ ਹੋਵੇ। ਪਰ ਇਸ ਵੇਲ ਦੇ ਨਾਲ ਇਹ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਣੀ ਇਸ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਖੜ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਵੇਲ ਨੂੰ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਛਾਂਗਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਅਲਾਮੰਡਾ ਜਾਂ ਯੈਲੋਬੈਲ ਵਾਈਨ(Alamanda or Yellowbell Vine)
ਇਸ ਸਦਾਬਹਾਰ ਵੇਲ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਪੀਲੇ, ਕਰੀਮ, ਗੁਲਾਬੀ, ਸੰਤਰੀ ਅਤੇ ਚਿੱਟੇ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਘੰਟੀ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਫੁੱਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਕਨੇਰ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਵਰਗੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕ ਕਨੇਰ ਦਾ ਫੁੱਲ ਵੀ ਸਮਝਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵੇਲ ਨੂੰ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ। ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧੁੱਪ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਵੇਲ ਇੱਕ ਘੜੇ ਵਿੱਚ 3-5 ਫੁੱਟ ਤੱਕ ਵੱਧ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਮੌਰਨਿੰਗ ਗਲੋਰੀ(morning glory)
ਸਵੇਰ ਦੀ ਮਹਿਮਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਵੇਲ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਵੇਲ 'ਤੇ ਫੁੱਲ ਮਈ ਤੋਂ ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ ਹੀ ਖਿੜਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵੇਲ 'ਤੇ ਚਮਕਦਾਰ ਨੀਲੇ ਜਾਂ ਅਸਮਾਨੀ ਰੰਗ ਦੇ ਫੁੱਲ, ਗੁਲਾਬੀ, ਜਾਮਨੀ, ਪੀਲੇ ਅਤੇ ਚਿੱਟੇ ਰੰਗ ਦੇ ਫੁੱਲ ਸਵੇਰੇ ਹੀ ਖਿੜਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਮਾਰਨਿੰਗ ਗਲੋਰੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਾਰਨਿੰਗ ਗਲੋਰੀ ਦੀ ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਫਲਾਂ ਤੋਂ ਕੱਢੇ ਗਏ ਬੀਜ ਕਈ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਇਲਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵੇਲ ਨੂੰ ਗਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਲਟਕਦੇ ਗਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਹਰੀ ਚੰਪਾ ਜਾਂ ਯਲਾਂਗ-ਯਲਾਂਗ ਵੇਲ(green champa or ylang-ylang vine)
ਯਲਾਂਗ-ਯਲਾਂਗ ਜਾਂ ਹਰੇ ਚੰਪਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ, ਇਸ ਵੇਲ ਵਿੱਚ ਪੀਲੇ ਮੈਰੀਗੋਲਡ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਖੁਸ਼ਬੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਅਰੋਮਾਥੈਰੇਪੀ ਦੇ ਤੇਲ ਅਤੇ ਅਤਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਸੰਪੂਰਨ ਵੇਲ ਕਹਿਣਾ ਗਲਤ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਬੂਟੇ ਵਾਲੇ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗਿਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਸਦਾਬਹਾਰ ਵੇਲ/ਪੌਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਾਲ ਭਰ ਫੁੱਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਲੌਂਗ ਸਮੁੱਚੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਕਿਵੇਂ ਫਾਇਦੇਮੰਦ... ਆਓ ਜਾਣੀਏ
