ETV Bharat / health

কেনে আছে আপোনাৰ হৃদযন্ত্ৰ ? এই পদ্ধতিৰে জানি লওক - HEART HEALTH

বৰ্তমান সময়ত হাৰ্ট এটেকৰ সংখ্যা দিনক দিনে বৃদ্ধি পাবলৈ ধৰিছে ৷ এনে পৰিস্থিত আপোনাৰ হৃদযন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্য কেনে আছে এইসমূহ পদ্ধতিৰে দ্বাৰা জানি লওক-

Detecting Heart Blockages at Home: Simple and Effective Methods
কেনে আছে আপোনাৰ হৃদযন্ত্ৰ ? এই পদ্ধতিৰে ঘৰত বহি জানি লওক (ETV Bharat)
author img

By ETV Bharat Health Team

Published : Jan 22, 2025, 11:50 AM IST

ভাৰতত হৃদৰোগৰ আশংকা বৃদ্ধি পাইছে ৷ হৃদৰোগৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ কাৰণ হ’ল ডায়েবেটিছ, উচ্চ ৰক্তচাপ আদি সমস্যা ৷ এনে পৰিস্থিতিত প্ৰতিজন ব্যক্তিয়ে হৃদৰোগৰ বিষয়ে সচেতন হোৱাটো প্ৰয়োজন ৷ জনাই দিও যে, আপুনি ঘৰতে BP পৰীক্ষা, হৃদস্পন্দন নিৰীক্ষণ, চিৰি উঠাৰ পৰীক্ষা বা আঙুলিৰে ব্লকেজেজ চিনাক্ত কৰি হৃদযন্ত্ৰৰ সৈতে জড়িত কিছুমান ৰোগ ধৰা পেলাব পৰা যায় ৷

ঘৰতে হৃদযন্ত্ৰৰ ব্লকেজ চিনাক্ত কৰক

শল্য হৃদৰোগ বিশেষজ্ঞ ডাঃ জ্যোতিপ্ৰসাদ কলিতাৰ মতে, হৃদৰোগ যেনে হাৰ্ট ব্লকেজ আজিকালি তেনেকৈ এক সাধাৰণ সমস্যা হৈ পৰিছে । যেতিয়া হৃদযন্ত্ৰৰ ধমনীত প্লেক জমা হয় তেতিয়া ৰক্ত সঞ্চালন বন্ধ হ’বলৈ ধৰে, যাৰ ফলত হাৰ্ট এটেকৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি পাব পাৰে । হৃদযন্ত্ৰ বন্ধ হোৱাৰ কিছুমান লক্ষণ আছে যিবোৰ আপুনি ঘৰতে চিনাক্ত কৰিব পাৰে । এই খবৰত আমি আপোনালোকক এনেধৰণৰ সহজ পদ্ধতিৰ বিষয়ে জনাম যাৰ দ্বাৰা আপুনি হৃদযন্ত্ৰ বন্ধ হোৱাৰ লক্ষণসমূহ চিনাক্ত কৰিব পাৰে ।

হৃদযন্ত্ৰ বন্ধ হোৱাৰ প্ৰাৰম্ভিক লক্ষণ

আপোনালোকক জনাই দিও যে, ধূমপান, উচ্চ ৰক্তচাপ, উচ্চ কলেষ্টেৰল, ডায়েবেটিছ, মেদবহুলতাৰ দৰে অৱস্থাই হৃদযন্ত্ৰ বন্ধ হোৱাৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি কৰে ৷ হৃদযন্ত্ৰ বন্ধ হোৱাৰ প্ৰাৰম্ভিক লক্ষণসমূহ হ’ল-

  • বুজাব নোৱাৰা ভাগৰ
  • যিকোনো শাৰীৰিক কাৰ্যকলাপৰ বাবে ষ্টেমিনা হ্ৰাস পোৱা
  • বুকুৰ অস্বস্তি (angina)
  • বিশেষকৈ পৰিশ্ৰম কৰাৰ সময়ত উশাহ-নিশাহ লোৱাত অসুবিধা
  • মূৰ ঘূৰোৱা
  • মূৰ্চ্ছা যোৱা

ৰক্তচাপ নিৰীক্ষণ কৰা

হৃদৰোগৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ সময়ে সময়ে ৰক্তচাপ নিৰীক্ষণ কৰাটো অতিকৈ প্ৰয়োজনীয় ৷ এজন ব্যক্তিৰ স্বাভাৱিক বি পি ১২০/৮০ হ’ব লাগে ৷ কিন্তু বয়স, ওজন, লিংগ আৰু ঔষধ অনুসৰি সাল-সলনি হ’ব পাৰে ৷

হৃদস্পন্দন অনুসৰণ কৰক

এক মিনিটত স্বাভাৱিক হৃদস্পন্দন ৬০ৰ পৰা ১০০ হয় ৷ যদি ইয়াৰ কোনো পৰিৱৰ্তন হয় তেন্তে ই হৃদযন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্যত নেতিবাচক প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে ৷ হৃদস্পন্দন নিৰীক্ষণ কৰি থকাটো খুবেই প্ৰয়োজনীয় ৷ হাতৰ মণিবন্ধত দুটা আঙুলি ৰাখিও হৃদস্পন্দন পৰীক্ষা কৰিব পাৰে ৷ এই ক্ষেত্ৰত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ গ্ৰহণ কৰিব পাৰে ৷

চিৰি উঠাৰ পৰীক্ষা

হৃদযন্ত্ৰৰ ব্লকেজ হোৱাটো পৰীক্ষা কৰাৰ এটা উপায় হ’ল চিৰিৰ পৰীক্ষা ৷ এছিয়ান হাৰ্ট ইনষ্টিটিউটৰ গৱেষণাৰ মতে, যদি কোনো ব্যক্তিয়ে ৯০ ছেকেণ্ড বা তাতকৈ কম সময়ত ৬০টা চিৰি উঠিব পাৰে তেন্তে তেওঁৰ হৃদযন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্য ভালে আছে ৷ যদি এনে কৰাত অসুবিধা অনুভৱ হয় তেন্তে তেওঁৰ হৃদযন্ত্ৰৰ সৈতে জড়িত সমস্যা থাকিব পাৰে ৷

এছিয়ান হাৰ্ট ইনষ্টিটিউটে উল্লেখ কৰা হৃদযন্ত্ৰ ব্লকেজৰ কিছুমান বিপদজনক কাৰক তলত উল্লেখ কৰা ধৰণৰ-

  • বয়স বৃদ্ধি
  • ধূমপান
  • উচ্চ ৰক্তচাপ
  • উচ্চ কলেষ্টেৰল
  • ডায়েবিটিছ
  • অতিৰিক্ত ওজন বা মেদবহুলতা
  • প্ৰাথমিক এথেৰ’স্কলেৰটিক হৃদযন্ত্ৰৰ ৰোগৰ পাৰিবাৰিক ইতিহাস (৫৫ বছৰৰ তলৰ পুৰুষ, ৬৫ বছৰৰ কম বয়সৰ মহিলা)
  • বিপাকীয় চিনড্ৰম
  • উচ্চ কলেষ্টেৰল (এল ডি এল-চি ১৬০-১৮৯ মিলিগ্ৰাম/ডেচিলিটাৰ; নন-এইচডিএল-চি ১৯০-২১৯ মিলিগ্ৰাম/ডেচিলিটাৰ)
  • দীৰ্ঘদিনীয়া বৃক্কৰ ৰোগ
  • প্ৰিক্লেম্পচিয়া বা আৰম্ভণিৰ ৰজোনিবৃত্তিৰ ইতিহাস
  • দীৰ্ঘদিনীয়া প্ৰদাহজনিত অৱস্থা (যেনে, বাতবিষ, চ’ৰিয়াচিছ, এইচ আই ভি/এইডছ)
  • অস্বাভাৱিকভাৱে উচ্চ ট্ৰাইগ্লিচাৰাইডৰ মাত্ৰা (১৭৫ মিলিগ্ৰাম/ডেচিলিটাৰ বা তাতকৈ অধিক) বা গোৰোহা-ব্ৰেকিয়াল সূচকাংক (ABI)

হৃদযন্ত্ৰ বন্ধ হোৱাৰ পৰীক্ষা

  1. হৃদযন্ত্ৰৰ ব্লকেজ হৈছে নে নাই সেয়া পৰীক্ষা কৰিবলৈ তলত কিছুমান লেব পৰীক্ষা দিয়া হ’ল যিয়ে আপোনাক এই বিষয়ে জনাত সহায় কৰিব-
  2. লিপিড পেনেল
  3. উচ্চ সংবেদনশীলতা C-Reactive প্ৰটিন (hs-CRP) পৰীক্ষা
  4. লাইপোপ্ৰটিন (a) পৰীক্ষা
  5. প্লাজমা চেৰামাইড পৰীক্ষা
  6. নেট্ৰিয়ুৰেটিক পেপটাইড পৰীক্ষা
  7. ট্ৰপনিন টি পৰীক্ষা
  8. ইলেক্ট্ৰ'কাৰ্ডিঅ'গ্ৰাম (ECG)
  9. ব্যায়ামৰ মানসিক চাপ পৰীক্ষা
  10. ইকোকাৰ্ডিঅ'গ্ৰাম (আল্ট্ৰাছাউণ্ড)
  11. নিউক্লিয়াৰ কাৰ্ডিয়াক ষ্ট্ৰেছ টেষ্ট
  12. ক’ৰ’নাৰী এঞ্জিওগ্ৰাম
  13. মেগনেটিক ৰেজোনেন্স ইমেজিং (MRI)
  14. ক'ৰ'নাৰী কম্পিউটেড ট'ম'গ্ৰাফী এঞ্জিওগ্ৰাম (CCTA)

(সতৰ্কীকৰণ: এই প্ৰতিবেদনত আপোনাক দিয়া সকলো স্বাস্থ্য তথা জীৱনশৈলী সম্পৰ্কীয় যিকোনো তথ্য আৰু পৰামৰ্শ কেৱল আপোনাৰ সাধাৰণ তথ্যৰ বাবেহে আগবঢ়োৱা হৈছে । আমি এই তথ্য বৈজ্ঞানিক গৱেষণা, অধ্যয়ন, চিকিৎসা আৰু স্বাস্থ্য পেছাদাৰী পৰামৰ্শৰ ভিত্তিত প্ৰদান কৰিছো । আপুনি এই উপায় বা পদ্ধতি অনুসৰণ কৰাৰ আগতে এই বিষয়ে বিতংভাৱে জনাটো উচিত তথা আপোনাৰ ব্যক্তিগত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ গ্ৰহণ কৰাটো উচিত ।)

লগতে পঢ়ক

  1. কি হয় হাৰ্ট ভালভৰ ৰোগ ? কেনেকৈ প্ৰতিৰোধ কৰিব এই ৰোগ
  2. শৰীৰ ভালে ৰাখিবলৈ কেনেধৰণৰ খাদ্য গ্ৰহণ কৰিব ? - TIPS FOR GOOD HEALTH
  3. ১৮-৩০ বছৰ বয়সৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ মাজত কিয় বৃদ্ধি পাইছে হৃদৰোগৰ ঘটনা !

ভাৰতত হৃদৰোগৰ আশংকা বৃদ্ধি পাইছে ৷ হৃদৰোগৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ কাৰণ হ’ল ডায়েবেটিছ, উচ্চ ৰক্তচাপ আদি সমস্যা ৷ এনে পৰিস্থিতিত প্ৰতিজন ব্যক্তিয়ে হৃদৰোগৰ বিষয়ে সচেতন হোৱাটো প্ৰয়োজন ৷ জনাই দিও যে, আপুনি ঘৰতে BP পৰীক্ষা, হৃদস্পন্দন নিৰীক্ষণ, চিৰি উঠাৰ পৰীক্ষা বা আঙুলিৰে ব্লকেজেজ চিনাক্ত কৰি হৃদযন্ত্ৰৰ সৈতে জড়িত কিছুমান ৰোগ ধৰা পেলাব পৰা যায় ৷

ঘৰতে হৃদযন্ত্ৰৰ ব্লকেজ চিনাক্ত কৰক

শল্য হৃদৰোগ বিশেষজ্ঞ ডাঃ জ্যোতিপ্ৰসাদ কলিতাৰ মতে, হৃদৰোগ যেনে হাৰ্ট ব্লকেজ আজিকালি তেনেকৈ এক সাধাৰণ সমস্যা হৈ পৰিছে । যেতিয়া হৃদযন্ত্ৰৰ ধমনীত প্লেক জমা হয় তেতিয়া ৰক্ত সঞ্চালন বন্ধ হ’বলৈ ধৰে, যাৰ ফলত হাৰ্ট এটেকৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি পাব পাৰে । হৃদযন্ত্ৰ বন্ধ হোৱাৰ কিছুমান লক্ষণ আছে যিবোৰ আপুনি ঘৰতে চিনাক্ত কৰিব পাৰে । এই খবৰত আমি আপোনালোকক এনেধৰণৰ সহজ পদ্ধতিৰ বিষয়ে জনাম যাৰ দ্বাৰা আপুনি হৃদযন্ত্ৰ বন্ধ হোৱাৰ লক্ষণসমূহ চিনাক্ত কৰিব পাৰে ।

হৃদযন্ত্ৰ বন্ধ হোৱাৰ প্ৰাৰম্ভিক লক্ষণ

আপোনালোকক জনাই দিও যে, ধূমপান, উচ্চ ৰক্তচাপ, উচ্চ কলেষ্টেৰল, ডায়েবেটিছ, মেদবহুলতাৰ দৰে অৱস্থাই হৃদযন্ত্ৰ বন্ধ হোৱাৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি কৰে ৷ হৃদযন্ত্ৰ বন্ধ হোৱাৰ প্ৰাৰম্ভিক লক্ষণসমূহ হ’ল-

  • বুজাব নোৱাৰা ভাগৰ
  • যিকোনো শাৰীৰিক কাৰ্যকলাপৰ বাবে ষ্টেমিনা হ্ৰাস পোৱা
  • বুকুৰ অস্বস্তি (angina)
  • বিশেষকৈ পৰিশ্ৰম কৰাৰ সময়ত উশাহ-নিশাহ লোৱাত অসুবিধা
  • মূৰ ঘূৰোৱা
  • মূৰ্চ্ছা যোৱা

ৰক্তচাপ নিৰীক্ষণ কৰা

হৃদৰোগৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ সময়ে সময়ে ৰক্তচাপ নিৰীক্ষণ কৰাটো অতিকৈ প্ৰয়োজনীয় ৷ এজন ব্যক্তিৰ স্বাভাৱিক বি পি ১২০/৮০ হ’ব লাগে ৷ কিন্তু বয়স, ওজন, লিংগ আৰু ঔষধ অনুসৰি সাল-সলনি হ’ব পাৰে ৷

হৃদস্পন্দন অনুসৰণ কৰক

এক মিনিটত স্বাভাৱিক হৃদস্পন্দন ৬০ৰ পৰা ১০০ হয় ৷ যদি ইয়াৰ কোনো পৰিৱৰ্তন হয় তেন্তে ই হৃদযন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্যত নেতিবাচক প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে ৷ হৃদস্পন্দন নিৰীক্ষণ কৰি থকাটো খুবেই প্ৰয়োজনীয় ৷ হাতৰ মণিবন্ধত দুটা আঙুলি ৰাখিও হৃদস্পন্দন পৰীক্ষা কৰিব পাৰে ৷ এই ক্ষেত্ৰত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ গ্ৰহণ কৰিব পাৰে ৷

চিৰি উঠাৰ পৰীক্ষা

হৃদযন্ত্ৰৰ ব্লকেজ হোৱাটো পৰীক্ষা কৰাৰ এটা উপায় হ’ল চিৰিৰ পৰীক্ষা ৷ এছিয়ান হাৰ্ট ইনষ্টিটিউটৰ গৱেষণাৰ মতে, যদি কোনো ব্যক্তিয়ে ৯০ ছেকেণ্ড বা তাতকৈ কম সময়ত ৬০টা চিৰি উঠিব পাৰে তেন্তে তেওঁৰ হৃদযন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্য ভালে আছে ৷ যদি এনে কৰাত অসুবিধা অনুভৱ হয় তেন্তে তেওঁৰ হৃদযন্ত্ৰৰ সৈতে জড়িত সমস্যা থাকিব পাৰে ৷

এছিয়ান হাৰ্ট ইনষ্টিটিউটে উল্লেখ কৰা হৃদযন্ত্ৰ ব্লকেজৰ কিছুমান বিপদজনক কাৰক তলত উল্লেখ কৰা ধৰণৰ-

  • বয়স বৃদ্ধি
  • ধূমপান
  • উচ্চ ৰক্তচাপ
  • উচ্চ কলেষ্টেৰল
  • ডায়েবিটিছ
  • অতিৰিক্ত ওজন বা মেদবহুলতা
  • প্ৰাথমিক এথেৰ’স্কলেৰটিক হৃদযন্ত্ৰৰ ৰোগৰ পাৰিবাৰিক ইতিহাস (৫৫ বছৰৰ তলৰ পুৰুষ, ৬৫ বছৰৰ কম বয়সৰ মহিলা)
  • বিপাকীয় চিনড্ৰম
  • উচ্চ কলেষ্টেৰল (এল ডি এল-চি ১৬০-১৮৯ মিলিগ্ৰাম/ডেচিলিটাৰ; নন-এইচডিএল-চি ১৯০-২১৯ মিলিগ্ৰাম/ডেচিলিটাৰ)
  • দীৰ্ঘদিনীয়া বৃক্কৰ ৰোগ
  • প্ৰিক্লেম্পচিয়া বা আৰম্ভণিৰ ৰজোনিবৃত্তিৰ ইতিহাস
  • দীৰ্ঘদিনীয়া প্ৰদাহজনিত অৱস্থা (যেনে, বাতবিষ, চ’ৰিয়াচিছ, এইচ আই ভি/এইডছ)
  • অস্বাভাৱিকভাৱে উচ্চ ট্ৰাইগ্লিচাৰাইডৰ মাত্ৰা (১৭৫ মিলিগ্ৰাম/ডেচিলিটাৰ বা তাতকৈ অধিক) বা গোৰোহা-ব্ৰেকিয়াল সূচকাংক (ABI)

হৃদযন্ত্ৰ বন্ধ হোৱাৰ পৰীক্ষা

  1. হৃদযন্ত্ৰৰ ব্লকেজ হৈছে নে নাই সেয়া পৰীক্ষা কৰিবলৈ তলত কিছুমান লেব পৰীক্ষা দিয়া হ’ল যিয়ে আপোনাক এই বিষয়ে জনাত সহায় কৰিব-
  2. লিপিড পেনেল
  3. উচ্চ সংবেদনশীলতা C-Reactive প্ৰটিন (hs-CRP) পৰীক্ষা
  4. লাইপোপ্ৰটিন (a) পৰীক্ষা
  5. প্লাজমা চেৰামাইড পৰীক্ষা
  6. নেট্ৰিয়ুৰেটিক পেপটাইড পৰীক্ষা
  7. ট্ৰপনিন টি পৰীক্ষা
  8. ইলেক্ট্ৰ'কাৰ্ডিঅ'গ্ৰাম (ECG)
  9. ব্যায়ামৰ মানসিক চাপ পৰীক্ষা
  10. ইকোকাৰ্ডিঅ'গ্ৰাম (আল্ট্ৰাছাউণ্ড)
  11. নিউক্লিয়াৰ কাৰ্ডিয়াক ষ্ট্ৰেছ টেষ্ট
  12. ক’ৰ’নাৰী এঞ্জিওগ্ৰাম
  13. মেগনেটিক ৰেজোনেন্স ইমেজিং (MRI)
  14. ক'ৰ'নাৰী কম্পিউটেড ট'ম'গ্ৰাফী এঞ্জিওগ্ৰাম (CCTA)

(সতৰ্কীকৰণ: এই প্ৰতিবেদনত আপোনাক দিয়া সকলো স্বাস্থ্য তথা জীৱনশৈলী সম্পৰ্কীয় যিকোনো তথ্য আৰু পৰামৰ্শ কেৱল আপোনাৰ সাধাৰণ তথ্যৰ বাবেহে আগবঢ়োৱা হৈছে । আমি এই তথ্য বৈজ্ঞানিক গৱেষণা, অধ্যয়ন, চিকিৎসা আৰু স্বাস্থ্য পেছাদাৰী পৰামৰ্শৰ ভিত্তিত প্ৰদান কৰিছো । আপুনি এই উপায় বা পদ্ধতি অনুসৰণ কৰাৰ আগতে এই বিষয়ে বিতংভাৱে জনাটো উচিত তথা আপোনাৰ ব্যক্তিগত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ গ্ৰহণ কৰাটো উচিত ।)

লগতে পঢ়ক

  1. কি হয় হাৰ্ট ভালভৰ ৰোগ ? কেনেকৈ প্ৰতিৰোধ কৰিব এই ৰোগ
  2. শৰীৰ ভালে ৰাখিবলৈ কেনেধৰণৰ খাদ্য গ্ৰহণ কৰিব ? - TIPS FOR GOOD HEALTH
  3. ১৮-৩০ বছৰ বয়সৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ মাজত কিয় বৃদ্ধি পাইছে হৃদৰোগৰ ঘটনা !
ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.