ETV Bharat / bharat

ISRO ਜਾਂ NASA ਨਹੀਂ, ਇਸ ਭਾਰਤੀ ਨੇ ਚੰਨ 'ਤੇ ਲੱਭਿਆ ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਦਾ ਮਲਬਾ

author img

By

Published : Dec 3, 2019, 11:57 AM IST

Updated : Dec 3, 2019, 3:22 PM IST

ਚੰਦਰਯਾਨ -2  ਦੇ ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਦਾ ਮਲਬਾ ਲੱਭਣ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਮੰਗਲਵਾਰ ਤੋਂ ਹੀ ਸੁਰਖੀਆਂ 'ਚ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਦੀ ਖੋਜ ISRO ਜਾਂ NASA ਨੇ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਨੇ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਸ਼ਨਮੁਗਾ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ
ਸ਼ਨਮੁਗਾ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਚੰਦਰਯਾਨ -2 ਦੇ ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤਹ 'ਤੇ ਲੱਭ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਨਾਸਾ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਜਾਰੀ ਕਰ ਇਸ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਤਸਵੀਰ 'ਚ ਸਾਫ਼ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਦਾ ਮਲਬਾ ਇਸ ਦੇ ਕਰੈਸ਼ ਜਗ੍ਹਾ ਤੋਂ 750 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਮਿਲਿਆ ਹੈ।

ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਰੁਚੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਵੱਲੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਆਰਬਿਟਿੰਗ ਕੈਮਰੇ ਨਾਲ ਚੰਨ ਦੀ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦਾ ਨਰੀਖਣ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾਸਾ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ। ਭਾਰਤੀ ਵੱਲੋਂ ਮਿਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਾਸਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਚੰਦਰਯਾਨ -2 ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਦੀ ਕਰੈਸ਼ ਸਾਈਟ ਅਤੇ ਮਲਬੇ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ।

ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਦਾ ਪਤਾ ਸ਼ਨਮੁਗਾ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ ਨੇ ਲਗਾਇਆ ਜਿਸ ਨੇ ਖੁਦ ਲੂਨਰ ਰਿਕੋਨੇਸੈਂਸ ਆਰਬਿਟਲ ਕੈਮਰਾ (ਐਲਆਰਓਸੀ) ਨਾਲ ਤਸਵੀਰਾਂ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਨਾਸਾ ਅਤੇ ਐਰੀਜ਼ੋਨਾ ਸਟੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ ਕੀਤੀ। ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ ਨੇ ਉਸ ਮਲਬੇ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਦੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਭਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਉਹ ਜਗ੍ਹਾ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਜਿੱਥੇ ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਕ੍ਰੈਸ਼ ਹੋਇਆ ਸੀ।

ਚੰਦਰਯਾਨ -2 ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ
ਫ਼ੋਟੋ।

ਸ਼ਨਮੁਗਾ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ ਇੱਕ ਕੰਪਿਉਟਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਰ ਹੈ, ਜੋ ਚੇਨੱਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਕਨੀਕੀ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮਦੁਰਾਈ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਸ਼ਨਮੁਗਾ ਨੇ 17 ਸਤੰਬਰ, 14 ਅਤੇ 15 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 11 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਨਾਸਾ ਦੇ ਚੰਦਰ ਰਿਕੋਨੇਸੈਂਸ ਆਰਬਿਟਲ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀਆਂ ਫੋਟੋਆਂ ਲਈਆਂ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਿਰੰਤਰ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਦਾ ਆਖ਼ਿਰਕਾਰ ਮਲਬਾ ਮਿਲਿਆ।

ਚੰਦਰਯਾਨ -2 ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ
ਚੰਦਰਯਾਨ -2 ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ

ਇਸ ਸਫ਼ਲਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸ਼ਨਮੁੱਗਾ ਨੇ ਨਾਸਾ ਨੂੰ ਖੋਜ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਾਸਾ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਮੰਗਿਆ। ਆਖ਼ਿਰਕਾਰ, ਨਾਸਾ ਨੇ ਇਸ ਖੋਜ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਲਈ ਸ਼ਨਮੁਗਾ ਨੂੰ ਕ੍ਰੇਡਿਟ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸ਼ਨਮੁਗਾ ਦੀ ਈਮੇਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਨਾਸਾ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵਿਗਿਆਨੀ ਜੌਹਨ ਕੈਲਰ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, "ਤੁਹਾਡੀ ਉਸ ਮੇਲ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖੋਜ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।" ਲੈਂਡਿੰਗ ਤਸਵੀਰਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਲੈਂਡਿੰਗ ਸਾਈਟ 'ਤੇ ਕੁਝ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦਿਖਾਈਆਂ। ਇਸ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ, ਐਲਆਰਓਸੀ ਟੀਮ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਹ ਜਗ੍ਹਾ ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਣ ਦੀ ਮੁੱਢਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ਵਜੋਂ ਲੱਭੀ ਹੈ।

ਚੰਦਰਯਾਨ -2 ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ
ਚੰਦਰਯਾਨ -2 ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ

ਕੈਲਰ ਨੇ ਸ਼ਨਮੁਗਾ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਲਈ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਲਿਖਿਆ, "ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਧਾਈਆਂ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਸਮਾਂ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।" ਸਾਨੂੰ ਅਫ਼ਸੋਸ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜਵਾਬ ਦੇਰੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਾਸਾ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਦੀ ਖੋਜ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ।

ਸ਼ਨਮੁਗਾ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ ਦੀ ਇਸ ਉਪਲੱਬਧੀ ਲਈ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟਵੀਟ ਕਰ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ।

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਚੰਦਰਯਾਨ -2 ਦੇ ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤਹ 'ਤੇ ਲੱਭ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਨਾਸਾ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਜਾਰੀ ਕਰ ਇਸ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਤਸਵੀਰ 'ਚ ਸਾਫ਼ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਦਾ ਮਲਬਾ ਇਸ ਦੇ ਕਰੈਸ਼ ਜਗ੍ਹਾ ਤੋਂ 750 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਮਿਲਿਆ ਹੈ।

ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਰੁਚੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਵੱਲੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਆਰਬਿਟਿੰਗ ਕੈਮਰੇ ਨਾਲ ਚੰਨ ਦੀ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦਾ ਨਰੀਖਣ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾਸਾ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ। ਭਾਰਤੀ ਵੱਲੋਂ ਮਿਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਾਸਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਚੰਦਰਯਾਨ -2 ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਦੀ ਕਰੈਸ਼ ਸਾਈਟ ਅਤੇ ਮਲਬੇ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ।

ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਦਾ ਪਤਾ ਸ਼ਨਮੁਗਾ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ ਨੇ ਲਗਾਇਆ ਜਿਸ ਨੇ ਖੁਦ ਲੂਨਰ ਰਿਕੋਨੇਸੈਂਸ ਆਰਬਿਟਲ ਕੈਮਰਾ (ਐਲਆਰਓਸੀ) ਨਾਲ ਤਸਵੀਰਾਂ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਨਾਸਾ ਅਤੇ ਐਰੀਜ਼ੋਨਾ ਸਟੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ ਕੀਤੀ। ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ ਨੇ ਉਸ ਮਲਬੇ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਦੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਭਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਉਹ ਜਗ੍ਹਾ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਜਿੱਥੇ ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਕ੍ਰੈਸ਼ ਹੋਇਆ ਸੀ।

ਚੰਦਰਯਾਨ -2 ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ
ਫ਼ੋਟੋ।

ਸ਼ਨਮੁਗਾ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ ਇੱਕ ਕੰਪਿਉਟਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਰ ਹੈ, ਜੋ ਚੇਨੱਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਕਨੀਕੀ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮਦੁਰਾਈ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਸ਼ਨਮੁਗਾ ਨੇ 17 ਸਤੰਬਰ, 14 ਅਤੇ 15 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 11 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਨਾਸਾ ਦੇ ਚੰਦਰ ਰਿਕੋਨੇਸੈਂਸ ਆਰਬਿਟਲ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀਆਂ ਫੋਟੋਆਂ ਲਈਆਂ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਿਰੰਤਰ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਦਾ ਆਖ਼ਿਰਕਾਰ ਮਲਬਾ ਮਿਲਿਆ।

ਚੰਦਰਯਾਨ -2 ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ
ਚੰਦਰਯਾਨ -2 ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ

ਇਸ ਸਫ਼ਲਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸ਼ਨਮੁੱਗਾ ਨੇ ਨਾਸਾ ਨੂੰ ਖੋਜ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਾਸਾ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਮੰਗਿਆ। ਆਖ਼ਿਰਕਾਰ, ਨਾਸਾ ਨੇ ਇਸ ਖੋਜ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਲਈ ਸ਼ਨਮੁਗਾ ਨੂੰ ਕ੍ਰੇਡਿਟ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸ਼ਨਮੁਗਾ ਦੀ ਈਮੇਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਨਾਸਾ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵਿਗਿਆਨੀ ਜੌਹਨ ਕੈਲਰ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, "ਤੁਹਾਡੀ ਉਸ ਮੇਲ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖੋਜ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।" ਲੈਂਡਿੰਗ ਤਸਵੀਰਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਲੈਂਡਿੰਗ ਸਾਈਟ 'ਤੇ ਕੁਝ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦਿਖਾਈਆਂ। ਇਸ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ, ਐਲਆਰਓਸੀ ਟੀਮ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਹ ਜਗ੍ਹਾ ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਣ ਦੀ ਮੁੱਢਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ਵਜੋਂ ਲੱਭੀ ਹੈ।

ਚੰਦਰਯਾਨ -2 ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ
ਚੰਦਰਯਾਨ -2 ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ

ਕੈਲਰ ਨੇ ਸ਼ਨਮੁਗਾ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਲਈ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਲਿਖਿਆ, "ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਧਾਈਆਂ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਸਮਾਂ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।" ਸਾਨੂੰ ਅਫ਼ਸੋਸ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜਵਾਬ ਦੇਰੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਾਸਾ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਦੀ ਖੋਜ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ।

ਸ਼ਨਮੁਗਾ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ ਦੀ ਇਸ ਉਪਲੱਬਧੀ ਲਈ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟਵੀਟ ਕਰ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ।

Intro:Body:

NEHA


Conclusion:
Last Updated : Dec 3, 2019, 3:22 PM IST
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.