ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਐਲਰਜੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਨਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਜਾਂ ਖੁਰਾਕ 'ਚ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਰੱਖੀ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਇਹ ਐਲਰਜ਼ੀ ਗੰਭੀਰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਐਲਰਜੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਨ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ, ਪੋਲਟਰੀ ਉਤਪਾਦ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅੰਡੇ, ਕੁਝ ਕਿਸਮਾਂ ਦਾ ਮੀਟ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਮੂੰਗਫਲੀ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਗਿਰੀਦਾਰ, ਤੇਲ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਕੁਝ ਫਲ ਅਤੇ ਅਲਕੋਹਲ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਗਲੂਟਨ ਐਲਰਜੀ ਵੀ ਫੂਡ ਐਲਰਜੀ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਹੈ।
ਗਲੁਟਨ ਕੀ ਹੈ?: ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਆਹਾਰ ਅਤੇ ਪੋਸ਼ਣ ਮਾਹਿਰ ਡਾ: ਦਿਵਿਆ ਸ਼ਰਮਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਗਲੂਟਨ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਹੈ, ਜੋ ਕਣਕ, ਜੌਂ, ਰਾਈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਅਨਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਆਟੇ ਨੂੰ ਲਚਕੀਲਾ ਅਤੇ ਸਟਿੱਕੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਗਲੁਟਨ ਦੋ ਮੁੱਖ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਗਲਾਈਡਿਨ ਅਤੇ ਗਲੂਟੇਨਿਨ ਦਾ ਬਣਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਇੱਕ ਨੈੱਟਵਰਕ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਆਟੇ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਆਟੇ ਨੂੰ ਲਚਕੀਲਾ ਅਤੇ ਖਿੱਚਣਯੋਗ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਗਲੁਟਨ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਹੈ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਪਰ ਇਹ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੇਲੀਏਕ ਰੋਗ, ਗੈਰ-ਸੈਲਿਕ ਗਲੁਟਨ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਕਣਕ ਦੀ ਐਲਰਜੀ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜੇ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਰੋਟੀ, ਪਾਸਤਾ, ਆਟਾ ਜਾਂ ਜੌਂ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਕੋਈ ਹੋਰ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਲੱਛਣ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੇਟ ਦਰਦ, ਕੜਵੱਲ, ਬਦਹਜ਼ਮੀ, ਦਸਤ, ਮਤਲੀ, ਉਲਟੀਆਂ, ਨੱਕ ਬੰਦ ਹੋਣਾ ਜਾਂ ਡਿਸਚਾਰਜ, ਛਿੱਕ ਆਉਣਾ, ਸਿਰਦਰਦ, ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਅਤੇ ਧੱਫੜ ਆਦਿ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਆਪਣੀ ਐਲਰਜੀ ਦਾ ਟੈਸਟ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰਵਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਗਲੁਟਨ ਐਲਰਜੀ ਦੇ ਕਾਰਨ:
ਸੇਲੀਏਕ ਰੋਗ: ਸੇਲੀਏਕ ਬਿਮਾਰੀ ਇੱਕ ਆਟੋਇਮਿਊਨ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਦਾ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਗਲੂਟਨ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੀ ਕੰਧ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਅੰਤੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੋਜ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਦੇ ਸੋਖਣ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਸੇਲੀਏਕ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਦਸਤ, ਪੇਟ ਦਰਦ, ਥਕਾਵਟ, ਭਾਰ ਘਟਣਾ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਦੇ ਧੱਫੜ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਗੈਰ-ਸੇਲਿਕ ਗਲੁਟਨ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ: ਜਦੋ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੇਲੀਏਕ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾ ਹੋਣ 'ਤੇ ਵੀ ਗਲੁਟਨ ਖਾ ਲੈਣ ਨਾਲ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਸੈਲਿਕ ਗਲੁਟਨ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਸੇਲੀਏਕ ਰੋਗ ਵਰਗੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਅੰਤੜੀਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ। ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਪੇਟ ਦਰਦ, ਥਕਾਵਟ, ਸਿਰ ਦਰਦ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕਣਕ ਦੀ ਐਲਰਜੀ: ਕਣਕ ਦੀ ਐਲਰਜੀ ਇੱਕ ਇਮਿਊਨ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਕਣਕ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ, ਗਲੁਟਨ ਨੂੰ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਸਮਝਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਖੁਜਲੀ, ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ, ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਐਨਾਫਾਈਲੈਕਸਿਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਗਲੂਟਨ ਅਟੈਕਸੀਆ: ਇਹ ਇੱਕ ਆਟੋਇਮਿਊਨ ਡਿਸਆਰਡਰ ਹੈ, ਜੋ ਕੁਝ ਤੰਤੂਆਂ ਅਤੇ ਟਿਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਆਦਿ ਲਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਟੈਸਟ: ਡਾ: ਦਿਵਿਆ ਸ਼ਰਮਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਡਾਕਟਰ ਗਲੂਟਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਕੁਝ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਟੈਸਟ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:-
ਖੂਨ ਦੀ ਜਾਂਚ: ਸੇਲੀਏਕ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਆਂਦਰਾਂ ਦੀ ਬਾਇਓਪਸੀ: ਆਂਦਰਾਂ ਦੀ ਬਾਇਓਪਸੀ ਸੇਲੀਏਕ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਐਲਰਜੀ ਟੈਸਟ: ਕਣਕ ਦੀ ਐਲਰਜੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਚਮੜੀ ਦੀ ਚੁੰਬਕੀ ਜਾਂਚ ਜਾਂ ਖੂਨ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸਾਵਧਾਨੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ: ਡਾ: ਦਿਵਿਆ ਸ਼ਰਮਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਫੂਡ ਐਲਰਜੀ ਕਈ ਵਾਰ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਐਲਰਜੀ ਜਾਨਲੇਵਾ ਵੀ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਤੀ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਸਾਧਾਰਨ ਲੱਛਣ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇਸ ਦੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣ। ਗਲੂਟਨ ਤੋਂ ਐਲਰਜੀ ਹੋਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ, ਦਵਾਈ ਅਤੇ ਸਹੀ ਖੁਰਾਕ ਲੈਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਡਾਕਟਰ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਗਲੂਟਨ-ਮੁਕਤ ਖੁਰਾਕ ਅਪਣਾਉਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਨਾ ਸਿਰਫ ਗਲੂਟਨ ਤੋਂ ਐਲਰਜੀ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ, ਸਗੋਂ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਸੰਬੰਧੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਐਲਰਜੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਵੀ ਆਪਣੇ ਘਰ ਜਾਂ ਬਾਹਰ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਖਾਸ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਭੋਜਨ 'ਚ ਕਿਹੜੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਖਾਣਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਾਲ ਉਸ ਸੂਚੀ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕਈ ਵਾਰ ਡਾਕਟਰ ਗੰਭੀਰ ਐਲਰਜੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਦਵਾਈਆਂ ਵੀ ਲਿਖਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਅਚਾਨਕ ਭੋਜਨ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨਾਲ ਐਲਰਜੀ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਗੰਭੀਰ ਐਲਰਜੀ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਦਵਾਈਆਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਰੱਖਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਇਹ 4 ਆਦਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀਆਂ ਨੇ ਨੁਕਸਾਨ, ਅੱਜ ਤੋਂ ਹੀ ਬਣਾ ਲਓ ਦੂਰੀ - Habits that Damage Brain Health
- ਵਾਲ ਝੜਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਹੋ ਪਰੇਸ਼ਾਨ, ਤਾਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਪੀਓ ਇਹ 6 ਜੂਸ, ਕੁਝ ਹੀ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਨਜ਼ਰ ਆਵੇਗਾ ਫਰਕ - How to Reduce Hair Fall Naturally
- ਇਸ ਮੌਸਮ 'ਚ ਦਹੀ ਖਾਣਾ ਹੋ ਸਕਦੈ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ, ਵਰਤੋ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ - Eating Curd in Rainy Season
ਗਲੁਟਨ ਮੁਕਤ ਖੁਰਾਕ: ਜੇਕਰ ਗਲੂਟਨ ਮੁਕਤ ਖੁਰਾਕ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਫਲ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਅੰਡੇ, ਗੈਰ-ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਮੀਟ, ਮੱਛੀ, ਚਿਕਨ, ਘੱਟ ਚਰਬੀ ਵਾਲੇ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ, ਮੱਕੀ ਦਾ ਆਟਾ, ਐਰੋਰੂਟ, ਪੋਲੇਂਟਾ, ਚਾਵਲ, ਸੋਇਆ ਬੀਨ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਨੂੰ ਡਾਈਟ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਜ਼ਰੂਰ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
