ਇੰਫਾਲ: ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਕੁੱਕੀ ਅਤੇ ਮੇਤੇਈ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦਰਮਿਆਨ ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਦਾ ਦੌਰ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਹਿੰਸਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਅਜਿਹੀ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਜਾਣ ਕੇ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਦਿਲ ਡੁੱਬ ਜਾਵੇਗਾ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ। ਉਸ ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਾਂ ਆਪਣੇ ਅੱਠ ਸਾਲ ਦੇ ਬੱਚੇ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਹਸਪਤਾਲ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਵੀ ਬੈਠੇ ਸਨ। ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਤਿੰਨਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।ਇਹ ਘਟਨਾ ਇਰੋਇਸੈਂਬਾ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰੀ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਦੀ ਇੱਕ ਘਟਨਾ ਦੌਰਾਨ ਬੱਚੇ ਦੇ ਸਿਰ ਵਿੱਚ ਗੋਲੀ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਟੋਸਿੰਗ ਹੈਂਗਿੰਗ, ਮੀਨਾ ਹੈਂਗਿੰਗ ਅਤੇ ਲਿਡੀਆ ਲੋਰੇਨਬੌਮ ਵਜੋਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਤੋਸਿੰਗ ਅੱਠ ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ, ਮੀਨਾ 45 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ। ਲਿਡੀਆ 37 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ। ਇਹ ਪਰਿਵਾਰ ਮਾਈਤੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸੀ। ਉਹ ਡੇਰੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਘਟਨਾ ਐਤਵਾਰ ਦੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅੱਜ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋ ਰਹੀ ਹਿੰਸਾ : ਜਿਸ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਇਹ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ ਉਹ ਕਾਕਚਿੰਗ ਇਲਾਕਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਕੁੱਕੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਹਨ। ਇਹ ਕਾਂਗਪੋਕਪੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨੇੜੇ ਮੇਤੇਈ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦਾ ਫੇਏਂਗ ਪਿੰਡ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਝਗੜਾ ਕੁੱਕੀ, ਨਾਗਾ ਅਤੇ ਮੇਤੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਮਾਈਤੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। 53 ਫੀਸਦੀ ਆਬਾਦੀ ਮਾਈਤੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਹੈ। ਨਾਗਾ ਅਤੇ ਕੁਕੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 40 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਫੌਰੀ ਕਾਰਨ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦਾ ਹੁਕਮ ਹੈ। ਇਸ ਹੁਕਮ ਵਿੱਚ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਮਾਈਤੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਕਬਾਇਲੀ ਦਰਜਾ ਦੇਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਹੁਕਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਾਗਾ ਅਤੇ ਕੁਕੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੇ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਇਸ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ। ਕੁਕੀ ਅਤੇ ਨਾਗਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਕਿ ਮਾਈਤੀ ਨੂੰ ਕਬਾਇਲੀ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਸੀਲੇ ਵੰਡੇ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੋ ਵੀ ਸਹੂਲਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਹ ਵੰਡ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਇਸ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬੀਰੇਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ। ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਖੁਦ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਮਣੀਪੁਰ 'ਚ ਰਹੇ। ਉੱਥੇ ਉਹ ਸਮਾਜ ਦੇ ਸਾਰੇ ਵਰਗਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇ। ਕੁਕੀ, ਨਾਗਾ ਅਤੇ ਮਾਈਤੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ। ਫੌਜ ਮੁਖੀ ਮਣੀਪੁਰ ਵੀ ਗਏ ਸਨ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਹਿੰਸਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਜਾਰੀ ਹਨ। ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕ ਡੇਰੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਉਂਕਿ ਬੀਰੇਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਅਫੀਮ ਦੀ ਖੇਤੀ ਵਿਰੁੱਧ ਸਖਤ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁੱਕੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਜਾਂ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਇਸ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਰੋਸ ਹੈ। ਕੂਕੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਵੀ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਇੱਕੋ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਨ।
