ಹೈದರಾಬಾದ್ : ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿಯು ಶಿವನ ಜ್ಞಾನದ ಪ್ರತಿರೂಪ. ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಯಸುವವರು ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿಯನ್ನ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಆರಾಧಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿ ರೂಪದ ವಿಶಿಷ್ಟತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ನಾವಿಂದು ತಿಳಿಯೋಣ.
ಗುರುವಾರ 'ಗುರುವಿನ' ವಾರ : ಗುರುವಾರ ವಾರದ ಐದನೇ ದಿನ, ಗುರುವಾರ ಗುರು ಗ್ರಹದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಯಾವುದೇ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಗುರುವಾರ ಮಂಗಳಕರ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹಲವು ಶೈವಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಗುರುವಾರದಂದು ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಪೂಜೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ದೇವಾಲಯದ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಂತೆ ಹುಣ್ಣಿಮೆಯ ರಾತ್ರಿಗಳಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಪೂಜೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತವೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಗುರು ಪೂರ್ಣಿಮಾ ರಾತ್ರಿ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿಗೆ ಪೂಜಾ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ಸಮಯವಾಗಿದೆ.
ಜಗದ್ಗುರು ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿ : ದಕ್ಷಿಣಾ ಮೂರ್ತಿಯು ಜಗದ್ಗುರು ಮೂರ್ತಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಸ್ವಾಮಿಯ ಆರಾಧನೆಯು ಸಕಲ ವಿದ್ಯೆಗಳನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸುತ್ತದೆ. ಐಹಿಕಾಂಗ - ಬೌದ್ಧಿಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯೆಯನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸುವ ಈ ಭಗವಂತನು ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪಾರಮಾರ್ಥಿಕವಾಗಿ ದಯಪಾಲಿಸುವ ದೇವರು ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಡೆದಿದೆ.
ಆದಿ ಗುರು : ಜ್ಞಾನ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿ ಆಲದ ಮರದ ಕೆಳಗೆ ದಕ್ಷಿಣಾಭಿಮುಖವಾಗಿ ಕುಳಿತು ನಮಗೆ ದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಗುರುವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಅವರು ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ತಮ್ಮ ಗುರು ಎಂದು ಪೂಜಿಸಬಹುದು.
ಸದಾಚಾರ : ಯಾವ 'ದಯೆ'ದಿಂದ ದುಃಖವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿವಾರಣೆಯಾಗುತ್ತದೆಯೋ ಅದನ್ನು 'ದಕ್ಷಿಣ್ಯಂ' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ದುಃಖವನ್ನು ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ತೊಡೆದುಹಾಕಲು ದೇವರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸಾಧ್ಯವಿದೆ. ಆ ದಕ್ಷಿಣೆಯ ಭಾವವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವ ರೂಪವೇ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿ. ಅಜ್ಞಾನವೇ ಎಲ್ಲಾ ದುಃಖಗಳಿಗೆ ಕಾರಣ. ಅಜ್ಞಾನದ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿವಾರಣೆಯೊಂದೇ ದುಃಖದಿಂದ ಶಾಶ್ವತ ಪರಿಹಾರ. ಆ ಅಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸುವ ಜ್ಞಾನದ ಸಾಕಾರ ಮೂರ್ತಿಯೇ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿ.
ವಶಿಷ್ಠ ಗುರು : ಶ್ರೀರಾಮನ ಗುರುವಾಗಿದ್ದ ವಶಿಷ್ಠರೂ ತಪಸ್ಸಿನ ಮೂಲಕ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿಸಿ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿ ವಸಿಷ್ಠನನ್ನು ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಿಸಿದ ಕ್ಷೇತ್ರವೇ 'ಶ್ರೀಕಾಳಹಸ್ತಿ'. ಆದುದರಿಂದಲೇ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದಾಗ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿಯ ವಿಗ್ರಹವು ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ. ಅದೊಂದು ಜ್ಞಾನ ಪ್ರಧಾನ ಕ್ಷೇತ್ರ, ಇಲ್ಲಿನ ಶಕ್ತಿಯ ಹೆಸರೂ ಜ್ಞಾನ ಪ್ರಸೂನಾಂಬ.
ಆದಿ ಶಂಕರ ವಿರಚಿತ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿ ಸ್ತೋತ್ರ : ಪರಮ ಜ್ಞಾನಮೂರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದ ಈ ಆದಿ ಗುರುವನ್ನು ಸ್ತುತಿಸಿ ಆದಿ ಶಂಕರರು ಬರೆದಿರುವ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿ ಸೋತ್ರ ಬಹಳ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.
ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿ ಸ್ತೋತ್ರ : ‘ವಿಶ್ವಂ ದರ್ಪಣ ದೃಷ್ಮಣನಾಗರಿತುಲ್ಯಂ’ ಎಂದು ಆರಂಭವಾಗುವ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ನಿತ್ಯ ಪಠಿಸಿದರೆ ಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಕೊರತೆಯಾಗದು ಎಂದು ಸ್ವತಃ ಆದಿಶಂಕರರೇ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿ ದಕ್ಷಿಣಾಭಿಮುಖವಾಗಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದಕ್ಷಿಣ ದಿಕ್ಕು ಯಮನ ಸ್ಥಾನ. ಆದುದರಿಂದಲೇ ಅಕಾಲಿಕ ಮರಣದೋಷವುಳ್ಳವರು, ಮರಣೋತ್ತರ ದೋಷಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರುವವರು, ಹಠಮಾರಿ ರೋಗಗಳಿಂದ ಜೀವದ ಆಶಾಭಾವನೆಯನ್ನು ತೊರೆದವರು, ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿಯ ಕಡೆಗೆ ತಿರುಗಿ, ಪ್ರತಿ ಗುರುವಾರ ಸ್ವಾಮಿಯ ಸನ್ನಿಧಿಯಲ್ಲಿ ದೀಪವನ್ನು ಹಚ್ಚಿ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿಗೆ ಸ್ತೋತ್ರಗಳನ್ನು ಪಠಿಸಿದರೆ, ಅವರು ದೀರ್ಘಾಯುಷ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಮುಖ ಟಿಪ್ಪಣಿ : ಮೇಲಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ ಯಾವುದೇ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನ ಓದುಗರು ಗಮನಿಸಬೇಕು. ಇದು ಅವರವರ ನಂಬಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಚಾರವಾಗಿದೆ.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ : ಭಕ್ತರ ಇಷ್ಟಾರ್ಥ ಈಡೇರಿಸುವ ಶ್ರೀರಾಮನ ಬಂಟ; ವಾಸ್ತು ಪ್ರಕಾರ ಆಂಜನೇಯನ ಫೋಟೋ ಯಾವ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿರಬೇಕು ಗೊತ್ತಾ?
