ETV Bharat / bharat

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੀ ਦਸਤਕ! ਜਾਣੋ ਮਾਈਕੋਪਲਾਜ਼ਮਾ ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੇ ਕੀ ਹਨ ਲੱਛਣ

Sycoplasma pneumonia in India: ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਅਕਤੂਬਰ 2023 ਦਰਮਿਆਨ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਏਮਜ਼ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਮਾਈਕੋਪਲਾਜ਼ਮਾ ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੇ ਸੱਤ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਮਰੀਜ਼ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਨਿਮੋਨੀਆ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣ ਕੀ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ...

Chinese pneumonia in India
Chinese pneumonia in India
author img

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Dec 9, 2023, 9:09 AM IST

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਚੀਨ 'ਚ ਮਾਈਕੋਪਲਾਜ਼ਮਾ ਨਿਮੋਨੀਆ (Mycoplasma Pneumonia) ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਡਰੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਹੁਣ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਸਤਕ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਅਕਤੂਬਰ 2023 ਦਰਮਿਆਨ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਏਮਜ਼ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਸੱਤ ਨਮੂਨੇ ਪਾਜ਼ੇਟਿਵ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਹਸਪਤਾਲ ਲੋਕਨਾਇਕ 'ਚ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਜੀਟੀਬੀ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਲੋਕ ਸੰਪਰਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਡਾ: ਰਜਤ ਝਾਂਬ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੇ ਦੋ-ਚਾਰ ਕੇਸ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਸਾਧਾਰਨ ਕੇਸ ਹਨ।

ਚੀਨ 'ਚ ਇਸ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਵਧਣ ਨਾਲ ਭਾਰਤ 'ਚ ਵੀ ਚਿੰਤਾ ਵਧ ਗਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਚਾਰ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ 2019 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਚੀਨ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ 'ਚ ਫੈਲ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੌਲਾਨਾ ਆਜ਼ਾਦ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਮੈਡੀਸਨ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ: ਸੁਨੀਲਾ ਗਰਗ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ ਮਾਈਕੋਪਲਾਜ਼ਮਾ ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੀ ਲਾਗ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਤ ਸੰਕਰਮਣ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੁਆਰਾ ਨਹੀਂ ਫੈਲਦਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਸਮੇਤ ਹਰ ਥਾਂ ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਸਮੇਂ ਚਿੰਤਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਕੀ ਹੈ ਨਮੂਨੀਆ : ਨਿਮੋਨੀਆ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿਚ ਤਕਲੀਫ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਨਿਮੋਨੀਆ ਬੈਕਟੀਰੀਆ, ਵਾਇਰਸ ਅਤੇ ਫੰਗਸ ਵਰਗੇ ਤਿੰਨ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਨਮੂਨੀਆ ਬੱਚਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਫਾਈ ਵੱਲ ਵੱਧ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਨਿਮੋਨੀਆ ਇੱਕ ਛੂਤ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦਾ ਡਰ ਹੈ। ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਖੰਘਣ ਅਤੇ ਛਿੱਕਣ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਮੂਨੀਆ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਕੁਝ ਨੂੰ ਮਾਈਕੋਪਲਾਜ਼ਮਾ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਲਾਗ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਨੂੰ ਫਲੂ ਵਰਗੀ ਲਾਗ ਨਾਲ ਨਿਮੋਨੀਆ ਹੈ। ਬੱਚਾ ਜਿੰਨਾ ਛੋਟਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਨਿਮੋਨੀਆ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਓਨਾ ਹੀ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਬੱਚਾ ਵੱਡਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਵੀ ਵਧਦੀ ਹੈ।

ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ (Types of Pneumonia)

  • ਸਟ੍ਰੈਪਟੋਕਾਕਸ ਨਿਮੋਨੀਆ
  • ਲੀਜੀਓਨੇਲਾ ਨਿਉਮੋਫਿਲਾ ਨਿਮੋਨੀਆ
  • ਮਾਈਕੋਪਲਾਜ਼ਮਾ ਨਮੂਨੀਆ

ਵਾਇਰਸ ਜੋ ਗੰਭੀਰ ਨਮੂਨੀਆ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ

  • ਰੈਸਪੀਰੇਟਰੀ ਸਿਨਸੀਸ਼ਿਅਲ ਵਾਇਰਸ
  • ਕੋਵਿਡ-19 ਵਾਇਰਸ

ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੇ ਲੱਛਣ(Symptoms of Pneumonia)

  • ਜਦੋਂ ਨਮੂਨੀਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਫਲੂ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
  • ਨਿਮੋਨੀਆ ਦਾ ਮੁੱਖ ਲੱਛਣ ਖੰਘ ਹੈ।
  • ਮਰੀਜ਼ ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ।
  • ਬਲਗ਼ਮ ਨਾਲ ਖੰਘ ਹੋਣਾ।
  • ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਪਸੀਨਾ ਅਤੇ ਕੰਬਣੀ ਵੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
  • ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਾਂ ਉਹ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸਾਹ ਲੈਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
  • ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ।
  • ਬੇਚੈਨੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣਾ।
  • ਭੁੱਖ ਦੀ ਕਮੀ।

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਚੀਨ 'ਚ ਮਾਈਕੋਪਲਾਜ਼ਮਾ ਨਿਮੋਨੀਆ (Mycoplasma Pneumonia) ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਡਰੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਹੁਣ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਸਤਕ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਅਕਤੂਬਰ 2023 ਦਰਮਿਆਨ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਏਮਜ਼ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਸੱਤ ਨਮੂਨੇ ਪਾਜ਼ੇਟਿਵ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਹਸਪਤਾਲ ਲੋਕਨਾਇਕ 'ਚ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਜੀਟੀਬੀ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਲੋਕ ਸੰਪਰਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਡਾ: ਰਜਤ ਝਾਂਬ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੇ ਦੋ-ਚਾਰ ਕੇਸ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਸਾਧਾਰਨ ਕੇਸ ਹਨ।

ਚੀਨ 'ਚ ਇਸ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਵਧਣ ਨਾਲ ਭਾਰਤ 'ਚ ਵੀ ਚਿੰਤਾ ਵਧ ਗਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਚਾਰ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ 2019 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਚੀਨ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ 'ਚ ਫੈਲ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੌਲਾਨਾ ਆਜ਼ਾਦ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਮੈਡੀਸਨ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ: ਸੁਨੀਲਾ ਗਰਗ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ ਮਾਈਕੋਪਲਾਜ਼ਮਾ ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੀ ਲਾਗ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਤ ਸੰਕਰਮਣ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੁਆਰਾ ਨਹੀਂ ਫੈਲਦਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਸਮੇਤ ਹਰ ਥਾਂ ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਸਮੇਂ ਚਿੰਤਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਕੀ ਹੈ ਨਮੂਨੀਆ : ਨਿਮੋਨੀਆ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿਚ ਤਕਲੀਫ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਨਿਮੋਨੀਆ ਬੈਕਟੀਰੀਆ, ਵਾਇਰਸ ਅਤੇ ਫੰਗਸ ਵਰਗੇ ਤਿੰਨ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਨਮੂਨੀਆ ਬੱਚਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਫਾਈ ਵੱਲ ਵੱਧ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਨਿਮੋਨੀਆ ਇੱਕ ਛੂਤ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦਾ ਡਰ ਹੈ। ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਖੰਘਣ ਅਤੇ ਛਿੱਕਣ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਮੂਨੀਆ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਕੁਝ ਨੂੰ ਮਾਈਕੋਪਲਾਜ਼ਮਾ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਲਾਗ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਨੂੰ ਫਲੂ ਵਰਗੀ ਲਾਗ ਨਾਲ ਨਿਮੋਨੀਆ ਹੈ। ਬੱਚਾ ਜਿੰਨਾ ਛੋਟਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਨਿਮੋਨੀਆ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਓਨਾ ਹੀ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਬੱਚਾ ਵੱਡਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਵੀ ਵਧਦੀ ਹੈ।

ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ (Types of Pneumonia)

  • ਸਟ੍ਰੈਪਟੋਕਾਕਸ ਨਿਮੋਨੀਆ
  • ਲੀਜੀਓਨੇਲਾ ਨਿਉਮੋਫਿਲਾ ਨਿਮੋਨੀਆ
  • ਮਾਈਕੋਪਲਾਜ਼ਮਾ ਨਮੂਨੀਆ

ਵਾਇਰਸ ਜੋ ਗੰਭੀਰ ਨਮੂਨੀਆ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ

  • ਰੈਸਪੀਰੇਟਰੀ ਸਿਨਸੀਸ਼ਿਅਲ ਵਾਇਰਸ
  • ਕੋਵਿਡ-19 ਵਾਇਰਸ

ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੇ ਲੱਛਣ(Symptoms of Pneumonia)

  • ਜਦੋਂ ਨਮੂਨੀਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਫਲੂ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
  • ਨਿਮੋਨੀਆ ਦਾ ਮੁੱਖ ਲੱਛਣ ਖੰਘ ਹੈ।
  • ਮਰੀਜ਼ ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ।
  • ਬਲਗ਼ਮ ਨਾਲ ਖੰਘ ਹੋਣਾ।
  • ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਪਸੀਨਾ ਅਤੇ ਕੰਬਣੀ ਵੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
  • ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਾਂ ਉਹ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸਾਹ ਲੈਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
  • ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ।
  • ਬੇਚੈਨੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣਾ।
  • ਭੁੱਖ ਦੀ ਕਮੀ।
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.