ETV Bharat / bharat

Ambubachi Mela 2023: অম্বুবাচীৰ মূল তাৎপৰ্য কি ? মা কামাখ্যাৰ সৈতে জড়িত কেইটিমান গুৰুত্বপূৰ্ণ কথা জানি লওক

ভাৰতৰ পবিত্ৰ ভূমিৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত অৱস্থিত ৫১টা শক্তিপীঠৰ দৰ্শন আৰু পূজা কৰিলে ভক্তৰ মনোবাঞ্ছা পূৰ্ণ হয় বুলি বিশ্বাস কৰা হয় । তেনে এটি শক্তিপীঠ আছে যাক মহা শক্তিপীঠ বুলি কোৱা হয় আৰু সেয়াই হৈছে ‘দেৱী কামাখ্যাৰ মন্দিৰ’। জানো আহক মা কামাখ্যাৰ সৈতে জড়িত কিছু গুৰুত্বপূৰ্ণ কথা ৷

What is Ambubachi festival, know interesting things related to Maa Kamakhya
অম্বুবাচীৰ মূল তাৎপৰ্য কি ? মা কামাখ্যাৰ সৈতে জড়িত কেইটিমান আমোদজনক কথা জানি লওক
author img

By

Published : Jun 24, 2023, 2:25 PM IST

Updated : Jun 24, 2023, 8:52 PM IST

What is Ambubachi festival, know interesting things related to Maa Kamakhya
অম্বুবাচী মেলা ২০২৩

ভাৰতৰ পবিত্ৰ ভূমিৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত অৱস্থিত ৫১টা শক্তিপীঠৰ দৰ্শন আৰু পূজাৰ দ্বাৰা ভক্তৰ বিভিন্ন মনোকামনা পূৰণ হয় । তেনে এক শক্তিপীঠ আছে যাক মহা শক্তিপীঠ বুলি কোৱা হয় আৰু সেয়াই হৈছে নীলাচলৰ বুকুত অৱস্থিত ‘দেৱী কামাখ্যাৰ মন্দিৰ’। অসম ৰাজ্যৰ গুৱাহাটীত অৱস্থিত এই শক্তিপীঠ আন শক্তিপীঠতকৈ অলপ পৃথক কাৰণ এই ঠাইখন তন্ত্ৰ সাধনাৰ বাবেও অতি বিখ্যাত ।

What is Ambubachi festival, know interesting things related to Maa Kamakhya
অম্বুবাচী মেলা ২০২৩

যোনিৰ অংশৰ কিয় পূজা কৰা হয়

এই মন্দিৰত দেৱীৰ কোনো মূৰ্তি নাই, ইয়াত মা সতীৰ যোনি অংশটো পৰিছিল, গতিকে ইয়াত কেৱল দেৱীৰ যোনি অংশহে পূজা কৰা হয়, যিটো শিলৰ ৰূপত বিৰাজমান । মা কামাখ্যা দৰাচলতে ইয়াত নীলা শিলৰ যোনিত বাস কৰে । যিসকলে এই শিলটোক পূজা কৰে, দেখে আৰু স্পৰ্শ কৰে, তেওঁলোকে দেৱী কৃপা আৰু মোক্ষৰে মা ভাগৱতীৰ আশীৰ্বাদ লাভ কৰে । এই শক্তিপীঠত দেৱী মাতাৰ ৬৪ জন যোগিনী আৰু দহটা মহাবিদ্যাৰে সন্নিবিষ্ট কৰা হৈছে ।

What is Ambubachi festival, know interesting things related to Maa Kamakhya
অম্বুবাচী মেলা ২০২৩

ভূৱনেশ্বৰী, বগলা, চিন্ন মস্তিকা, কালি, তাৰা, মাতংগী, কমলা, সৰস্বতী, ধূমাৱতী আৰু ভৈৰৱী এটা স্থানতে বিৰাজমান । যদিও সকলো শক্তিপীঠৰ নিজস্ব গুৰুত্ব আছে, কিন্তু কামাখ্যা শক্তিপীঠক আন সকলোতকৈ শ্ৰেষ্ঠ বুলি গণ্য কৰা হয় । কালিকা পুৰাণৰ মতে, এই স্থানতেই কামদেৱক শিৱই ত্ৰিনেত্ৰৰে ভষ্ম কৰিছিল আৰু পূৰ্বৰ ৰূপৰ বৰদানো লাভ কৰিছিল । কোৱা হয় যে ইয়াত আকাংক্ষিত ফল পোৱা যায় ।

What is Ambubachi festival, know interesting things related to Maa Kamakhya
অম্বুবাচী মেলা ২০২৩

অম্বুবাচী পৰ্ব কি ?

অম্বুবাচী শব্দটো অম্বু আৰু বাচি বুলি দুটা শব্দৰে গঠিত, য’ত অম্বু মানে পানী আৰু বাচিৰ অৰ্থ উৎফুলন । এই শব্দটোৱে নাৰীৰ শক্তি আৰু সন্তান জন্ম দিয়াৰ ক্ষমতাক প্ৰতিফলিত কৰে । প্ৰতি বছৰে জুন মাহত মা কামাখ্যা ঋতুমতী হৈ থাকিলে এই মেলা অনুষ্ঠিত হয় । অম্বুবাচী যোগ উৎসৱৰ সময়ত মা ভাগৱতীৰ অভয়াৰণ্যৰ দুৱাৰ স্বয়ংক্ৰিয়ভাৱে বন্ধ হৈ পৰে আৰু ভক্তসকলৰ দৰ্শনো নিষেধ কৰি দিয়া হয় । তিনিদিন পিছত মা ভাগৱতীৰ ৰাজস্বলাৰ শেষত তেওঁৰ বিশেষ পূজা আৰু ধ্যান কৰা হয় । চতুৰ্থ দিনা ব্ৰহ্ম মুহুৰ্তত দেৱীক স্নান কৰাৰ পিছতহে ভক্তৰ দৰ্শনৰ বাবে মন্দিৰ মুকলি কৰি দিয়া হয় ।

যাত্ৰীয়ে প্ৰথম দিনাই কামেশ্বৰী দেৱী আৰু কামেশ্বৰ শিৱৰ দৰ্শন কৰে আৰু তাৰ পিছত মহামুদ্ৰা দৰ্শন কৰে । দেৱীৰ যোনিমুদ্ৰাপীঠ দহ খোজ তললৈ নামি অহা এটা গুহাত অৱস্থিত য’ত অখণ্ড বন্তি সদায় জ্বলি থাকে । ইয়ালৈ অহা যোৱাৰ সুকীয়া বাট তথা ইয়াত প্ৰসাদ ৰূপত ভক্তক তিতা কাপোৰ দিয়া হয়, যাক অম্বুবাচী বস্ত্ৰ বোলা হয় ।

কোৱা হয় যে, দেৱীৰ ঋতুস্ৰাৱ হোৱাৰ পূৰ্বে গৰ্ভগৃহত অৱস্থিত মহামুদ্ৰাৰ চাৰিওফালে বগা বস্ত্ৰ মেলি দিয়া হয়, আৰু তিনিদিনৰ পিছত যেতিয়া মন্দিৰৰ দুৱাৰ খুলি দিয়া হয়, তেতিয়া এই বস্ত্ৰখিনি মাতৃৰ তেজেৰে ৰাঙলী হৈ পৰে । পিছত এই কাপোৰখন প্ৰসাদ হিচাপে ভক্তসকলৰ মাজত বিতৰণ কৰা হয় । এই কাপোৰ পিন্ধি পূজা কৰিলে ভক্তৰ সকলো ইচ্ছা পূৰণ হয় বুলিও বিশ্বাস কৰা হয় ।

এই সময়ত ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীৰ পানী তিনিদিনলৈ ৰাঙলী হৈ পৰে । অম্বুবাচী উৎসৱৰ উপৰিও কামাখ্যাত আৰু দুটা উৎসৱ পালন কৰা হয়, তাৰ ভিতৰত এটা হৈছে ‘দেৱধ্বনি’, যাক ‘দেউধাবী’ বুলিও কোৱা হয়, য’ত বাদ্যযন্ত্ৰৰে নৃত্য প্ৰদৰ্শন কৰা হয় । পুহ মাহৰ কৃষ্ণ পক্ষৰ পূষ্য নক্ষত্ৰত পূষ্যভিষেক উৎসৱ পালন কৰা হয়, য'ত কামেশ্বৰ মন্দিৰত কামেশ্বৰৰ চলন্ত মূৰ্তি স্থাপন কৰা হয় । দ্বিতীয় দিনা ভাগৱতীৰ পঞ্চৰত্ন মন্দিৰত দুয়োটা মূৰ্তিৰ হৰ-গৌৰী বিবাহ অনুষ্ঠান উদযাপন কৰা হয় । মহাকুম্ভ নামৰ এই মেলাৰ সময়ত তান্ত্ৰিক শক্তিক অত্যন্ত গুৰুত্ব দিয়া হয় । ইয়াত শ শ তান্ত্ৰিক নিজৰ নিৰ্জনতাৰ পৰা ওলাই আহি নিজৰ শক্তি প্ৰদৰ্শন কৰে ।

লগতে পঢ়ক: Ambubasi in Kamakhya Temple : অম্বুবাচীৰ প্ৰবৃত্তি; কামাখ্যা ধামৰ দুৱাৰ বন্ধ

What is Ambubachi festival, know interesting things related to Maa Kamakhya
অম্বুবাচী মেলা ২০২৩

ভাৰতৰ পবিত্ৰ ভূমিৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত অৱস্থিত ৫১টা শক্তিপীঠৰ দৰ্শন আৰু পূজাৰ দ্বাৰা ভক্তৰ বিভিন্ন মনোকামনা পূৰণ হয় । তেনে এক শক্তিপীঠ আছে যাক মহা শক্তিপীঠ বুলি কোৱা হয় আৰু সেয়াই হৈছে নীলাচলৰ বুকুত অৱস্থিত ‘দেৱী কামাখ্যাৰ মন্দিৰ’। অসম ৰাজ্যৰ গুৱাহাটীত অৱস্থিত এই শক্তিপীঠ আন শক্তিপীঠতকৈ অলপ পৃথক কাৰণ এই ঠাইখন তন্ত্ৰ সাধনাৰ বাবেও অতি বিখ্যাত ।

What is Ambubachi festival, know interesting things related to Maa Kamakhya
অম্বুবাচী মেলা ২০২৩

যোনিৰ অংশৰ কিয় পূজা কৰা হয়

এই মন্দিৰত দেৱীৰ কোনো মূৰ্তি নাই, ইয়াত মা সতীৰ যোনি অংশটো পৰিছিল, গতিকে ইয়াত কেৱল দেৱীৰ যোনি অংশহে পূজা কৰা হয়, যিটো শিলৰ ৰূপত বিৰাজমান । মা কামাখ্যা দৰাচলতে ইয়াত নীলা শিলৰ যোনিত বাস কৰে । যিসকলে এই শিলটোক পূজা কৰে, দেখে আৰু স্পৰ্শ কৰে, তেওঁলোকে দেৱী কৃপা আৰু মোক্ষৰে মা ভাগৱতীৰ আশীৰ্বাদ লাভ কৰে । এই শক্তিপীঠত দেৱী মাতাৰ ৬৪ জন যোগিনী আৰু দহটা মহাবিদ্যাৰে সন্নিবিষ্ট কৰা হৈছে ।

What is Ambubachi festival, know interesting things related to Maa Kamakhya
অম্বুবাচী মেলা ২০২৩

ভূৱনেশ্বৰী, বগলা, চিন্ন মস্তিকা, কালি, তাৰা, মাতংগী, কমলা, সৰস্বতী, ধূমাৱতী আৰু ভৈৰৱী এটা স্থানতে বিৰাজমান । যদিও সকলো শক্তিপীঠৰ নিজস্ব গুৰুত্ব আছে, কিন্তু কামাখ্যা শক্তিপীঠক আন সকলোতকৈ শ্ৰেষ্ঠ বুলি গণ্য কৰা হয় । কালিকা পুৰাণৰ মতে, এই স্থানতেই কামদেৱক শিৱই ত্ৰিনেত্ৰৰে ভষ্ম কৰিছিল আৰু পূৰ্বৰ ৰূপৰ বৰদানো লাভ কৰিছিল । কোৱা হয় যে ইয়াত আকাংক্ষিত ফল পোৱা যায় ।

What is Ambubachi festival, know interesting things related to Maa Kamakhya
অম্বুবাচী মেলা ২০২৩

অম্বুবাচী পৰ্ব কি ?

অম্বুবাচী শব্দটো অম্বু আৰু বাচি বুলি দুটা শব্দৰে গঠিত, য’ত অম্বু মানে পানী আৰু বাচিৰ অৰ্থ উৎফুলন । এই শব্দটোৱে নাৰীৰ শক্তি আৰু সন্তান জন্ম দিয়াৰ ক্ষমতাক প্ৰতিফলিত কৰে । প্ৰতি বছৰে জুন মাহত মা কামাখ্যা ঋতুমতী হৈ থাকিলে এই মেলা অনুষ্ঠিত হয় । অম্বুবাচী যোগ উৎসৱৰ সময়ত মা ভাগৱতীৰ অভয়াৰণ্যৰ দুৱাৰ স্বয়ংক্ৰিয়ভাৱে বন্ধ হৈ পৰে আৰু ভক্তসকলৰ দৰ্শনো নিষেধ কৰি দিয়া হয় । তিনিদিন পিছত মা ভাগৱতীৰ ৰাজস্বলাৰ শেষত তেওঁৰ বিশেষ পূজা আৰু ধ্যান কৰা হয় । চতুৰ্থ দিনা ব্ৰহ্ম মুহুৰ্তত দেৱীক স্নান কৰাৰ পিছতহে ভক্তৰ দৰ্শনৰ বাবে মন্দিৰ মুকলি কৰি দিয়া হয় ।

যাত্ৰীয়ে প্ৰথম দিনাই কামেশ্বৰী দেৱী আৰু কামেশ্বৰ শিৱৰ দৰ্শন কৰে আৰু তাৰ পিছত মহামুদ্ৰা দৰ্শন কৰে । দেৱীৰ যোনিমুদ্ৰাপীঠ দহ খোজ তললৈ নামি অহা এটা গুহাত অৱস্থিত য’ত অখণ্ড বন্তি সদায় জ্বলি থাকে । ইয়ালৈ অহা যোৱাৰ সুকীয়া বাট তথা ইয়াত প্ৰসাদ ৰূপত ভক্তক তিতা কাপোৰ দিয়া হয়, যাক অম্বুবাচী বস্ত্ৰ বোলা হয় ।

কোৱা হয় যে, দেৱীৰ ঋতুস্ৰাৱ হোৱাৰ পূৰ্বে গৰ্ভগৃহত অৱস্থিত মহামুদ্ৰাৰ চাৰিওফালে বগা বস্ত্ৰ মেলি দিয়া হয়, আৰু তিনিদিনৰ পিছত যেতিয়া মন্দিৰৰ দুৱাৰ খুলি দিয়া হয়, তেতিয়া এই বস্ত্ৰখিনি মাতৃৰ তেজেৰে ৰাঙলী হৈ পৰে । পিছত এই কাপোৰখন প্ৰসাদ হিচাপে ভক্তসকলৰ মাজত বিতৰণ কৰা হয় । এই কাপোৰ পিন্ধি পূজা কৰিলে ভক্তৰ সকলো ইচ্ছা পূৰণ হয় বুলিও বিশ্বাস কৰা হয় ।

এই সময়ত ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীৰ পানী তিনিদিনলৈ ৰাঙলী হৈ পৰে । অম্বুবাচী উৎসৱৰ উপৰিও কামাখ্যাত আৰু দুটা উৎসৱ পালন কৰা হয়, তাৰ ভিতৰত এটা হৈছে ‘দেৱধ্বনি’, যাক ‘দেউধাবী’ বুলিও কোৱা হয়, য’ত বাদ্যযন্ত্ৰৰে নৃত্য প্ৰদৰ্শন কৰা হয় । পুহ মাহৰ কৃষ্ণ পক্ষৰ পূষ্য নক্ষত্ৰত পূষ্যভিষেক উৎসৱ পালন কৰা হয়, য'ত কামেশ্বৰ মন্দিৰত কামেশ্বৰৰ চলন্ত মূৰ্তি স্থাপন কৰা হয় । দ্বিতীয় দিনা ভাগৱতীৰ পঞ্চৰত্ন মন্দিৰত দুয়োটা মূৰ্তিৰ হৰ-গৌৰী বিবাহ অনুষ্ঠান উদযাপন কৰা হয় । মহাকুম্ভ নামৰ এই মেলাৰ সময়ত তান্ত্ৰিক শক্তিক অত্যন্ত গুৰুত্ব দিয়া হয় । ইয়াত শ শ তান্ত্ৰিক নিজৰ নিৰ্জনতাৰ পৰা ওলাই আহি নিজৰ শক্তি প্ৰদৰ্শন কৰে ।

লগতে পঢ়ক: Ambubasi in Kamakhya Temple : অম্বুবাচীৰ প্ৰবৃত্তি; কামাখ্যা ধামৰ দুৱাৰ বন্ধ

Last Updated : Jun 24, 2023, 8:52 PM IST
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.