বিশ্ব জলাশয় দিৱস (World Wetlands Day) হৈছে পৰিৱেশ সম্পৰ্কীয় এক উদ্যাপন যি ১৯৭১ চনৰ পৰা আৰম্ভ হয় । কেইবাজনো পৰিৱেশবিদে জলাশয়ৰ সুৰক্ষা আৰু সংৰক্ষণৰ দিশটোক গুৰুত্বসহকাৰে গ্ৰহণ কৰি সেই সম্পৰ্কে এটা বিহীত ব্যৱস্থা ল'বলৈ একত্ৰিত হোৱাৰ প্ৰয়াসৰ ফলস্বৰূপে এই দিৱসে জন্মলাভ কৰে । জলভাগৰ ভিতৰত থকা উদ্ভিদ আৰু জীৱকুলে সামগ্ৰিকভাৱে পৰিৱেশলৈ এক পাৰিপাৰ্শ্বিক স্বাস্থ্য কঢ়িয়াই আনে(Why we celebrate World Wetlands Day) । বিশ্ব জলাশয় সচিব বিভাগটো ছুইজাৰলেণ্ডৰ গ্লেণ্ডত আছে । বিশ্ব জলাশয় দিৱসৰ আৰম্ভণি অনুসৰি ৰামছৰ সন্মিলনে প্ৰথমে এই স্বীকৃতিৰ কাৰণ "কেছপিয়ান সাগৰৰ পাৰত থকা ইৰাণৰ ৰামছৰ চহৰ"ত ভিত্তি কৰিছিল ।
বিশ্ব জলাশয় দিৱস প্ৰতি বছৰে ফেব্ৰুৱাৰী মাহৰ দ্বিতীয় দিনা পালন কৰা হয় যদিও ১৯৯৭ চনলৈকে ইয়াক পালন কৰা হোৱা নাছিল । এই দিৱসে কেৱল মানুহৰ মাজতে নহয়, পৃথিৱীতো উল্লেখযোগ্য ভূমিকা পালন কৰে । সম্প্ৰদায়ৰ ৰক্ষক আৰু পৰিৱেশ অনুৰাগী সকলোৱে এই দিৱসত একত্ৰিত হৈ উদযাপনৰ জৰিয়তে প্ৰকৃতিৰ প্ৰতি থকা ভালপোৱাক উদ্যাপন কৰে, যিয়ে জলাশয়ে কেৱল আমাৰ মানুহৰ বাবেই নহয়, এই পৃথিৱীৰ সকলো ধৰণৰ জীৱৰ বাবে কি কৰিছে সেই কথাক স্বীকৃতি দিয়ে ।
সময়ৰ লগে লগে মানৱ-নিৰ্মাণৰ ফলত বিভিন্ন পৰিৱেশগত সমস্যাই জলাশয়সমূহক প্ৰভাৱিত কৰিছে । অতিমাত্ৰা জনসংখ্যা আৰু নিৰ্মাণৰ ফলত পৰিৱেশ সংৰক্ষণ হ্ৰাস পাইছে আৰু এই ভূমিত সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰিছে । বহুতো জলাশয় হেৰাই গৈছে আৰু পৰিৱেশবিদসকলে দাবী কৰে যে মানুহে এটা প্ৰাকৃতিক ফিল্টাৰ আৰু পৃথিৱীৰ সংৰক্ষক হেৰুৱাৰ আগতে এই দ্বিধাদ্বন্দ্বটো চিনি পাব লাগে ।
শ্ৰীলংকাত বিশ্ব জলাশয় দিৱস উদ্যাপন
২০১৫ চনৰ ২ ফেব্ৰুৱাৰীৰ পৰা আৰম্ভ হোৱা এমাহজোৰা জলাশয় যুৱ ফটো প্ৰতিযোগিতা যুৱক-যুৱতীসকলক লক্ষ্য কৰি আয়োজিত হৈছিল আৰু ডব্লিউ ডব্লিউ ডিৰ সৈতে জড়িত কৰাৰ এক নতুন পদ্ধতিৰ অংশ হিচাপে ইয়াক প্ৰৱৰ্তন কৰা হৈছিল(World Reservoir Day celebrated in Sri Lanka)। ১৫ৰ পৰা ২৪ বছৰৰ ভিতৰৰ লোকসকলে ফেব্ৰুৱাৰীৰ পৰা মাৰ্চ মাহৰ ভিতৰত এটা নিৰ্দিষ্ট জলাশয়ৰ ফটো তুলি বিশ্ব জলাশয় দিৱসৰ ৱেবছাইটত আপলোড কৰিব পাৰে । ষ্টাৰ এলায়েন্স বায়’স্ফিয়াৰ কানেকচনৰ সহায়ত ফটো প্ৰতিযোগিতাৰ বিজয়ীক পুৰস্কাৰ প্ৰদান কৰা হয় । পুৰস্কাৰ হৈছেঃ সমগ্ৰ বিশ্বৰ ২২০০ৰো অধিক ৰামছৰথলীৰ ভিতৰত তেওঁলোকৰ পছন্দৰ জলাশয় ভ্ৰমণ কৰাৰ সুযোগ ।
বিশ্ব জলাশয় দিৱসৰ তাৎপৰ্য
পৰিৱেশ তন্ত্ৰক সুষম কৰি ৰখাত জলাশয়ৰ ভূমিকা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ । এইবোৰত বহুতো জলজ প্ৰাণী, প্ৰাণীৰ বাসস্থান । কেৱল এয়াই নহয়, পৰিভ্ৰমী চৰাইৰ থকাৰ বাবেও ইহঁত অনুকূল । ইহঁতৰ বিলুপ্তিৰ ফলত পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ লগত জড়িত বস্তুবোৰৰ বিপুল ক্ষতি হ’ব পাৰে । সেইবাবেই ইয়াৰ সুৰক্ষা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ ।
বিশ্ব জলাশয় দিৱসৰ বিষয়বস্তু
দিৱসৰ বাবে প্ৰতি বছৰে এটা বিষয়বস্তু নিৰ্বাচন কৰা হয় যাতে মনোযোগ কেন্দ্ৰীভূত হয় আৰু জলাশয়ৰ মূল্যৰ বিষয়ে জনসচেতনতা বৃদ্ধি কৰাত সহায় কৰে । দেশসমূহে সজাগতা সৃষ্টিৰ বাবে বিভিন্ন অনুষ্ঠানৰ আয়োজন কৰে; যেনেঃ বক্তৃতা, আলোচনা চক্ৰ, প্ৰকৃতি ভ্ৰমণ, শিশুৰ কলা প্ৰতিযোগিতা, সম্পান দৌৰ, সম্প্ৰদায় পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ দিন, ৰেডিঅ’ আৰু টেলিভিছনৰ সাক্ষাৎকাৰ, বাতৰি কাকতলৈ পত্ৰ, নতুন জলাশয় নীতি, নতুন ৰামছৰ স্থান আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত নতুন কাৰ্যসূচী আৰম্ভ কৰে । ২০২৩ চনত বিশ্ব জলাশয় দিৱসৰ বিষয়বস্তু হ'ব "জলাভূমি পুনৰুদ্ধাৰ" আৰু ই জলাশয় পুনৰুদ্ধাৰৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি হ'ব ।
লগতে পঢ়ক: Rheumatoid Arthritis Awareness Day 2023: কি হয় Rheumatoid Arthritis ? জানক ইয়াৰ লক্ষণ আৰু চিকিৎসা
