Shimla Landslide: ਸ਼ਿਮਲਾ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਬਰਕਰਾਰ, 60 ਘਰ ਖਾਲੀ ਕਰਵਾਏ, ਸੈਂਕੜੇ ਪਰਿਵਾਰ ਬੇਘਰ

ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ 'ਚ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਨੇ ਕਾਫੀ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾਈ ਹੈ। ਰਾਜਧਾਨੀ ਸ਼ਿਮਲਾ 'ਚ ਵੀ ਲਗਾਤਾਰ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਕਾਰਨ ਖ਼ਤਰਾ ਵਧਣ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤਰੇੜਾਂ ਆ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਅਹਿਤਿਆਤ ਵਜੋਂ ਕਈ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਵਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਸ਼ਿਮਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕ ਬੇਘਰ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।

ਸ਼ਿਮਲਾ: ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ 'ਚ ਢਿੱਗਾਂ ਡਿੱਗਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਚ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਚ ਮਕਾਨਾਂ ਦੇ ਡਿੱਗਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸ਼ਿਮਲਾ ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਰੀਬ 60 ਘਰ ਖਾਲੀ ਕਰਵਾਏ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਕਰੀਬ 150 ਪਰਿਵਾਰ ਬੇਘਰ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸੰਕਟ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਕੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਪਰਿਵਾਰ ਕਦੋਂ ਤੱਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਗੇ, ਇਹ ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਹੈ।

ਸੈਂਕੜੇ ਪਰਿਵਾਰ ਬੇਘਰ: ਸ਼ਿਮਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਾਰ ਮੀਂਹ ਨੇ ਭਾਰੀ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾਈ ਹੈ। ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਕਾਰਨ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਾਪਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਮਕਾਨ ਇਸ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਸ਼ਿਮਲਾ ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਰੀਬ 60 ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ 150 ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਕੋਲ ਰਹਿਣ ਲਈ ਛੱਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਕੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੇ ਘਰ ਰਾਤ ਕੱਟ ਰਹੇ ਹਨ।

ਰਾਜਧਾਨੀ 'ਚ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਖ਼ਰਾਬ: ਸ਼ਿਮਲਾ ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅਜਿਹਾ ਹਾਦਸਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਇੰਨੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਪਹਿਲਾਂ ਕੁਝ ਕੁ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਘਰ ਖਾਲੀ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਇਕੱਲੇ ਸ਼ਿਮਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਨਗਰ 'ਚ ਕਰੀਬ 40 ਘਰ ਖਾਲੀ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਲੇਟਰ ਹਾਊਸ ਵੱਲ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਨਾਲ ਛੇ ਘਰ ਢਹਿ ਗਏ ਸਨ। ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਮੰਦਰ ਅਤੇ ਮੰਡਯਾਲ ਕਲੋਨੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਤਰੇੜਾਂ ਆ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਈ ਪਰਿਵਾਰ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਦਾ ਸਮਾਨ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕੱਢ ਸਕੇ। ਇੱਥੇ ਰਵਿਦਾਸ ਕਲੋਨੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਈ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤਰੇੜਾਂ ਆ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਅੱਠ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਖਾਲੀ ਕਰਵਾ ਲਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਾਮਾਨ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੇ ਘਰ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਮਲਾ: ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੋਅਰ ਸਮਰਹਿਲ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਐਮਆਈ ਰੂਮ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਛੇ ਇਮਾਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਤਰੇੜਾਂ ਆਉਣ ਕਾਰਨ ਖਾਲੀ ਕਰਵਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਰੀਬ ਦਸ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਬੈਨਮੋਰ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਥਾਂ ’ਤੇ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਨਗਰ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਲਾਲਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਆਫ਼ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਕਲੋਨੀ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਵੀ ਕੁਝ ਕੁਆਰਟਰ ਖਾਲੀ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕੋਮਲੀ ਬੈਂਕ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਵੱਡੀਆਂ ਤਰੇੜਾਂ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਇਹਤਿਆਤ ਵਜੋਂ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਚਾਰ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਵਾ ਲਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਕੋਈ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਲੋਕ ਦਹਿਸ਼ਤ ਦੇ ਸਾਏ 'ਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਹੋਰਨਾਂ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਮਾਰਤਾਂ ਨੂੰ ਖਤਰਾ ਹੈ।

ਰਹਿਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਹੇ ਮਕਾਨ : ਸ਼ਿਮਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਮਕਾਨਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਵੈਸੇ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਿਮਲਾ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਰਮਚਾਰੀ ਹਨ। ਸਰਕਾਰੀ ਮਕਾਨਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਕਿਰਾਏ ਦੇ ਮਕਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਹ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕੇਂਦਰ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਕਾਲਜ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਵੱਡੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਹਨ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਿੱਖਿਆ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਮਾਪੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਲਈ ਉਪਰੀ ਸ਼ਿਮਲਾ 'ਚ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਕਮਰੇ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਸੈਰ ਸਪਾਟੇ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇੱਥੇ ਇਮਾਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਟਲ ਅਤੇ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਵੀ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਇੱਥੇ ਕਿਰਾਏ ਲਈ ਕਮਰਿਆਂ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਘਰ ਅਚਾਨਕ ਆਈ ਤਬਾਹੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖਾਲੀ ਹੋ ਗਏ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਹੋਰ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਮਕਾਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਹੇ।

ਪੁਨਰਵਾਸ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਇੱਕ ਚੁਣੌਤੀ ਬਣ ਗਿਆ: ਸ਼ਿਮਲਾ ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਨਗਰ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਆਵਾਸ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਕੁਝ ਮਕਾਨ ਖਾਲੀ ਪਏ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਕੁ ਗਰੀਬ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਐਡਜਸਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਇੰਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਦੇਣ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੈ। ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਲੋਕ ਚਿੰਤਤ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਰਾਹਤ ਕੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਰਹਿਣਗੇ।