ETV Bharat / science-and-technology

Engineered Kidney: ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇਪਣ ਦਾ ਛੇਤੀ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਨਕਲੀ ਗੁਰਦਾ ਕੀਤਾ ਤਿਆਰ - what is nephron in kidney

ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਨਕਲੀ ਗੁਰਦਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜੋ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਦਾ ਛੇਤੀ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

Engineered Kidney
Engineered Kidney
author img

By

Published : Apr 2, 2023, 10:44 AM IST

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਨਕਲੀ ਗੁਰਦਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਦਾ ਛੇਤੀ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਗੁਰਦਾ ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਵਿੱਚ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਕੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੋਮਿਓਸਟੈਸਿਸ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਾਚਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੌਰਾਨ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕੂੜੇ ਨੂੰ ਪਿਸ਼ਾਬ ਰਾਹੀਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ ਕੁਝ ਦਵਾਈਆਂ ਤੋਂ ਗੁਰਦੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾਪਨ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇਪਣ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਸੰਗਠਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਧੀ-ਆਧਾਰਿਤ (ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਉੱਤੇ) ਜ਼ਹਿਰੀਲੇਪਣ, ਇਮਿਊਨ ਅਤਿ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ, ਟਾਰਗੇਟ ਤੋਂ ਬਾਹਰਲੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇਪਣ ਅਤੇ ਬਾਇਓਐਕਟੀਵੇਸ਼ਨ/ਸਹਿਯੋਗੀ ਸੋਧ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਗੁਰਦੇ ਵਿੱਚ ਨੈਫਰੋਨ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?: ਤੁਹਾਡੀ ਹਰ ਕਿਡਨੀ ਲਗਭਗ 10 ਲੱਖ ਫਿਲਟਰਿੰਗ ਯੂਨਿਟਾਂ ਤੋਂ ਬਣੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਨੈਫਰੋਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਨੈਫਰੋਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫਿਲਟਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਗਲੋਮੇਰੂਲਸ ਅਤੇ ਟਿਊਬ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨੈਫਰੋਨ ਇੱਕ ਦੋ-ਪੜਾਵੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੁਆਰਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ: ਗਲੋਮੇਰੂਲਸ ਤੁਹਾਡੇ ਖੂਨ ਨੂੰ ਫਿਲਟਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਟਿਊਬ ਤੁਹਾਡੇ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਲੋੜੀਂਦੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਖੂਨ ਵਿੱਚੋਂ ਕੂੜਾ-ਕਰਕਟ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਨੈਫਰੋਨ ਅਕਸਰ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇਪਣ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਅੰਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਗਲੋਮੇਰੂਲਰ ਮਾਈਕ੍ਰੋਵੈਸਲ-ਆਨ-ਏ-ਚਿੱਪ ਕੀਤੀ ਤਿਆਰ: ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਸਿੰਗਲ ਸਟੈਪ ਫੈਬਰੀਕੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਗਲੋਮੇਰੂਲਰ ਮਾਈਕ੍ਰੋਵੈਸਲ-ਆਨ-ਏ-ਚਿੱਪ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਚਿੱਪ ਮੋਨੋਲਾਇਰ ਗਲੋਮੇਰੂਲਰ ਐਂਡੋਥੈਲਿਅਮ ਅਤੇ ਪੋਡੋਸਾਈਟ ਐਪੀਥੈਲਿਅਮ ਦੇ ਆਪਸੀ ਤਾਲਮੇਲ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਨਾਲ GBM ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਲੋਮੇਰੂਲਰ ਸੈੱਲਾਂ ਦੀ ਪਰਿਪੱਕ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਗਲੋਮੇਰੂਲਰ ਐਂਡੋਥੈਲਿਅਲ ਸੈੱਲ, ਪੋਡੋਸਾਈਟ ਪਰਤਾਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਗਲੋਮੇਰੂਲਰ ਬੇਸਮੈਂਟ ਝਿੱਲੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਇਹ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇਪਣ ਦਾ ਛੇਤੀ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ : ਅਧਿਐਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡੋਂਗ-ਵੂ ਚੋ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, "ਅਸੀਂ ਕਿਡਨੀ ਦੀਆਂ ਗਲੋਮੇਰੂਲਰ ਯੂਨਿਟਾਂ ਦੀ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਨਕਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਕਲੀਨਿਕਲ ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਨੈਫਰੋਟੌਕਸਸੀਟੀ ਟੈਸਟਿੰਗ ਲਈ ਬੇਅੰਤ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।" ਉਸਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, "ਇਹ ਵਿਕਾਸ ਸਾਨੂੰ ਗਲੋਮੇਰੂਲਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਮਾਡਲਿੰਗ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦੇ ਕੇ ਅਤੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਇਲਾਜ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੁਆਰਾ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇਪਣ ਦਾ ਛੇਤੀ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਏਗਾ।" ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਨੂੰ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਆਈਸੀਟੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਫੰਡ ਕੀਤੇ ਗਏ ਰੀਜਨਰੇਟਿਵ ਮੈਡੀਸਨ ਲਈ ਕੋਰੀਅਨ ਫੰਡ ਅਤੇ ਐਲਕੇਮਿਸਟ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- Lock Chat Feature: ਐਂਡਰਾਇਡ ਬੀਟਾ ਲਈ ਨਵੇਂ ਲੌਕ ਚੈਟ ਫੀਚਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਵਟਸਐਪ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਨਕਲੀ ਗੁਰਦਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਦਾ ਛੇਤੀ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਗੁਰਦਾ ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਵਿੱਚ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਕੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੋਮਿਓਸਟੈਸਿਸ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਾਚਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੌਰਾਨ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕੂੜੇ ਨੂੰ ਪਿਸ਼ਾਬ ਰਾਹੀਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ ਕੁਝ ਦਵਾਈਆਂ ਤੋਂ ਗੁਰਦੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾਪਨ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇਪਣ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਸੰਗਠਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਧੀ-ਆਧਾਰਿਤ (ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਉੱਤੇ) ਜ਼ਹਿਰੀਲੇਪਣ, ਇਮਿਊਨ ਅਤਿ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ, ਟਾਰਗੇਟ ਤੋਂ ਬਾਹਰਲੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇਪਣ ਅਤੇ ਬਾਇਓਐਕਟੀਵੇਸ਼ਨ/ਸਹਿਯੋਗੀ ਸੋਧ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਗੁਰਦੇ ਵਿੱਚ ਨੈਫਰੋਨ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?: ਤੁਹਾਡੀ ਹਰ ਕਿਡਨੀ ਲਗਭਗ 10 ਲੱਖ ਫਿਲਟਰਿੰਗ ਯੂਨਿਟਾਂ ਤੋਂ ਬਣੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਨੈਫਰੋਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਨੈਫਰੋਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫਿਲਟਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਗਲੋਮੇਰੂਲਸ ਅਤੇ ਟਿਊਬ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨੈਫਰੋਨ ਇੱਕ ਦੋ-ਪੜਾਵੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੁਆਰਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ: ਗਲੋਮੇਰੂਲਸ ਤੁਹਾਡੇ ਖੂਨ ਨੂੰ ਫਿਲਟਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਟਿਊਬ ਤੁਹਾਡੇ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਲੋੜੀਂਦੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਖੂਨ ਵਿੱਚੋਂ ਕੂੜਾ-ਕਰਕਟ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਨੈਫਰੋਨ ਅਕਸਰ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇਪਣ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਅੰਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਗਲੋਮੇਰੂਲਰ ਮਾਈਕ੍ਰੋਵੈਸਲ-ਆਨ-ਏ-ਚਿੱਪ ਕੀਤੀ ਤਿਆਰ: ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਸਿੰਗਲ ਸਟੈਪ ਫੈਬਰੀਕੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਗਲੋਮੇਰੂਲਰ ਮਾਈਕ੍ਰੋਵੈਸਲ-ਆਨ-ਏ-ਚਿੱਪ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਚਿੱਪ ਮੋਨੋਲਾਇਰ ਗਲੋਮੇਰੂਲਰ ਐਂਡੋਥੈਲਿਅਮ ਅਤੇ ਪੋਡੋਸਾਈਟ ਐਪੀਥੈਲਿਅਮ ਦੇ ਆਪਸੀ ਤਾਲਮੇਲ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਨਾਲ GBM ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਲੋਮੇਰੂਲਰ ਸੈੱਲਾਂ ਦੀ ਪਰਿਪੱਕ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਗਲੋਮੇਰੂਲਰ ਐਂਡੋਥੈਲਿਅਲ ਸੈੱਲ, ਪੋਡੋਸਾਈਟ ਪਰਤਾਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਗਲੋਮੇਰੂਲਰ ਬੇਸਮੈਂਟ ਝਿੱਲੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਇਹ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇਪਣ ਦਾ ਛੇਤੀ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ : ਅਧਿਐਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡੋਂਗ-ਵੂ ਚੋ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, "ਅਸੀਂ ਕਿਡਨੀ ਦੀਆਂ ਗਲੋਮੇਰੂਲਰ ਯੂਨਿਟਾਂ ਦੀ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਨਕਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਕਲੀਨਿਕਲ ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਨੈਫਰੋਟੌਕਸਸੀਟੀ ਟੈਸਟਿੰਗ ਲਈ ਬੇਅੰਤ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।" ਉਸਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, "ਇਹ ਵਿਕਾਸ ਸਾਨੂੰ ਗਲੋਮੇਰੂਲਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਮਾਡਲਿੰਗ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦੇ ਕੇ ਅਤੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਇਲਾਜ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੁਆਰਾ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇਪਣ ਦਾ ਛੇਤੀ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਏਗਾ।" ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਨੂੰ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਆਈਸੀਟੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਫੰਡ ਕੀਤੇ ਗਏ ਰੀਜਨਰੇਟਿਵ ਮੈਡੀਸਨ ਲਈ ਕੋਰੀਅਨ ਫੰਡ ਅਤੇ ਐਲਕੇਮਿਸਟ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- Lock Chat Feature: ਐਂਡਰਾਇਡ ਬੀਟਾ ਲਈ ਨਵੇਂ ਲੌਕ ਚੈਟ ਫੀਚਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਵਟਸਐਪ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.