ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਿਆਰੇ ਧਰਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਭਗਵਾਨ ਗੌਤਮ ਬੁੱਧ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਭਗਵਾਨ ਗੌਤਮ ਬੁੱਧ ਨੇ ਬੋਧ ਗਯਾ ਵਿਖੇ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਾਰਨਾਥ, ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿਖੇ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋਇਆ। ਅਹਿੰਸਾ, ਸੱਚਾਈ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਬੁੱਧ ਦੀਆਂ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਬਣ ਗਈਆਂ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮੰਦਰ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਦਰ ਕਿਹੜੇ ਹਨ।
ਮਹਾਬੋਧੀ ਮੰਦਿਰ, ਬਿਹਾਰ: ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਬੋਧ ਗਯਾ ਵਿਖੇ ਮਹਾਬੋਧੀ ਮੰਦਿਰ ਬੋਧੀਆਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਤੀਰਥ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਭਗਵਾਨ ਬੁੱਧ ਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਬੋਧੀ ਰੁੱਖ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਬੈਠ ਕੇ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਰੁੱਖ ਅਜੇ ਵੀ ਮੰਦਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਦਰ ਰਾਜਾ ਅਸ਼ੋਕ ਨੇ ਬਣਵਾਇਆ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਪੀਲੇ ਰੇਤਲੇ ਪੱਥਰ ਦੀ ਬਣੀ ਬੁੱਧ ਦੀ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮੂਰਤੀ ਵੀ ਹੈ।
ਸਾਰਨਾਥ ਮੰਦਿਰ, ਵਾਰਾਣਸੀ: ਸਾਰਨਾਥ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬੋਧੀ ਤੀਰਥ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਾਰਨਾਥ ਉਹ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਬੁੱਧ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇਸ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਰਾਜਾ ਅਸ਼ੋਕ ਨੇ ਬਣਵਾਇਆ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਦੇਖਣ ਲਈ ਕੁਝ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਚੌਖੰਡੀ ਸਟੂਪਾ, ਮੂਲਗੰਧਾ ਕੁਟੀ ਵਿਹਾਰ, ਧਮੇਕ ਸਟੂਪਾ ਅਤੇ ਧਰਮਰਾਜਿਕਾ ਸਟੂਪਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਦ ਵਾਟ ਥਾਈ ਮੰਦਿਰ, ਕੁਸ਼ੀਨਗਰ: ਇਹ ਮੰਦਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਕਿਸੇ ਖਜ਼ਾਨੇ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਧਿਆਨ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤ ਜਗ੍ਹਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸੁੰਦਰ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਹਾਲ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਵੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਾਲ ਸਿਮਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਥਾਨ ਦੀ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਆਭਾ ਇਸਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇੱਥੇ ਬੋਧੀ ਅਤੇ ਥਾਈ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਦੇਖੋਗੇ।
ਲਾਲ ਮੈਤ੍ਰੇਯ ਮੰਦਿਰ, ਲੇਹ: ਇਹ ਮੰਦਰ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਭਾਰਤੀ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਅਸਥਾਨ ਥਿਕਸੇ ਮੱਠ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਬੁੱਧ ਦੀ 49 ਫੁੱਟ ਉੱਚੀ ਮੂਰਤੀ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਇਸ ਸਥਾਨ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਮਹੱਤਤਾ ਲਈ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਤੋਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਅਤੇ ਯਾਤਰੀ ਇੱਥੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਮਹਾਪਰਿਨਿਰਵਾਨ ਮੰਦਿਰ, ਕੁਸ਼ੀਨਗਰ: ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੁਸ਼ੀਨਗਰ ਵਿਖੇ ਮਹਾਪਰਿਨਿਰਵਾਣ ਮੰਦਰ ਬੁੱਧ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਇਕ ਹੋਰ ਪਵਿੱਤਰ ਤੀਰਥ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਦਰ ਆਪਣੇ ਸੁੰਦਰ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਅਤੇ ਲਾਲ ਰੇਤਲੇ ਪੱਥਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕੰਮ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸਥਾਨਕ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਸਵਾਮੀ ਹਰਿਬਾਲਾ ਬੁੱਧ ਦੇ ਮਹਾਨ ਅਨੁਯਾਈਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨੇ ਇੱਥੇ ਇਸ ਮੰਦਰ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ।
ਗੋਲਡਨ ਪਗੋਡਾ ਮੰਦਿਰ, ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼: ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀ ਤਲਹਟੀ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਗੋਲਡਨ ਪਗੋਡਾ ਮੰਦਿਰ ਜਾਂ ਕੋਂਗਮੂ ਖਾਮ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਮਸਾਈ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ 20 ਹੈਕਟੇਅਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਦਾ ਮੁੱਖ ਆਕਰਸ਼ਣ ਇਸ ਦੇ 12 ਗੁੰਬਦ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ 2010 ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਥਰਵਾੜਾ ਬੋਧੀ ਮੰਦਰ, ਈਟਾਨਗਰ: ਇਹ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਬੋਧੀ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਸਥਾਨ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਅਤੇ ਸਿਮਰਨ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਦਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੁਦਰਤੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- Buddha Purnima: ਜਾਣੋ, ਅੱਜ ਵੈਸਾਖ ਪੂਰਨਿਮਾ ਦੇ ਦਿਨ ਇਸ਼ਨਾਨ ਅਤੇ ਦਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਮਹੱਤਵ
