ETV Bharat / bharat

ਦੁਸਹਿਰਾ ਅੱਜ, ਜਾਣੋ ਰਾਵਣ ਦਹਿਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਤੱਕ ਦਾ ਮੁਹੂਰਤ ਤੇ ਵਿਧੀ

ਅਸ਼ਵਿਨ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਦਸਵੀਂ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਦੁਸਹਿਰਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਦੁਸਹਿਰਾ ਅੱਜ 12 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

author img

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Oct 12, 2024, 7:52 AM IST

Dusshera and muhurt
ਦੁਸਹਿਰਾ 2024 (Etv Bharat)

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਦੁਸਹਿਰਾ ਅਸ਼ਵਿਨ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ 10ਵੀਂ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਬੁਰਾਈ 'ਤੇ ਚੰਗਿਆਈ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੀਆਂ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਨੇ ਰਾਵਣ ਨੂੰ ਮਾਰ ਕੇ ਮਾਂ ਸੀਤਾ ਨੂੰ ਲੰਕਾ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ। ਹਰ ਸਾਲ ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਲੰਕਾਪਤੀ ਰਾਵਣ, ਕੁੰਭਕਰਨ ਅਤੇ ਮੇਘਨਾਦ ਦੇ ਪੁਤਲੇ ਫੂਕੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਦੁਸਹਿਰਾ ਅੱਜ 12 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਸਾਲ ਵਿਜੇਦਸ਼ਮੀ 'ਤੇ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਸ਼ੁਭ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਯੋਗ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ।

ਦੁਸਹਿਰਾ 2024 ਸ਼ੁੱਭ ਮੁਹੂਰਤ

ਦਸ਼ਮੀ ਤਿਥੀ 12 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਭਾਵ ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ 10.58 ਵਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ 13 ਅਕਤੂਬਰ ਭਾਵ ਕੱਲ੍ਹ ਸਵੇਰੇ 09.08 ਵਜੇ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਉਦੈਤਿਥੀ ਮੁਤਾਬਕ ਦੁਸਹਿਰਾ 12 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਹੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਦੈਤਿਥੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਅੱਜ ਯਾਨੀ 12 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਦੁਸਹਿਰਾ ਪੂਜਨ ਮੁਹੂਰਤ

ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ 11:44 ਤੋਂ 12:30 ਵਜੇ ਤੱਕ ਹੋਵੇਗਾ।

ਦੁਪਹਿਰ 02:03 ਤੋਂ 02:49 ਵਜੇ ਤੱਕ ਮਿਲੇਗਾ, ਜੋ ਕਿ 46 ਮਿੰਟ ਹੈ।

ਦੁਸਹਿਰਾ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ

  1. ਦੁਪਹਿਰ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਸਮਾਂ ਯਾਨੀ ਦੇਵੀ ਅਪਰਾਜਿਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਸਮਾਂ ਅੱਜ ਦੁਪਹਿਰ 01:17 ਤੋਂ 03:35 ਤੱਕ ਹੋਵੇਗਾ।
  2. ਰਾਵਣ ਦਹਿਨ ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅੱਜ ਰਾਵਣ ਦਹਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸ਼ਾਮ 5.53 ਤੋਂ 7.27 ਤੱਕ ਹੋਵੇਗਾ।
  3. ਇਸ ਦਿਨ ਚੌਕ 'ਤੇ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦਾ ਕੱਪੜਾ ਵਿਛਾ ਕੇ ਉਸ 'ਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਅਤੇ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰੋ।
  4. ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੌਲਾਂ ਨੂੰ ਹਲਦੀ ਨਾਲ ਪੀਲਾ ਕਰ ਕੇ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਨੂੰ ਸਵਾਸਤਿਕ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰੋ।
  5. ਨੌਂ ਗ੍ਰਹਿਆਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰੋ।
  6. ਆਪਣੇ ਇਸ਼ਟ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰੋ, ਦੇਵਤੇ ਨੂੰ ਸਥਾਨ ਦਿਓ ਅਤੇ ਲਾਲ ਫੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਪੂਜਾ ਕਰੋ, ਗੁੜ ਦਾ ਬਣਿਆ ਭੋਜਨ ਚੜ੍ਹਾਓ।
  7. ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਿੰਨਾ ਹੋ ਸਕੇ ਦਾਨ ਕਰੋ ਅਤੇ ਗਰੀਬਾਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਦਿਓ।
  8. ਵਿਜੇ ਪਟਾਕਾ ਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਝੰਡੇ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਪੂਜਾ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਲਗਾਓ।

ਪੂਜਾ ਦਾ ਮਹੱਤਵ

ਵਿਜਯਾਦਸ਼ਮੀ ਦੀਆਂ ਦੋ ਕਹਾਣੀਆਂ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਨ। ਪਹਿਲੀ ਕਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਅਸ਼ਵਿਨ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਦੀ ਦਸਵੀਂ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਨੇ ਰਾਵਣ ਨੂੰ ਮਾਰ ਕੇ ਲੰਕਾ ਉੱਤੇ ਜਿੱਤ ਦਾ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਇਆ ਸੀ। ਦੀਵਾਲੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਵਿਜੇਦਸ਼ਮੀ ਤੋਂ ਠੀਕ 20 ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ 14 ਸਾਲ ਦੇ ਬਨਵਾਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਤਾ ਸੀਤਾ ਨਾਲ ਅਯੁੱਧਿਆ ਪਰਤੇ ਸਨ। ਅਤੇ ਦੂਸਰੀ ਕਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਜਯਾਦਸ਼ਮੀ ਦੇ ਦਿਨ ਆਦਿ ਸ਼ਕਤੀ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਨੇ ਦਸ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਚੱਲੀ ਭਿਆਨਕ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਹਿਸ਼ਾਸੁਰ ਦਾ ਨਾਮੋ ਨਿਸ਼ਾਨ ਮਾਰਿਆ ਸੀ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹੀ ਵਿਜੇ ਦਸ਼ਮੀ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਚੱਲੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ।

Disclaimer: ਇੱਥੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਿਰਫ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇਹ ਦੱਸਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ETV Bharat ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ, ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਾਂ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਸਬੰਧਤ ਮਾਹਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰੋ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਦੁਸਹਿਰਾ ਅਸ਼ਵਿਨ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ 10ਵੀਂ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਬੁਰਾਈ 'ਤੇ ਚੰਗਿਆਈ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੀਆਂ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਨੇ ਰਾਵਣ ਨੂੰ ਮਾਰ ਕੇ ਮਾਂ ਸੀਤਾ ਨੂੰ ਲੰਕਾ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ। ਹਰ ਸਾਲ ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਲੰਕਾਪਤੀ ਰਾਵਣ, ਕੁੰਭਕਰਨ ਅਤੇ ਮੇਘਨਾਦ ਦੇ ਪੁਤਲੇ ਫੂਕੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਦੁਸਹਿਰਾ ਅੱਜ 12 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਸਾਲ ਵਿਜੇਦਸ਼ਮੀ 'ਤੇ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਸ਼ੁਭ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਯੋਗ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ।

ਦੁਸਹਿਰਾ 2024 ਸ਼ੁੱਭ ਮੁਹੂਰਤ

ਦਸ਼ਮੀ ਤਿਥੀ 12 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਭਾਵ ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ 10.58 ਵਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ 13 ਅਕਤੂਬਰ ਭਾਵ ਕੱਲ੍ਹ ਸਵੇਰੇ 09.08 ਵਜੇ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਉਦੈਤਿਥੀ ਮੁਤਾਬਕ ਦੁਸਹਿਰਾ 12 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਹੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਦੈਤਿਥੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਅੱਜ ਯਾਨੀ 12 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਦੁਸਹਿਰਾ ਪੂਜਨ ਮੁਹੂਰਤ

ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ 11:44 ਤੋਂ 12:30 ਵਜੇ ਤੱਕ ਹੋਵੇਗਾ।

ਦੁਪਹਿਰ 02:03 ਤੋਂ 02:49 ਵਜੇ ਤੱਕ ਮਿਲੇਗਾ, ਜੋ ਕਿ 46 ਮਿੰਟ ਹੈ।

ਦੁਸਹਿਰਾ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ

  1. ਦੁਪਹਿਰ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਸਮਾਂ ਯਾਨੀ ਦੇਵੀ ਅਪਰਾਜਿਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਸਮਾਂ ਅੱਜ ਦੁਪਹਿਰ 01:17 ਤੋਂ 03:35 ਤੱਕ ਹੋਵੇਗਾ।
  2. ਰਾਵਣ ਦਹਿਨ ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅੱਜ ਰਾਵਣ ਦਹਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸ਼ਾਮ 5.53 ਤੋਂ 7.27 ਤੱਕ ਹੋਵੇਗਾ।
  3. ਇਸ ਦਿਨ ਚੌਕ 'ਤੇ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦਾ ਕੱਪੜਾ ਵਿਛਾ ਕੇ ਉਸ 'ਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਅਤੇ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰੋ।
  4. ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੌਲਾਂ ਨੂੰ ਹਲਦੀ ਨਾਲ ਪੀਲਾ ਕਰ ਕੇ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਨੂੰ ਸਵਾਸਤਿਕ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰੋ।
  5. ਨੌਂ ਗ੍ਰਹਿਆਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰੋ।
  6. ਆਪਣੇ ਇਸ਼ਟ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰੋ, ਦੇਵਤੇ ਨੂੰ ਸਥਾਨ ਦਿਓ ਅਤੇ ਲਾਲ ਫੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਪੂਜਾ ਕਰੋ, ਗੁੜ ਦਾ ਬਣਿਆ ਭੋਜਨ ਚੜ੍ਹਾਓ।
  7. ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਿੰਨਾ ਹੋ ਸਕੇ ਦਾਨ ਕਰੋ ਅਤੇ ਗਰੀਬਾਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਦਿਓ।
  8. ਵਿਜੇ ਪਟਾਕਾ ਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਝੰਡੇ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਪੂਜਾ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਲਗਾਓ।

ਪੂਜਾ ਦਾ ਮਹੱਤਵ

ਵਿਜਯਾਦਸ਼ਮੀ ਦੀਆਂ ਦੋ ਕਹਾਣੀਆਂ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਨ। ਪਹਿਲੀ ਕਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਅਸ਼ਵਿਨ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਦੀ ਦਸਵੀਂ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਨੇ ਰਾਵਣ ਨੂੰ ਮਾਰ ਕੇ ਲੰਕਾ ਉੱਤੇ ਜਿੱਤ ਦਾ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਇਆ ਸੀ। ਦੀਵਾਲੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਵਿਜੇਦਸ਼ਮੀ ਤੋਂ ਠੀਕ 20 ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ 14 ਸਾਲ ਦੇ ਬਨਵਾਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਤਾ ਸੀਤਾ ਨਾਲ ਅਯੁੱਧਿਆ ਪਰਤੇ ਸਨ। ਅਤੇ ਦੂਸਰੀ ਕਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਜਯਾਦਸ਼ਮੀ ਦੇ ਦਿਨ ਆਦਿ ਸ਼ਕਤੀ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਨੇ ਦਸ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਚੱਲੀ ਭਿਆਨਕ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਹਿਸ਼ਾਸੁਰ ਦਾ ਨਾਮੋ ਨਿਸ਼ਾਨ ਮਾਰਿਆ ਸੀ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹੀ ਵਿਜੇ ਦਸ਼ਮੀ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਚੱਲੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ।

Disclaimer: ਇੱਥੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਿਰਫ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇਹ ਦੱਸਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ETV Bharat ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ, ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਾਂ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਸਬੰਧਤ ਮਾਹਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰੋ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.