శ్రీకాకుళం జిల్లాలోని సోంపేట, కంచిలి, కవిటి మండలాల పరిధిలో 20 వేల ఎకరాల మేర పంటపొలాలు బీల ఆధారంగా సాగవుతున్నాయి. మహేంద్రగిరుల నుంచి వచ్చే వరద నీరు సోంపేట మండలం కంబప్రాంతంలో బీలలో చేరుతుంది. అక్కడ నుంచి 18 కి.మీ. పొడవునా కవిటి మండలం ఇద్దివానిపాలెం వరకు బీలబట్టి ప్రవహించి సముద్రంలో కలుస్తుంది. ఈ ప్రవాహం మేర పొలాల్లో ఏటా రెండు పంటలు పండుతాయి. ఈ పొలాలు ప్రస్తుతం రెండు రకాల ఇబ్బందులను ఎదుర్కొంటున్నాయి. కవిటి మండలం బల్లిపుట్టుగ, మాణిక్యపురం, కుసుంపురం పరిధిలో రొయ్యల చెరువులసాగుతో ఉప్పునీటితో పాటు ఇతర వ్యర్థాలు విడిచిపెడుతుండడం మొదటిది కాగా.. ఒంటూరు, ఇద్దివానిపాలెం వద్ద షట్టర్లు నిర్మించకపోవడంతో సముద్రజలాలు బీలలో చేరుతుండడం రెండోది. ఈ నేపథ్యంలో కవిటి, కంచిలి, సోంపేట మండలాల పరిధిలో ఐదువేల ఎకరాల బీలభూములు చౌడుతేలి ఇప్పటికే నిస్సారమయ్యాయి. ఐదేళ్లుగా ఈ పొలాల్లో నాట్లు వేస్తున్నా పంట రావడంలేదు. దీంతో ఈ ఏడాది సగం భూముల్లో నాట్లే వేయకుండా మానుకున్నారు రైతులు.
పెద్దబీలను తాకిన ఉప్పుసెగ
వరదనీటితో ఐదేసి వందల ఎకరాలకు పైగా విస్తీర్ణంలో చిన్నబీల, పెద్దబీల ప్రాంతాల్లో సహజసిద్ధ జలాశయాలున్నాయి. మాణిక్యపురం-రుషికుద్ద, గొల్లగండి-కుత్తుమ- ఇసకలపాలెంల మధ్యభాగంలో ఏర్పడిన రెండు జలాశయాల్లో ఏడాది పొడవునా నీటినిల్వలుంటాయి. వీటిని అనుసంధానిస్తూ మూడు మండలాల పరిధిలో బీలబట్టి ప్రహహిస్తుంది. వీటి ఆధారంగానే కవిటి ఉద్దానంలో 32 వేల ఎకరాల కొబ్బరి, ఇతర ఉద్యానపంటలు, 20 వేల ఎకరాల పంటపొలాలు, 1.50 లక్షల మందికి మంచినీటి సదుపాయం అందుతుంది. బెంకిలి, రుషికుద్ద, కుత్తుమ ఎత్తిపోతల పథకాలు బీల ఆధారంగానే పనిచేస్తున్నాయి. వెయ్యి మత్స్యకార కుటుంబాలు బీల ప్రాంతాల్లో చేపల వేట ద్వారా ఉపాధి పొందుతున్నారు.
అటకెక్కిన అభివృద్ధి
2016లో ఉపాధిహామీలో భాగంగా 7 కి.మీ.మేర బీలబట్టీలో పూడికతీసి కరకట్టలు బాగుచేశారు. మిగిలిన పనులను పట్టించుకోలేదు. వరదనీరు చేరే బారువ కంబప్రాంతం నుంచి ఇద్దివానిపాలెం వరకు కి.మీ.కు రెండు అడుగుల లోతు పెంచి నీటినిల్వ ఉండేలా 30 మీటర్ల వెడల్పు, 10 మీటర్ల లోతున పనులు చేసేందుకు వీలుగా చేపట్టిన ప్రతిపాదనలు అమలుచేస్తే సాగు, తాగునీటి సమస్యలతో పాటు ఉప్పునీటి ఇబ్బందులు పరిష్కారమవుతాయి. నాలుగుచోట్ల షట్టర్లు, సిమెంట్‌ నిర్మాణాలు చేపడితే బీలను కాపాడుకునే వీలుంది.