ਕਾਹਿਰਾ: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮਿਸਰ ਦੌਰੇ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਕਾਹਿਰਾ ਵਿੱਚ 11ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਅਲ-ਹਕੀਮ ਮਸਜਿਦ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨਗੇ। ਮਿਸਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਅਤੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦਾਊਦੀ ਬੋਹਰਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਮਸਜਿਦ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਰੰਗ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਅਕਸਰ ਬੋਹਰਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਲਗਾਓ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਾਊਦੀ ਬੋਹਰਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਤੋਂ ਕਾਫੀ ਮਦਦ ਮਿਲੀ।
ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਦੂਤ ਅਜੀਤ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਲ-ਹਕੀਮ ਮਸਜਿਦ ਦਾ ਵੀ ਦੌਰਾ ਕਰਨਗੇ, ਜੋ ਕਿ 11ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਬਣੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ ਫਾਤਿਮ ਖਾਨਦਾਨ ਦਾ ਰਾਜ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਸਣ ਵਾਲਾ ਬੋਹਰਾ ਭਾਈਚਾਰਾ ਹੈ, ਫਾਤਿਮੀਆਂ ਤੋਂ ਉਤਰੇ। ਉਸ ਨੇ ਅਸਲ ਵਿੱਚ 1970 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਸਜਿਦ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਇਸਦੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਨਯੋਗ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਬੋਹਰਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਾਂਝ ਹੈ ਜੋ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਬੋਹਰਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਮੌਕਾ ਹੋਵੇਗਾ।"
ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਸਜਿਦ ਦਾ ਨਾਂ 16ਵੇਂ ਫਾਤਿਮ ਖਲੀਫਾ ਅਲ-ਹਕੀਮ ਬਿ-ਅਮਰ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਦਾਊਦੀ ਬੋਹਰਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ "ਅਲ-ਹਕੀਮ ਬੇ ਅਮਰ ਅੱਲ੍ਹਾ" ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰਕ ਅਤੇ ਇਮਾਮ ਮੁਸਤਫਾ ਅਲ-ਸਯਦ ਅਲ-ਅਜਬਾਵੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਇਸ ਮਸਜਿਦ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ "ਅਲ-ਅਜ਼ੀਜ਼ ਬਿੱਲਾ" ਦੁਆਰਾ ਸਾਲ 380 ਹਿਜਰੀ, 990 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ ਬਦਲ ਕੇ ਅਲ-ਅਨਵਰ ਮਸਜਿਦ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ।
ਫਾਤਿਮੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਮਸਜਿਦਾਂ ਨੂੰ "ਅਲ-ਨੂਰ" ਨਾਮ ਦੇ ਡੈਰੀਵੇਟਿਵ ਦੁਆਰਾ ਬੁਲਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰ ਅਲ-ਹਕੀਮ ਬੀ ਅਮਰ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦੁਆਰਾ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ 403 ਹਿਜਰੀ, 1012 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਯਾਨੀ ਇਸਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ 22 ਸਾਲ ਲੱਗੇ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਲ-ਹਕੀਮ ਨੇ 11 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਸੱਤਾ ਸੰਭਾਲੀ ਅਤੇ 33 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਬੋਹੜਾ ਬਰਾਦਰੀ ਆਈ. ਉਸ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਾਦਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਮਸਜਿਦ ਦਾ ਮੁੜ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਵਾਇਆ। ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਜ਼ਾ ਮੁਰੰਮਤ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈ ਸੀ। ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਅਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਪੰਜ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਮਾਜ਼ਾਂ ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚ ਅਦਾ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਸਰ ਅਤੇ ਈਸ਼ਾ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਧਾਰਮਿਕ ਪਾਠ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਮਸਜਿਦ ਦਾ ਦੌਰਾ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਮਸਜਿਦ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਸਜਿਦ ਮਿਸਰੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ ਫਾਤਿਮੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਦੌਰੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬੋਹਰਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੇ ਤਿਆਰੀਆਂ ਕਰ ਲਈਆਂ ਹਨ। ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਕਾਰਪੇਟ ਅਤੇ ਪਰਦੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਦਾਊਦੀ ਬੋਹਰਾ ਮੁਸਲਿਮ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਪਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਫਾਤਿਮੀ ਇਸਮਾਈਲੀ ਤੈਯਬੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨੂੰ ਮੰਨਦਾ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਭਾਈਚਾਰਾ ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਯਮਨ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੇ 11ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈ। ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾਊਦੀ ਬੋਹਰਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧ ਰਹੇ ਹਨ। (ਪੀਟੀਆਈ-ਭਾਸ਼ਾ)