ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਅੱਠਵੇਂ ਦਿਨ ਯਾਨੀ ਅਸ਼ਟਮੀ ਤਿਥੀ 'ਤੇ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦਾ ਕਾਨੂੰਨ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਇਹ ਸ਼ਨੀਵਾਰ 9 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਹੈ। ਅਸ਼ਟਮੀ ਤਿਥੀ ਦੇਵੀ ਮਹਾਗੌਰੀ ਦਾ ਦਿਨ ਹੈ। ਅਸ਼ਟਮੀ ਅਤੇ ਨਵਮੀ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਖਾਸ ਦਿਨ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਲੜੀਆਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਹਵਨ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜੋਤੀਸ਼ਾਚਾਰੀਆ ਡਾ. ਅਨੀਸ਼ ਵਿਆਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮਾਰਕੰਡੇ ਪੁਰਾਣ ਵਿਚ ਅਸ਼ਟਮੀ ਤਰੀਕ 'ਤੇ ਦੇਵੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਜਿਸ ਅਨੁਸਾਰ ਅਸ਼ਟਮੀ 'ਤੇ ਦੇਵੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਦੂਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਘਰ 'ਚ ਕਦੇ ਵੀ ਗਰੀਬੀ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ। ਨਵਰਾਤਰੀ ਵਿੱਚ ਅਸ਼ਟਮੀ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ 'ਤੇ, ਇਕ ਵੀ ਤਰੀਕ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਕਾਰਨ, ਨਵਰਾਤਰੀ ਨੌਂ ਦਿਨ ਰਹਿ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਸਾਲ ਅਸ਼ਟਮੀ 9 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਮਨਾਈ ਜਾਵੇਗੀ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਅਸ਼ਟਮੀ ਤਿਥੀ ਨੂੰ ਕੰਨਿਆ ਪੂਜਾ ਨਾਲ ਹੀ ਵਰਤ ਤੋੜਦੇ ਹਨ। ਜਦਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕ ਰਾਮ ਨੌਮੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਲੜਕੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਕੇ ਵਰਤ ਤੋੜਦੇ ਹਨ।
ਅਸ਼ਟਮੀ ਦੇ ਦਿਨ ਮਾਂ ਮਹਾਗੌਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ : ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਅੱਠਵੇਂ ਦਿਨ ਨੂੰ ਅਸ਼ਟਮੀ ਤਿਥੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦੇ ਅੱਠਵੇਂ ਰੂਪ ਮਹਾਗੌਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦਾ ਨਿਯਮ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਅਸ਼ਟਮੀ ਤਿਥੀ ਸ਼ਨੀਵਾਰ 9 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਪੈ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਕੰਨਿਆ ਪੂਜਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹਵਨ ਕਰਕੇ ਵਰਤ ਤੋੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ੁਭ ਮੁਹੂਰਤ : ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਅਸ਼ਟਮੀ 08 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਰਾਤ 11:05 ਵਜੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ, ਜੋ ਕਿ 10 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 01:24 ਵਜੇ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਅਭਿਜੀਤ ਮੁਹੂਰਤ 09 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ 12:03 ਵਜੇ ਤੋਂ 12:53 ਵਜੇ ਤੱਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਾਲ 09 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 01:50 ਤੋਂ 03:37 ਵਜੇ ਤੱਕ ਰਹੇਗਾ। ਬ੍ਰਹਮਾ ਮੁਹੂਰਤਾ ਸਵੇਰੇ 04:39 ਤੋਂ 05:27 ਤੱਕ ਹੋਵੇਗਾ।
ਕੰਨਿਆ ਪੂਜਨ ਮੁਹੂਰਤ : ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੀ ਅਸ਼ਟਮੀ ਤਾਰੀਖ ਨੂੰ ਦਿਨ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ 11:58 ਮਿੰਟ ਤੋਂ 12:48 ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਕੰਨਿਆ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕੰਨਿਆ ਪੂਜਨ: ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਲੜਕੀ ਇਸ ਦਿਨ ਪੂਜਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਅਸ਼ਟਮੀ 'ਤੇ ਲੜਕੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਣ ਲਓ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਸ਼ਟਮੀ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਕੰਨਿਆ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਅਸ਼ਟਮੀ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਲੜਕੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਪਰੋਸਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਦੇਵੀ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਇਸ ਅਸ਼ਟਮੀ 'ਤੇ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਲੋੜਵੰਦ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕੰਨਿਆ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਦੇ ਸ਼ਸਤਰਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ : ਅਸ਼ਟਮੀ 'ਤੇ ਮਾਂ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਪੂਜਾ ਕਰੋ। ਇਸ ਦਿਨ ਦੇਵੀ ਦੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਰੀਕ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਪੂਜਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਬਲੀਦਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਦੇਵੀ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਲਈ ਹਵਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦੇਵੀ ਦਾ ਰੂਪ ਮੰਨ ਕੇ 9 ਲੜਕੀਆਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਛਕਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਦੁਰਗਾਸ਼ਟਮੀ 'ਤੇ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਚੜ੍ਹਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਪੂਜਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਤ ਨੂੰ ਜਾਗਦੇ ਹੋਏ ਭਜਨ, ਕੀਰਤਨ, ਨਾਚ ਆਦਿ ਮਨਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
ਅਸ਼ਟਮੀ ਹੈ ਜਯਾ ਤਿਥੀ : ਜੋਤਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਅਸ਼ਟਮੀ ਤਿਥੀ ਨੂੰ ਬਲਵਤੀ ਅਤੇ ਵਿਆਧੀ ਨਾਸ਼ਕ ਤਿਥੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਦੇਵਤਾ ਸ਼ਿਵ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਜਯਾ ਤਿਥੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਾਮ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਤਰੀਕ 'ਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੰਮਾਂ 'ਚ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਰੀਕ 'ਤੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕੰਮ ਹਮੇਸ਼ਾ ਪੂਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਸ਼ਟਮੀ ਤਿਥੀ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕੰਮ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨੀ ਹੈ। ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਅਸ਼ਟਮੀ ਤਿਥੀ ਦਾ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦਾ ਜਨਮ ਵੀ ਅਸ਼ਟਮੀ ਤਿਥੀ ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਮਹੱਤਵ : ਅਸ਼ਟਮੀ ਤਿਥੀ 'ਤੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੰਤਰਾਂ ਅਤੇ ਕਰਮਕਾਂਡਾਂ ਨਾਲ ਪੂਜਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ, ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ, ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ, ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ, ਜਿੱਤ, ਸਿਹਤ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਅਸ਼ਟਮੀ ਅਤੇ ਨਵਮੀ 'ਤੇ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਅਤੇ ਦੁੱਖ ਦੂਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ 'ਤੇ ਜਿੱਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਤਾਰੀਖ ਅਤਿਅੰਤ ਲਾਭਕਾਰੀ, ਪਵਿੱਤਰ, ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਅਤੇ ਧਰਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੀ ਹੈ।
Disclaimer: ਇੱਥੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਿਰਫ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇਹ ਦੱਸਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ETV Bharat ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ, ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਾਂ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਸਬੰਧਤ ਮਾਹਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰੋ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਗਰਮੀ ਦੇ ਮੌਸਮ 'ਚ ਨਿੰਬੂ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਹੋਇਆ ਮੁਸ਼ਕਿਲ, ਆਸਮਾਨੀ ਚੜ੍ਹੇ ਨਿੰਬੂ ਦੇ ਭਾਅ