ETV Bharat / bharat

ਗੋਰਖਪੁਰ: ਰਾਪਤੀ ਨਦੀ 'ਚ ਛਾਲਾਂ ਮਾਰ ਰਹੀਆਂ ਡਾਲਫਿਨ, ਜੰਗਲਾਤ ਵਿਭਾਗ ਚਲਾਏਗਾ ਬਚਾਅ ਮੁਹਿੰਮ

author img

By

Published : May 5, 2022, 8:20 PM IST

ਗੋਰਖਪੁਰ 'ਚੋਂ ਵਹਿਣ ਵਾਲੀ ਰਾਪਤੀ ਨਦੀ 'ਚ ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਡਾਲਫਿਨ ਦੇਖੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜੰਗਲਾਤ ਵਿਭਾਗ ਕੋਲ ਇੱਕ ਡਾਲਫਿਨ ਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਛਾਲ ਮਾਰਨ ਦੀ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਪਤੀ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਡਾਲਫਿਨ ਦਾ ਠਹਿਰਨਾ ਇੱਕ ਸ਼ੁਭ ਸੰਕੇਤ ਹੈ।

ਰਾਪਤੀ ਨਦੀ 'ਚ ਛਾਲਾਂ ਮਾਰ ਰਹੀਆਂ ਡਾਲਫਿਨ
ਰਾਪਤੀ ਨਦੀ 'ਚ ਛਾਲਾਂ ਮਾਰ ਰਹੀਆਂ ਡਾਲਫਿਨ

ਗੋਰਖਪੁਰ: ਗੰਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਡਾਲਫਿਨ ਅੱਜ-ਕੱਲ ਗੋਰਖਪੁਰ ਵਿੱਚੋਂ ਵਹਿਣ ਵਾਲੀ ਰਾਪਤੀ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਹੇਠ ਛਾਲਾਂ ਮਾਰਦੇ ਦੇਖ ਕੇ ਖੁਸ਼ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਜੰਗਲਾਤ ਵਿਭਾਗ ਕੋਲ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਵਣ ਵਿਭਾਗ ਰਾਪਤੀ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਡੌਲਫਿਨ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨੂੰ ਸ਼ੁਭ ਸੰਕੇਤ ਮੰਨਦਾ ਹੈ।

ਡੀਐਫਓ ਵਿਕਾਸ ਯਾਦਵ ਅਨੁਸਾਰ ਅਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਪਤੀ ਨਦੀ ਦਾ ਪਾਣੀ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਾਫ਼ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਡਾਲਫਿਨ ਅਕਸਰ ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਈਟੀਵੀ ਇੰਡੀਆ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਡੌਲਫਿਨ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕੰਢੇ ਵਸੇ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸੰਭਾਲ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਇਸ ਜਲ ਜੀਵ ਨੂੰ ਕੋਈ ਖ਼ਤਰਾ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਨਦੀ ਦਾ ਪਾਣੀ ਹੋਰ ਸ਼ੁੱਧ ਹੋਵੇਗਾ।

ਡੀਐਫਓ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਡਾਲਫਿਨ ਜਲਜੀ ਜੀਵ ਹਨ। ਰਾਪਤੀ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਦਿੱਖ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਰ ਡੌਲਫਿਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਉਪਰਾਲੇ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਡੌਲਫਿਨ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਗੰਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਰਾਪਤੀ ਨਦੀ 'ਚ ਛਾਲਾਂ ਮਾਰ ਰਹੀਆਂ ਡਾਲਫਿਨ

ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨਮਾਮੀ ਗੰਗੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸਦੀ ਗਣਨਾ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਲਾਭ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਗੋਰਖਪੁਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਤਹਿਤ ਕੰਮ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਰਾਪਤੀ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਡੌਲਫਿਨ ਦੀ ਖੋਜ ਬਾਰੇ ਵੀ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਆਪਣੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵੀ ਵਧਾਏਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਜਲ ਜੀਵ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਖਤਰੇ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੇਗਾ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਅਜ਼ਾਦੀ ਰੈਲੀ ਮਾਮਲਾ: ਜਿਗਨੇਸ਼ ਮੇਵਾਨੀ ਸਮੇਤ 9 ਹੋਰਾਂ ਨੂੰ 3 ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸਜ਼ਾ

ਡੀਐਫਓ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡਾਲਫਿਨ ਵਾਤਾਵਰਨ ਲਈ ਲਾਹੇਵੰਦ ਜੀਵ ਹਨ। ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਇਸ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੈ ਕਿ ਨਦੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਫ ਸੁਥਰਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸਫਲਤਾ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦਰਿਆਈ ਖੇਤਰ ਦੇ ਜੰਗਲਾਤ ਬੀਟ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ’ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਰਾਪਤੀ ਨਦੀ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਫਾਈ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਅਹਿਮ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਡਰੇਨਾਂ ਦਾ ਗੰਦਾ ਪਾਣੀ ਸਿੱਧਾ ਦਰਿਆ ਵਿੱਚ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਨਿਗਮ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੱਲੋਂ ਨੀਰੀ (ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਐਨਵਾਇਰਮੈਂਟਲ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ) ਨਾਲ ਹੋਏ ਸਮਝੌਤੇ ਕਾਰਨ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦੇ ਕਈ ਨੁਕਤੇ ਅਪਣਾ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਦਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦਰਿਆ ਦਾ ਪਾਣੀ ਸਾਫ਼ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਗੋਰਖਪੁਰ: ਗੰਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਡਾਲਫਿਨ ਅੱਜ-ਕੱਲ ਗੋਰਖਪੁਰ ਵਿੱਚੋਂ ਵਹਿਣ ਵਾਲੀ ਰਾਪਤੀ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਹੇਠ ਛਾਲਾਂ ਮਾਰਦੇ ਦੇਖ ਕੇ ਖੁਸ਼ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਜੰਗਲਾਤ ਵਿਭਾਗ ਕੋਲ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਵਣ ਵਿਭਾਗ ਰਾਪਤੀ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਡੌਲਫਿਨ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨੂੰ ਸ਼ੁਭ ਸੰਕੇਤ ਮੰਨਦਾ ਹੈ।

ਡੀਐਫਓ ਵਿਕਾਸ ਯਾਦਵ ਅਨੁਸਾਰ ਅਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਪਤੀ ਨਦੀ ਦਾ ਪਾਣੀ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਾਫ਼ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਡਾਲਫਿਨ ਅਕਸਰ ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਈਟੀਵੀ ਇੰਡੀਆ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਡੌਲਫਿਨ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕੰਢੇ ਵਸੇ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸੰਭਾਲ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਇਸ ਜਲ ਜੀਵ ਨੂੰ ਕੋਈ ਖ਼ਤਰਾ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਨਦੀ ਦਾ ਪਾਣੀ ਹੋਰ ਸ਼ੁੱਧ ਹੋਵੇਗਾ।

ਡੀਐਫਓ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਡਾਲਫਿਨ ਜਲਜੀ ਜੀਵ ਹਨ। ਰਾਪਤੀ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਦਿੱਖ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਰ ਡੌਲਫਿਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਉਪਰਾਲੇ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਡੌਲਫਿਨ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਗੰਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਰਾਪਤੀ ਨਦੀ 'ਚ ਛਾਲਾਂ ਮਾਰ ਰਹੀਆਂ ਡਾਲਫਿਨ

ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨਮਾਮੀ ਗੰਗੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸਦੀ ਗਣਨਾ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਲਾਭ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਗੋਰਖਪੁਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਤਹਿਤ ਕੰਮ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਰਾਪਤੀ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਡੌਲਫਿਨ ਦੀ ਖੋਜ ਬਾਰੇ ਵੀ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਆਪਣੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵੀ ਵਧਾਏਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਜਲ ਜੀਵ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਖਤਰੇ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੇਗਾ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਅਜ਼ਾਦੀ ਰੈਲੀ ਮਾਮਲਾ: ਜਿਗਨੇਸ਼ ਮੇਵਾਨੀ ਸਮੇਤ 9 ਹੋਰਾਂ ਨੂੰ 3 ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸਜ਼ਾ

ਡੀਐਫਓ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡਾਲਫਿਨ ਵਾਤਾਵਰਨ ਲਈ ਲਾਹੇਵੰਦ ਜੀਵ ਹਨ। ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਇਸ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੈ ਕਿ ਨਦੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਫ ਸੁਥਰਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸਫਲਤਾ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦਰਿਆਈ ਖੇਤਰ ਦੇ ਜੰਗਲਾਤ ਬੀਟ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ’ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਰਾਪਤੀ ਨਦੀ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਫਾਈ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਅਹਿਮ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਡਰੇਨਾਂ ਦਾ ਗੰਦਾ ਪਾਣੀ ਸਿੱਧਾ ਦਰਿਆ ਵਿੱਚ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਨਿਗਮ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੱਲੋਂ ਨੀਰੀ (ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਐਨਵਾਇਰਮੈਂਟਲ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ) ਨਾਲ ਹੋਏ ਸਮਝੌਤੇ ਕਾਰਨ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦੇ ਕਈ ਨੁਕਤੇ ਅਪਣਾ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਦਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦਰਿਆ ਦਾ ਪਾਣੀ ਸਾਫ਼ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.